Một cuộc khảo sát mới đây với đối tượng là những người trong độ tuổi từ 13 đến 34 cho thấy, thế hệ Z (những người sinh ra trong khoảng cuối những năm 1990 đến những năm 2010) có lối suy nghĩ cởi mở và “thoáng” hơn rất nhiều so với thế hệ Y (thế hệ ngay trước thế hệ Z, có năm sinh từ khoảng những năm đầu 1980 trở lại) về vấn đề giới tính và tính dục.
Theo một báo cáo của cơ quan dự báo xu hướng J. Walter Thompson Innovation Group, chỉ 48% thế hệ Z tự xác định là người hoàn toàn dị tính. Ở thế hệ Y, con số này là 65%.
Chưa đầy 50% thế hệ Z tự xác định mình hoàn toàn dị tính.
Trên thang điểm từ 0 đến 6, với 0 là “hoàn toàn dị tính (chỉ bị thu hút bởi người khác giới)” và 6 là “hoàn toàn đồng tính (chỉ bị thu hút bởi người cùng giới)”, hơn 1/3 người trẻ đã chọn một con số trong khoảng từ 1 đến 5. Điều này cho thấy họ là người song tính (bị thu hút bởi cả hai giới) ở một mức độ nào đó. Nhưng với thế hệ trước, tỉ lệ này chỉ là 24%.
56% những người trong độ tuổi từ 13 đến 20 chia sẻ, họ từng biết một người nào đó được gọi bằng các đại từ không rõ giới tính (những đại từ khác với “anh ấy”, “chị ấy”). Ở những người thuộc độ tuổi từ 28 đến 34, con số này là 43%.
Hơn 1/3 thế hệ Z còn đồng ý rằng giới tính không còn có thể áp đặt vào con người rõ ràng như trước đây nữa, trong khi chỉ có 23% những người có độ tuổi từ 28 trở lên đồng ý với quan điểm này.
Khi đi mua sắm, thế hệ Z cũng không chấp nhận việc phân chia thành hai giới tính: Chỉ 44% nói rằng họ luôn mua quần áo được thiết kế dành riêng cho giới tính của mình. Ở thế hệ Y, con số này là 54%. Tuy nhiên, cả hai thế hệ đều cảm thấy rằng nên có những nhà vệ sinh không phân chia giới tính ở nơi công cộng. Quan điểm này nhận được 70% sự ủng hộ của thế hệ Z và 57% ở thế hệ Y.
Hơn 1/3 thế hệ Z đồng ý rằng giới tính không còn có thể cố áp đặt vào con người như trước đây.
Shepherd Laughlin - điều hành mảng nhận diện xu hướng tại J. Walter Thompson cho biết: “Trước đây, chúng tôi cũng đã từng có một cuộc khảo sát khác với thế hệ Z. Kết quả là 81% người được hỏi cho biết giới tính không còn có thể áp đặt vào con người rõ ràng như trước đây nữa. Báo cáo được công bố vào tháng 5/2015”.
“Đó là một thống kê thú vị khiến báo chí đặc biệt quan tâm, nhưng chúng tôi không thật sự chắc chắn về ý nghĩa của nó: Nó chỉ đơn thuần mang ý nghĩa kiểu như, đàn ông hay phụ nữ đều có thể theo đuổi bất cứ ngành nghề nào họ muốn? Hay nó phản ánh một quan điểm cấp tiến hơn rằng bản thân giới tính không còn quan trọng với việc nhận dạng một cá nhân như trước đây, và giới tính không nên được chia thành hai? Nghiên cứu mới này đã chứng minh rằng ý thứ hai là đúng, và nó đang được chấp nhận một cách vô cùng rộng rãi trong thế hệ Z”.
Ngay cả những ngôi sao tuổi teen của Hollywood cũng đã bắt đầu từ chối giới tính theo định kiến và những tiêu chuẩn áp đặt về tình dục. Ngôi sao Disney Rowan Blanchard đã tự nhận mình là “queer” (người thuộc cộng đồng LGBT tuy nhiên không nhất thiết phải phân định rõ giới tính và xu hướng tính dục) hồi đầu năm nay.
Nữ diễn viên Amandla Stenberg của Hunger Games tuyên bố với cả thế giới rằng, cô là người song tính trên tài khoản Snapchat của Teen Vogue. Jaden Smith mặc váy trên Vogue Korea và kí hợp đồng làm mẫu cho dòng trang phục nữ của Louis Vuitton.
@rowblanchard: “Xin hãy nói rõ ra, trừ phi ý cô là giới tính nào cô cũng sẽ thích”. @rowblanchard: “Đúng vậy. Chính vì giới tính nào tôi cũng sẽ thích nên tôi mới tự nhận mình là “queer”.
Dù cuộc khảo sát chỉ tiến hành trên chưa đến 1.000 người trên khắp nước Mỹ, nhưng Laughlin nói rằng anh tự tin “tới 90%” rằng kết quả là chính xác và có thể đại diện cho cả nước.
Anh nói: “Chúng tôi còn tự tin hơn nữa vì thấy những kiểu mẫu rõ ràng xuyên suốt các câu hỏi khác nhau chứng minh rằng thế hệ Z có một cách tiếp cận về giới tính phức tạp hơn và ít phân rõ hai giới hơn so với thế hệ Y”.
Nhiều teen nói rằng họ học về thang giới tính trên mạng xã hội. Thang giới tính là một thang gồm 2 đầu, giới tính của một người có thể là một điểm bất kì trên thang này.
