Sau thời gian Hà Nội nới lỏng một số biện pháp phòng chống dịch bệnh, số lượng bệnh nhân đến khám, điều trị tại Bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương tăng lên nhiều.
Tại đây, mỗi bệnh nhân đều có những hoàn cảnh, nguyên nhân khác nhau nhưng đa phần là do tác động, ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19.
Ảnh hưởng bởi dịch bệnh, chồng chăm vợ như em bé, chữa trị nhiều nơi
Những ngày này, tại khoa Khám bệnh, Bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương tiếp nhận khá đông bệnh nhân đến khám. Tại đây, các công tác phòng chống dịch bệnh được thực hiện nghiêm ngặt.
Tại một góc bệnh viện, một cặp vợ chồng đã đứng tuổi, đầu đã hai thứ tóc đang ngồi tâm sự với nhau. Người chồng nắm tay vợ, tỉ tê nói chuyện động viên, còn vợ chỉ gật gù, thi thoảng trả lời chồng một cách lơ đãng, chậm chạp.
Theo đó, người chồng tên Phạm Công Minh (ở Tây Hồ, Hà Nội), vợ là Nguyễn Thị Hoa, năm nay hai vợ chồng đều 66 tuổi. Ông Minh tâm sự, đã nhiều ngày qua vợ chú mất ngủ, đêm uống thuốc ngủ mà chỉ chợp mắt được vài tiếng. Tranh thủ được ngày tinh thần người vợ tốt hơn nên đã thuê xe cho vợ vào viện khám.
Dịch bệnh Covid-19 khiến mọi người phải ở nhà chống dịch. Hai vợ chồng ông Minh đã về hưu nhưng con cái lại không có việc làm, điều này khiến bà Hoa suy nghĩ rất nhiều, dẫn tới mất ngủ. Có lúc cô còn cáu gắt với chính con cháu mình. Thậm chí, các cháu chơi ồn ào cũng khiến cô bị kích động.
Do tình hình sức khoẻ của vợ thay đổi tiêu cực nên ở nhà, mỗi bước đi của bà Hoa luôn được chồng theo sát. Do tâm lý bị ảnh hưởng, có lần chỉ thiếu chú ý một lát vợ đã đi vụt ra cổng, chú Minh phải chạy theo nịnh về. Rồi cả chuyện ăn uống cũng khó khăn, bởi khi tinh thần bị ảnh hưởng, nếu không chăm sóc dinh dưỡng tốt thì sẽ không trụ được.
“Tôi phải chăm vợ như chăm em bé ấy. Thời điểm vợ bị trầm cảm nặng, tôi phải nấu ăn theo sở thích, nịnh cho ăn rồi cả vấn đề vệ sinh nữa...”, người chồng tâm sự.
Khi Hà Nội kết thúc giãn cách xã hội, con cái bắt đầu công việc, các cháu học online, cùng với sự động viên của mọi người, tình trạng của bà Hoa cũng đỡ hơn.
Theo TS.BS Trần Thị Hồng Thu - Phó giám đốc BV Tâm thần ban ngày Mai Hương, trường hợp nữ bệnh nhân này đã điều trị tâm thần từ trước đây. Do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên bệnh tình tái phát. May mắn, gia đình và nhất là chồng luôn chia sẻ động viên nên tinh thần bệnh nhân đã ổn, chỉ đến khám lại và điều trị thuốc tại nhà.
Nhiều bệnh nhân trẻ tuổi gặp vấn đề tâm lý sau giãn cách xã hội
Ngồi thẫn thờ một góc bệnh viện chờ đến lượt khám, Nguyễn Đình Toán, ở Thạch Thất là sinh viên năm thứ 4 có dáng vẻ tiều tụy. Toán nhìn xung quanh với ánh mắt lo âu, ngại ngùng và sợ sệt.
Toán cho biết, mình bị nghiện game, đã từng phải điều trị và mọi thứ hầu như trở về bình thường. Các bác sĩ cũng dặn phải tuyệt đối bỏ chơi game để tình trạng khỏi hẳn nhưng trong thời gian giãn cách xã hội ở nhà, Toán lại bị game online cuốn hút và mê game trở lại.
“Dịch bệnh không ra ngoài, không thể dục, không đi học, em không biết làm sao và tìm đến với game”, Toán chia sẻ.
Ban đầu, Toán nghĩ chơi game để thư giãn đầu óc trong những ngày giãn cách, thời gian chơi ban đầu khoảng 30 phút, dần dần thời gian tính bằng giờ, khó để dứt ra được.
