Đối với những người say mê thời trang, những sáng tạo vượt thời gian của Yves Saint Laurent giống như một kho báu vô giá.
Năm 21 tuổi, Saint Laurent trở thành cái tên nổi cộm của làng thời trang khi được trao vai trò dẫn dắt cho nhà mốt danh tiếng Dior. Sự kiện này rất quan trọng đối với sự nghiệp của ông nhưng chính con mắt tinh tường “nhìn thấu” tương lai mới biến ông trở thành một trong những nhà thiết kế có tầm ảnh hưởng nhất mọi thời đại.
Vào năm 1966, khi phụ nữ vẫn còn bị chi phối bởi những chiếc váy truyền thống dài đến đầu gối và xếp tầng, Saint Laurent đã tạo ra bộ đồ Le Smoking nam tính, mang đến một cuộc cách mạng và thay đổi mãi mãi cách nhìn nhận của công chúng về trang phục nữ.
Một năm trước đó, Saint Laurent đã tung ra Mondrian Series - một bộ sưu tập gồm những chiếc váy cổ điển lấy cảm hứng từ tác phẩm của các nghệ sĩ như Tom Wesselmann. Ông cũng tăng cường nét sắc sảo cho các tác phẩm của mình với hiệu ứng cut-out. Nỗi ám ảnh của ông với nghệ thuật cũng được phản ánh trong bộ sưu tập thời trang cao cấp Pop Art FW 1966-1967. Trong số hàng loạt bộ váy sặc sỡ, Le Smoking xuất hiện nổi bật, kỳ quái như một kẻ dị biệt. Le Smoking là một bộ quần áo gồm quần ống đứng, áo sơ mi vải organza màu trắng, nơ bướm, thắt lưng satin bản rộng và áo khoác. Trang phục được thiết kế dựa trên cảm hứng từ bộ quần áo Smoking Suit của Anh, mang đến vẻ chỉn chu, nam tính, hoàn toàn khác biệt so với thời trang nữ lúc bấy giờ.
Thiết kế của Saint Laurent khiến làng mốt bùng nổ các phản ứng trái chiều. Ban đầu, các biên tập viên thời trang không hài lòng với Le Smoking, coi nó như một sự phá vỡ trật tự tự nhiên, một bộ trang phục gây nhầm lẫn về giới tính. Tuy nhiên, Le Smoking lại nhanh chóng trở thành một tác phẩm được các nhà hoạt động xã hội thèm muốn. Họ coi nó là biểu tượng cho thấy đã đến lúc xã hội cần phải trao quyền và tạo sự bình đẳng cho sự hiện hữu của phái nữ.
Nhà xã hội người Mỹ Nan Kempner mặc bộ đồ Le Smoking vào nhà hàng Le Côte Basque ở New York nhưng bị chặn trước cửa (vì không tuân thủ quy định về trang phục). Cô liền cởi chiếc quần tây và mặc blazer thành một chiếc váy nhằm chế giễu các quy tắc thời trang cổ xưa. Nữ diễn viên người Pháp Catherine Deneuve là một trong những fan hâm mộ đầu tiên của Le Smoking. Cô là người mẫu tại buổi biểu diễn Pop Art rồi sau này lại trở thành nàng thơ của Saint Laurent.
Những năm sau đó chứng kiến Le Smoking trở thành một hiện tượng văn hóa. Bianca Jagger, Kate Moss, Yasmin Ghauri, Liza Minelli, LouLou de la Falaise, Lauren Bacall…tất cả các “It girl” thời đó đều diện bộ vest cá tính. “Le Smoking là trang phục không thể thiếu đối với phụ nữ. Cô ấy có thể mặc nó liên tục qua nhiều thời kỳ mà không cần phải nghĩ đến chuyện lỗi thời hay không. Tôi đang nói đến phong cách chứ không phải thời trang. Thời trang đến và đi, nhưng phong cách là mãi mãi”, Saint Laurent nói.
Jean-Pierre Derbourd, cựu giám đốc kỹ thuật của thương hiệu Yves Saint Laurent, nhấn mạnh rằng sự thành công của Le Smoking không chỉ đến từ hình dáng khác biệt bên ngoài mà còn từ cấu trúc chuẩn mực của chính bộ trang phục. Mỗi bộ Le Smoking đều được thiết kế tỉ mỉ và được dựng với cấu trúc chỉn chu, chính xác, sắc sảo.
Nhiếp ảnh gia Helmut Newton là người tạo ra hình ảnh nổi tiếng nhất cho Le Smoking. Anh đã chụp hình người mẫu Vibeke Knudsen trên con đường Rue Aubriot vào buổi tối cho ấn bản Vogue Pháp năm 1975. Knudsen, với mái tóc vuốt ngược, một điếu thuốc trên ngón tay, là hiện thân của thời trang sang trọng, phi giới tính. Hình ảnh này làm thay đổi hoàn toàn thái độ của xã hội đối với thời trang nữ. Kể từ đó, Le Smoking của Saint Laurent liên tục được các nhà thiết kế và giám đốc sáng tạo trên toàn thế giới diễn giải lại. Một vài ví dụ nổi bật chúng ta có thể kể đến là những bộ quần áo quyền lực của Tom Ford hay những bộ drap được thiết kế riêng của Stefano Pilati.
Saint Laurent đã phát triển ý tưởng về tính linh hoạt của giới tính bằng cách tạo ra một sản phẩm thời trang trung tính. Cho đến tận bây giờ, Le Smoking vẫn là lựa chọn hàng đầu cho các nhà hoạt động vì quyền phụ nữ như Emma Watson và Angelina Jolie. Le Smoking chính là dấu mốc đánh dấu sự chuyển mình của phái nữ trong thế giới thời trang. Phụ nữ không cần phải bó buộc mình trong những chiếc váy bèo nhún nữa mà hoàn toàn được phép thả lỏng bản thân và khác lên người những món đồ cá tính.
Xem thêm: Lan Ngọc - Từng lạc lối trong mặc cảm tự ti về chính mình.
