Theo một nhà chức trách Bỉ, nơi chiếc xe chở 39 người được phát hiện đã chết ở hạt Essex (Anh) khởi hành, chỉ 1 trong 100 xe container trải qua kiểm tra bằng tia X (X-ray) ở cảng Zeebrugge.
Joachim Coens, giám đốc điều hành của cảng Zeebrugge và Peter Degroote, quan chức cảng, thừa nhận các container kín không được kiểm tra bên trong và quá trình quét tia X chỉ được dùng - hiếm khi - để kiểm tra hàng hóa, chứ không phải để phát hiện con người.
Các câu hỏi đã được đặt ra về vấn đề an ninh tại cảng Zeebrugge, nơi xe tải khởi hành rồi đi tới Anh chở theo 39 người đã chết sau thùng đông lạnh phía sau hôm 23/10.
Trong một cuộc phỏng vấn với The Guardian, ông Coens xác nhận container đi qua một nhà ga tại cảng, được điều hành bởi công ty C.RO. “Tất nhiên, họ làm mọi thứ có thể, cùng với chúng tôi, để tránh việc có người vào nhà ga. Đó là vấn đề chính. Bạn có thể thấy nó được chằng dây, rào lại, khóa. Đó là một quy trình khép kín”.
Coens và Degroote cho biết 1 triệu euro (860.000 bảng Anh) được chi mỗi năm để bảo vệ các nhà ga ở cảng Zeebrugge, một trong số đó xử lý tới 7.000 container qua lại hàng ngày và có nhân viên an ninh bảo vệ túc trực, thậm chí có cả chó đánh hơi.
Coens cho biết, hàng ngày cảnh sát xử lý các nhóm người di cư cố gắng cắt hàng rào và truy cập vào cảng. Họ là những nhóm nhỏ, chủ yếu đến từ các khu vực xung đột ở Bắc Phi, Eritrea, Trung Đông. Họ (lực lượng an ninh tại cảng) đối phó theo cách không để người lọt vào bên trong. Nếu bị bắt, các nhóm này sẽ được giao cho cảnh sát.
Degroote, một trong 4 quan chức của cảng, cho biết những chiếc xe tải đi kèm với container được chụp ảnh từ mọi góc độ - bên dưới, bên dưới, xung quanh.
Coens giải thích các xe tải với thùng chứa được kiểm tra bên trong bằng các thiết bị CO2 để xem người có ở trong đó hay không, và những chú chó đánh hơi cũng được triển khai để đảm bảo an ninh.
Nhưng khi phóng viên hỏi liệu có bất kỳ quy trình kiểm tra nào khác trên các container đông lạnh khóa kín, Coens nói “không có”. “Nếu một container có thùng làm mát đóng kín thì không (kiểm tra an ninh)”, ông Coens nói.
“Điều quan trọng nhất là ga cuối cùng được rào chắn an toàn và có camera cùng nhân viên an ninh kiểm tra hàng ngày - hệ thống này có giá hàng triệu đô la - để đảm bảo không có bất kỳ ai ra vào xung quanh”, Coens cho hay.
Theo ông này, ở ga cuối, khi container đóng kín, không có dấu hiệu có người khả nghi thì nhân viên cũng không mở nó kiểm tra. “Bởi nếu bạn mở thùng, trong đó có bơ hoặc thịt hay bất cứ thứ gì, thì hàng hóa này sẽ hỏng và bạn phải đóng kín nó”.
Degroote cho biết một số container được cảnh sát và các quan chức hải quan kiểm tra tại chỗ bằng cách soi tia X nhưng ông ước tính chỉ có 1% xe kéo phải tuân thủ quy trình này. Nhưng quy trình này không phải để tìm người… mà là soi hàng hóa.
“Hàng sẽ được kiểm tra nếu bạn nói chở theo bơ nhưng không phải bơ ở bên trong mà là những khẩu súng kalashnikovs”, Degroote nói.
Ông cho biết tỷ lệ các container kín đi qua cảng Zeebrugge đến Anh bị soi bằng tia X có thể là 1%, có thể. Đây là một tỷ lệ rất thấp.
Cả hai vị quan chức này đều xác nhận không có máy quét nhiệt tại cảng. Người ta cho rằng nhiệt độ dưới 0 trong thùng hàng trên container có thể đã được sử dụng một cách có chủ ý để đánh lừa quá trình quét nhiệt.
Ông Coens đề nghị chính quyền Anh nên can thiệp nhiều hơn vào khâu kiểm tra an ninh tại cảng Zeebrugge .
Các công tố viên Bỉ đã mở một cuộc điều tra về cái chết của 39 người trên container vào Anh. Trong khi phía Anh cũng bắt giữ các nghi phạm có liên quan. Cặp vợ chồng Thomas Maher và vợ Joanna, 38 tuổi, đến từ Warrington, hạt Cheshire bị bắt vì cáo buộc ngộ sát và buôn người. Mo Robinson, 25 tuổi, tài xế lái container đến từ Bắc Ireland bị bắt với cáo buộc giết người. Một người đàn ông 48 tuổi đến từ Bắc Ireland bị bắt tại sân bay Stansted vì nghi ngờ tội ngộ sát.
Ban đầu, cảnh sát hạt Essex cho biết, tất cả 39 nạn nhân gồm 31 nam giới và 8 nữ giới đều là công dân Trung Quốc. Tất cả đều được cho là người lớn ngoại trừ một “thiếu nữ. Tuy nhiên nhà chức trách Anh đang điều tra nghi vấn có nạn nhân mang quốc tịch ngoài Trung Quốc. Đại diện Đại sứ quán Việt Nam tại Anh đang phối hợp chặt chẽ với cảnh sát để tìm hiểu thông tin liên quan đến nghi vấn này.
19 năm trước, 58 người di cư Trung Quốc cũng từng chết ngạt trong một chiếc xe tải ở Dover sau khi đi qua cảng Zeebrugge.