Khi bắt đầu học online, Toán ngồi trước máy tính nhưng chỉ nghĩ đến game. Dù vẫn ý thứ được phải đọc sách để quên game online nhưng khi đọc sách cảnh đao kiếm, phép thuật trong game online lại hiện ra trong suy nghĩ khiến Toán không thể tập trung được. Càng ngày, Toán càng đau đầu, mất ngủ, không thể tập trung học và phải đến viện cầu cứu bác sĩ.
Với trường hợp như Toán, TS.BS Trần Thị Hồng Thu cho biết, ngoài tuân thủ theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ, ý thức của bệnh nhân, sự quan tâm của gia đình là vô cùng quan trọng. Bởi bệnh nhân điều trị ngoại trú, các bác sĩ không thể theo sát cả ngày để nhắc nhở việc tránh chơi game.
Một bệnh nhân khác cũng phải nhờ các bác sĩ can thiệp những bức bối trong thời kỳ dịch bệnh đã khiến bệnh nhân tìm tới cách tự hành hạ bản thân bằng việc rạch vào tay mình.
Theo Bác sĩ Trần Thị Sáu (khoa Khám bệnh), nữ bệnh nhân năm nay lên lớp 12, từng điều trị liệu khỏi trầm cảm nhưng sau đợt giãn cách dài, áp lực học online khiến bệnh nhân lo âu, căng thẳng, suy nghĩ tiêu cực… Tới viện, bệnh nhân cho biết, khi tự cắt tay chảy máu thì tư tưởng thoải mái và cảm thấy nhẹ nhõm hơn nhiều.
Sau khi đến bệnh viện, nữ bệnh nhân ngoài việc phải điều trị thuốc còn phải dùng các biện pháp trị liệu tâm lý để cải thiện tình trạng lo lắng, căng thẳng.
Bác sĩ Sáu cho biết, học online và đến lớp khác nhau hoàn toàn. Học tại trường sau mỗi tiết học, học sinh được nghỉ giải lao, được trò chuyện với bạn bè. Giờ ra chơi chính là thời điểm giải tỏa căng thẳng.
“Khi học online lại thiếu những điều kiện này. Do đó, khi con em học trực tuyến do ảnh hưởng dịch bệnh, sự quan tâm của phụ huynh, người thân trong gia đình là vô cùng quan trọng”, BS Sáu cho biết.
Cần cảnh giác với rối loạn tâm thần, đặc biệt trong thời gian dịch bệnh
TS.BS Trần Thị Hồng Thu cho biết, trong cuộc sống hàng ngày, nhất là thời điểm dịch bệnh, ai cũng có thể bị rối loạn tâm thần, bởi dịch bệnh tác động đến mọi mặt của đời sống xã hội.
Các trường hợp phải nghỉ việc do dịch bệnh, không ra ngoài được do giãn cách, làm việc online quá dài, trẻ ít được vận động hơn so với lúc bình thường… Tất cả những điều đó đều ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần, trong đó hai bệnh lý thường gặp nhất đó là rối loạn lo âu, trầm cảm.
Người bệnh cần phân biệt lo lắng, căng thẳng bình thường với những lo lắng, cẳng thẳng bệnh lý.
Theo TS Thu, lo lắng thông thường chỉ xuất hiện nhất thời và mất đi rất nhanh sau đó, có thể là vài giờ, một đến hai ngày. Tuy nhiên, nếu lo lắng đó kéo dài đến 2 tuần, đi kèm là ảnh hưởng đến giấc ngủ, tính khí, làm bản thân luôn ức chế, không thể tiếp tục công việc thì đó là bệnh lý.
Nhằm cân bằng trạng thái tâm lý, giảm căng thẳng, lo âu nói chung và trong giai đoạn dịch bệnh nói riêng, mọi người cần tránh hai thái cực tâm trạng. Quá bận tâm hoặc quá lơ là với sức khỏe. Với công việc cũng vậy. Tránh để bản thân quá bận rộn hay quá nhàn rỗi.
Trong cuộc sống, kể cả khi gặp sang chấn, điển hình như giai đoạn dịch bệnh này, mọi người cố gắng luôn giữ tinh thần lạc quan, nhìn vấn đề theo hướng tích cực. Tinh thần vững vàng đồng nghĩa với việc có sức khỏe tâm thần tốt.
Để giữ được tinh thần, thái độ lạc quan, TS.BS Trần Thị Hồng Thu chia sẻ một số nguyêntắc:
- Nghiêm túc với bản thân;
- Độ lượng với người khác;
- Yêu công việc mình làm;
- Yêu điểm tốt của người khác;
- Tăng phút vui cười, giảm phút buồn bực;
- Luôn lạc quan, yêu đời, yêu lao động, giúp đỡ mọi người.