“Tôi cho rằng người trẻ có thể dễ dàng thấy một vùng giới tính rộng hơn, và họ sẵn sàng chấp nhận người khác hơn,” Madeleine, một học sinh 16 tuổi đến từ tiểu bang Nebraska chia sẻ. Cô tự nhận mình là pansexual (chỉ sự hấp dẫn bởi cái đẹp, tình yêu lãng mạn hoặc ham muốn tình dục đối với ai đó mà không cần quan tâm đến giới tính của họ) và agender (không có giới tính). “Tôi được học về giới tính và xu hướng tính dục từ bạn bè đồng trang lứa nhiều hơn là từ những người đi trước. Một thời gian dài trước đây, tôi chẳng hiểu rõ agender là gì, nhưng khi tôi nghe về nó, tôi nhận ra rằng đó chính là giới tính ẩn của tôi mà bản thân tôi không thể tìm ra”.
“Tôi cũng nhận thấy những người cùng tuổi mình thì cởi mở hơn với quan điểm cho rằng giới tính và xu hướng tính dục là không cố định và có thể thay đổi. Có lúc tôi đã tự nhận là asexual (vô tính), nhưng rồi một thời gian sau, tôi thay đổi và nhận ra rằng có lẽ tôi không còn như thế nữa”.
Những suy nghĩ về giới tính và xu hướng tính dục mà xã hội áp đặt lên con người đang dần bị phá bỏ, góp công lớn trong quá trình đó chính là “bạn thân” của giới trẻ Mỹ ngày nay - MXH Tumblr.
Tyler Ford, một nhà văn kiêm diễn giả tự nhận mình là agender, có tài khoản mạng xã hội được theo dõi bởi hàng ngàn người - trong đó chủ yếu là thanh thiếu niên, nói rằng sự thay đổi về thái độ của họ có thể là nhờ sức mạnh của công nghệ.
“Tôi nghĩ internet có vai trò quan trọng nhất trong quá trình khám phá bản thân ngày nay của người trẻ. Người trẻ chưa bao giờ được tiếp xúc với thông tin và các cá nhân khác nhiều thế này. Những người vốn bị gạt ra khỏi lề xã hội đã dùng mạng internet để lập ra những cộng đồng, diễn đàn và chia sẻ những trải nghiệm hằng ngày của họ trên đó. Tôi không thể nhớ được là đã bao nhiêu lần tôi đọc được một cái gì đó và nghĩ: Trời ơi, có thứ như vậy sao? Không chỉ mình tôi sao? Nó có hẳn tên gọi cơ à?”
“Sẽ dễ dàng hơn khi bạn không đơn độc chống lại những quan điểm truyền thống, khi bạn có cả một cộng đồng, bạn được ủng hộ, và bạn được tiếp cận với những thông tin có thể giúp bạn áp dụng vào bản thân”.
Nhiều thanh thiếu niên được phỏng vấn đều công nhận rằng họ tìm hiểu về xu hướng tính dục và giới tính trên mạng. Đa số nhắc đến mạng xã hội, điển hình là Tumblr, với vai trò là nguồn thông tin chủ yếu. Một người nói “Tôi nhớ lần đầu tiên biết đến vụ giới tính không chỉ có nam và nữ là ở trên Tumblr”.
Jaden Smith mặc váy trên Vogue Korea và kí hợp đồng làm mẫu cho dòng trang phục nữ của Louis Vuitton.
Nhưng nhiều người lớn lại cho rằng thanh thiếu niên chỉ đang dùng giới tính để “ra vẻ”. Brooks, 19 tuổi, một non-binary (người không cảm nhận rõ ràng mình là nam hay nữ) chia sẻ: “Có vẻ như nhiều người nghĩ thanh thiếu niên bọn tôi tự nhận mình là non-binary, chuyển giới hay không dị tính vì nghe nó sành điệu.”
“Tôi có thể hiểu được tại sao lại có nhận định ấy. Gần đây, ngày càng có nhiều người tự nhận mình thuộc một bản dạng giới nào đó, nhưng chỉ 20 hay 30 năm sau, họ không còn nhận mình như vậy nữa. Tuy những bản dạng giới đó không còn, nhưng bản thân con người thì còn. Giờ đây đã có những từ dùng để mô tả những bản dạng khác nhau, càng ngày càng có nhiều người nhận ra rằng họ thuộc vào một nhóm khác hoặc không thuộc bất cứ một nhóm nào.”
Shepherd Laughlin đồng tình với suy nghĩ trên. Anh tin rằng quan điểm “giới tính và xu hướng tính dục là không cố định” sẽ không là vô nghĩa đối với người trẻ khi họ lớn lên và già đi. Thay vào đó, anh nghĩ rằng chúng sẽ phần nào khiến con người họ sau này trở nên tốt đẹp hơn.
“Nhìn chung, thế hệ Y khá cởi mở về chuyện bản dạng giới, nhưng họ không được tiếp xúc với nhiều từ ngữ và sắc thái quanh vấn đề này. Thế hệ Z thì đã quen với chúng, đặc biệt là ở những cuộc thảo luận trên những cộng đồng trực tuyến như Tumblr,” Laughlin nói. “Tôi cho là, khi thế hệ Z bắt đầu đi làm và tương tác nhiều hơn với thế hệ Y như những người trưởng thành với nhau, thế hệ Y sẽ hiểu rõ hơn về những vấn đề này, và khoảng cách sẽ được thu hẹp lại.”
