Bà Milena Canning ở Bắc Lanarkshire, Scotland, bị mù sau khi đột quỵ trầm trọng và suýt bỏ mạng cách đây gần 2 thập kỷ. Tuy nhiên, có một điều đặc biệt ở người phụ nữ 48 tuổi này là bà vẫn có thể nhìn thấy các đồ vật, nhưng chỉ khi chúng đang chuyển động. Điều này đã khiến giới khoa học bối rối suốt nhiều năm.
Mới đây, các nhà khoa học Cananda đã xác định được nguyên nhân những bất thường mà Milena Canning trải qua. Họ phát hiện phần sau não của Milena Canning thiếu một mảnh mô có kích thước bằng quả táo, nằm trong khu vực quan trọng chịu trách nhiệm xử lý hình ảnh từ thị giác.
Bà Milena Canning chụp cùng con gái. Ảnh: Cascadenews.co.uk
18 năm trước, bà Canning mất thị lực sau khi bị nhiễm trùng đường hô hấp và trải qua một loạt cơn đột quỵ. Tình trạng này khiến bà gần như không thể qua khỏi và mất hai tháng để dần hồi phục.
Vài tháng sau, người phụ nữ này bị mù sau cơn hôn mê kéo dài suốt 8 tuần. Một lần, Canning cực kỳ bất ngờ khi thấy một tia sáng xanh lóe lên từ túi quà lấp lánh.
Lúc đầu các bác sĩ không tin và cho rằng đó là do bà tưởng tượng từ những điều từng thấy trước đây. Không thể tìm được nguyên nhân gây ra vấn đề thị giác của bà Canning, thư ký y khoa đề nghị gia đình tìm đến bác sĩ chuyên khoa mắt.
Sau đó, bà Canning được giới thiệu tới Giáo sư Gordon Dutton, một chuyên gia làm việc tại Bệnh viện Gartnavel ở thành phố Glasgow. Tại đây, ban đầu, bà được chuẩn đoán bị mù nhưng có một khả năng hiếm tương tự như giác quan thứ 6 giúp nhìn thấy cạnh các vật đang chuyển động.
Giáo sư Dutton đưa bà đến Viện nghiên cứu não bộ của Đại học Western ở thành phố London, Canada. Tại đây, các nhà nghiên cứu do Giáo sư Jody Culham phụ trách, đã thực hiện các kiểm tra bao gồm quét MRI để kiểm tra cấu trúc và hoạt động của bộ não bà Canning.
Ảnh scan não cho thấy bà Canning bị thiếu một mẩu mô não có kích thước bằng quả táo ở phía sau não. Ảnh trên tạp chí Neuropscyhologia
Họ xác định bà mắc một hiện tượng hiếm gặp là hội chứng Riddoch - một dạng mù nhưng người mù vẫn thấy các vật chuyển động, nhưng nếu vật đó đứng yên thì không nhìn được.
Nói về nghiên cứu của mình, Giáo sư Culham cho biết: “Đây là công trình nghiên cứu có lẽ giàu đặc tính nhất từng được tiến hành trên hệ thống thị giác của một bệnh nhân. Bệnh nhân bị thiếu một mẩu mô não có kích thước bằng quả táo ở phía sau não - gần như toàn bộ thùy chẩm, nơi xử lý thị lực“.
“Trong trường hợp của bà Canning, ‘con đường chính’ của hệ thống thị giác gần như bị vô hiệu. Tuy nhiên thay vì làm mất hoàn toàn khả năng nhìn, bà lại phát triển một số ‘đường phụ’ giúp nhìn những vât đang chuyển động và được gửi tới xử lý ở các phần khác của não”.
Về bản chất, bộ não của bà Canning đang phát triển những đường vòng bất ngờ, độc đáo quanh con đường bị hư hại.
Trong nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa Neuropscyhologia, bà Canning đã có thể nhận ra chuyển động, hướng, kích cỡ và tốc độ quả bóng lăn về phía mình. Bà cũng có thể dùng tay để mở, chặn và lấy chúng đúng lúc. Bà có thể di chuyển xung quanh ghế.
“Mọi thứ tôi nhìn thấy không giống như người bình thường hay như những gì tôi từng nhìn được trước đây. Nó thật kỳ lạ”, bà Canning nói và chia sẻ thêm rằng có điều gì đó đang xảy ra trong bộ não của bà, giống như nó đang tự lập trình lại hoặc thử những con đường khác nhau.
Nghiên cứu này cho thấy sự thần kỳ của bộ não con người trong việc hồi phục và phát triển những khả năng đặc biệt sau khi bị chấn thương nặng. Và nó cũng cho thấy một khái niệm khác về mù và khả năng thị giác so với các định nghĩa trước đây.
