Phản ứng miễn dịch mạnh hơn khi tiêm mũi thứ 2
Cả vaccine Pfizer và Moderna đều sử dụng công nghệ mRNA. Sau khi tiêm phòng, hệ thống miễn dịch tiếp tục lưu trữ thông tin về protein tăng đột biến, từ đó phản ứng và bảo vệ cơ thể trước các đợt tấn công tiếp theo của virus. Quá trình miễn dịch thường xảy ra khoảng 2 tuần sau khi tiêm liều vaccine thứ 2. Vì thế, chúng ta vẫn có thể nhiễm bệnh nếu tiếp xúc với nguồn lây ngay sau khi tiêm chủng.
Nghiên cứu lâm sàng cho thấy Pfizer và Moderna tạo ra phản ứng miễn dịch tương đối yếu nếu chỉ được tiêm 1 liều, nhưng phản ứng lại mạnh hơn hẳn khi có sự trợ giúp của liều thứ 2. Mũi 1 bắt đầu quá trình xây dựng khả năng bảo vệ, trong khi mũi 2 củng cố khả năng này.
Ngoài ra, một số loại vaccine Covid-19 khác, bao gồm cả những loại đang được nghiên cứu, cũng cần tiêm 2 liều. Vaccine AstraZeneca (cách nhau 8 - 12 tuần), Novavax (3 tuần), Sputnik V (3 tuần), Coronavac (1 tháng) là các ví dụ điển hình. Tuy nhiên, cũng có loại vaccine chỉ cần tiêm 1 liều duy nhất, chẳng hạn như chủng do Johnson & Johnson chế tạo.
Thời gian chờ đợi giữa 2 liều vaccine cũng khác nhau tuỳ vào chủng loại. Mũi 1 giúp cải thiện hệ thống miễn dịch trước khi mũi 2 nâng cao khả năng chống lại virus, và cơ thể cần có thời gian để cho phép quá trình này phát triển đúng cách. Vì vậy, việc tiêm mũi 2 quá sớm có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của vaccine.
Nếu tiêm mũi 2 trễ hơn thời gian đã định thì sao?
Chúng ta có thể tiêm liều thứ 2 trong vòng 6 tuần (42 ngày) kể từ liều đầu tiên. Vaccine Pfizer đạt hiệu quả 52% trong vòng 21 ngày sau khi tiêm liều đầu tiên, thậm chí là 89 - 91% trong vòng 15 ngày đầu tiên. Trong khi đó, hiệu quả của vaccine Moderna là 50,8% trong vòng 14 ngày kể từ mũi 1. Sau 14 ngày, con số này là 92,1%.
Một nghiên cứu được thực hiện trên nhóm đối tượng trong vòng 63 ngày sau khi tiêm mũi 2 đã cho thấy phản ứng kháng thể mạnh mẽ hơn nhiều. Sau 14 ngày từ khi tiêm mũi Moderna thứ 2, hiệu quả của vaccine đạt 94,1%.
Các nhà nghiên cứu đang cân nhắc việc loại bỏ mũi thứ 2 để đủ nguồn cung vaccine cho mọi người. Tuy nhiên, cũng có ý kiến quan ngại rằng chỉ 1 mũi tiêm có thể ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch tổng thể hoặc hiệu quả của vaccine, thúc đẩy sự xuất hiện của nhiều biến chủng mới.
Xem thêm: Đâu là lý do khiến một bộ phận người dân Đông Nam Á do dự tiêm vaccine Covid-19?