Khi thấy người dốc lòng chạy theo dòng chảy những đôi sneakers muôn hình vạn trạng, bạn gọi họ là “thần kinh giày”, “thợ săn giày”, “tay chơi giày”… hay bất cứ từ gì cũng được.
Khi thấy họ tất bật, nháo nhào trong thế giới chỉ toàn giày với giày vào mỗi lần ra mắt, bạn không hiểu thị trường này vài năm trở lại có gì để sôi động đến không ngờ? Vậy bạn muốn hỏi lý do lúc nghe đến đôi sneaker “thường thường” lại có giá chua chát 10 - 20 - 30 triệu, thậm chí cả tỷ như phiên bản Air Mag “Back To The Future”? Điều gì đứng sau sự “đột biến” về giá? Bạn mơ hồ lẽ nào nhu cầu sneaker mạnh mẽ thế sao?
Dĩ nhiên, nhu cầu là thật
Có “thần kinh giày” nói với tôi rằng, một ngày diện kiến siêu phẩm mới là thời gian “yêu thêm lần nữa”. Họ yêu giày hết sức nhiệt thành, tự nguyện đón nhận tất cả sắc màu, bản phối mới, mặc kệ ai chê ỏng chê eo. Với họ giờ đây, nói việc sưu tầm là “cuộc đua” chẳng đúng.
Thời cuộc thì có kẻ này kẻ khác. Người yêu thật sự, kẻ lại trôi dòng phù phiếm xa hoa. Giày cũng như bao sản phẩm trên đời, chỉ khác, các “tay săn” luôn tự mình tích cóp thành “đế chế” nhỏ bé. Họ nghĩ rằng, yêu thì yêu hoài không hết, thời gian đâu kể lể so kè từng đôi, vì với giá trị lịch sử hay lý do nào đó riêng mình, tất yếu là đều vô giá!
Hình ảnh này đây, phải chăng là sự “cạnh tranh nhu cầu”?
Bài toán: Đẹp + phiên bản giới hạn + sao mang = hype!
Đó là công thức chung mà chắc chắn bạn phải tin. Chỉ cần xuất hiện thấp thoáng trong bức ảnh Michael Jordan, Kanye West, dàn mẫu đẹp đình đám Kylie Jenner, Kendall Jenner hay hàng tá KOL hạng A như gia đình David Beckham, Justin Bieber, D-Gragon… thì nghiễm nhiên chúng sẽ được đẩy giá cao bất tận, một số còn lên hàng “siêu phẩm”. Bởi thế, nhu cầu “theo sao” cùng số lượng hiếm hoi nhỏ giọt khiến các ông trùm hả hê nhìn dàn “con cưng” thao túng trong khi giới mộ điệu ngóng tìm “bở hơi tai”.
Chỉ cần chủ nhân của “đế chế” Michael Jordan sọt chân vào, đôi giày sẽ mang một “huyền thoại” khác.
DJ Khaled tông xuyệt tông cùng Air Jordan 1 “Chicago”.
Cha con nhà “chân sút” nổi tiếng David Beckham.
Em vợ tích cực Kylie Jenner.
Lý do chính: “Trên chân Kanye” và được thiết kế bởi Kanye.
Cái “bắt tay” giữa các thương hiệu đình đám
Một trong những lý do cho sự “đột biến” về giá là bản kết hợp hấp dẫn từ các “ông lớn”, trong đó những phi vụ khó quên từ Air Jordan 1 x Fragment, Ultra Boost x Hypebeast, NMD x Nice Kicks, Ultra Boost x Highsnobiety, Air Jordan 5 x Supreme, Air Jordan 4 x KAWS, Nike Dunk SB x Supreme… dù xuất hiện bao lâu vẫn sẽ giữ được phong độ cố định của mình.
Air Jordan 5 Retro x Supreme (giá niêm yết $575) trên chân cô nàng thị phi Kylie Jenner.
Tay chơi giày “máu mặt” DJ Khaled và siêu phẩm Air Jordan 4 x KAWS gây náo loạn cách đây không lâu.
Còn giá trị thì sao?
Bước vào thế giới sneaker, bạn sẽ nhận ra cảm giác thật sự về một sàn chứng khoán. Ở đó, sự rõ rệt trong việc tăng giảm giá trị luôn dựa trên mặt bằng chung của thị trường. Khi những đồn đoán bất tận cho một con số cao đến chạm nốc thì giá trị nhận thức xung quanh đôi giày sẽ là những lần “nổi giông” đích thực.
Về văn hóa, “hype” là điều luôn tồn tại. Làn sóng này luôn có sức hấp dẫn không thể chối từ, chẳng phải chuyện tìm kiếm hiếm hoi, cũng không hoàn toàn dựa trên mức giá đắt đỏ, mà cái chính người ta mãi mãi sẽ bị thuyết phục bởi lòng ham muốn “như bao người”.
Giá trị nằm trong những kẻ thức thời để thỏa mãn “kẻ mộng mơ”. Vì vậy, việc thi nhau thét gào cái giá “hỡi ơi” càng khiến thị trường chìm trong sức nóng chứ tiền lệ chưa ai tẩy chay chúng bao giờ.
Cụ thể, siêu phẩm Air Jordan 4 x KAWS được “lão đại” niêm yết giá $350 nhưng việc xuất hiện trên eBay cùng một số 0 nữa - tức $3500 mà vẫn như trò xổ số “duyên phận”, vì giới chơi giày thế giới chẳng tiếc tiền nhưng đâu dễ về tay.
Trong thế giới sneaker, cùng với “cung” thì “kẻ buôn giày” (reseller) được xem là mảnh ghép sắc màu nhất trong thị trường mua qua bán lại, cũng chính họ là yếu tố cốt lõi để đặt vấn đề “hype” lên những đôi giày gắn mác phiên bản giới hạn.
Đúc kết
Lại nói về đôi giày chuyên “đội giá”. Cuối tháng 4 này, Cream White nhà Kanye chính thức ra mắt, kiêu hãnh lướt qua mọi lời “thị phi” trước đây đổ dồn về một phiên bản “xấu” và “chẳng có gì đặc sắc”. Chỉ vừa công bố hình ảnh, Cream White không chỉ khiến hàng tá người mừng vui, cũng không ít kẻ buông lời suy đoán về con số “trên mây”. Như mọi đôi sneaker có mặt trên thị trường, ngoài hình hài, phối màu được công bố thì mức giá chính thức họa chăng cũng chỉ may mắn vào tay ai lướt qua trong đời, mà khổ thay, nó lại là trị giá thật.
Dẫu sao “thần kinh giày” vẫn thường an ủi nhau: “Tình yêu thì đừng cân đo đong đếm, chỉ phải mình hiểu rằng giá trị một siêu phẩm không dựa vào số tiền chúng mang nặng trên vai, điều cần nhất là nâng trong tay “giấc mơ” gì và tiền chưa bao là tất cả trong công cuộc sở hữu”.
Trích lời “ông trùm làng mốt” Christian Louboutin:
“Một chiếc giày không đơn giản chỉ là niềm hạnh phúc khi bạn mang trên chân thiết kế hoàn thiện, “mệnh lệnh” của chúng nằm trong cách bạn di chuyển và bạn phải thấy, chúng là một phần ngôn ngữ cơ thể chính mình. Là bạn chứ không phải ai sẽ mang đôi giày ấy, vì vậy, cứ nhiệt thành đi!”
