Theo Tiến sĩ. Bs. Phạm Thị Mai Hương, Khoa Da liễu, BV Nhi Trung ương, mới đây, bé L.V.L., (ở Hà Nam), xuất hiện tổn thương da 3 ngày trước khi đến khám tại phòng khám Da liễu Bệnh viện Nhi Trung ương.
Ban đầu chỉ là vài đám đỏ da rải rác ở vùng mặt, sau đó thương tổn thấy ở nhiều vùng da khác như cổ tai, da sinh dục, kèm theo trẻ đau rát. Gia đình đã đưa trẻ khám ở y tế cơ sở, chẩn đoán trẻ mắc bệnh Zona, một số thuốc được dùng: Acyclovir bôi và uống, thương tổn không đỡ mà càng lan ra nhiều vùng da hơn.
Theo bố bệnh nhi, cho biết gia đình có 2 bé nữa cũng bị bệnh tương tự. Theo bác sĩ, biểu hiện da của bé L.V.L. là bệnh Viêm da tiếp xúc do côn trùng hoặc tên gọi khác “Viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang”.
Một số đặc điểm của kiến ba khoang
Loài côn trùng này có thân mình thon, dài như hạt thóc, có hai màu đỏ cam và đen, tạo thành các khoang đỏ cam và đen xen kẽ, hình dáng giống con kiến nên được gọi là kiến ba khoang, hoặc một số tên gọi khác trong dân gian: kiến lác, kiến cằm cặp, kiến cong…
Loại kiến này thường sống ở ruộng lúa, vườn cây, cỏ mục, bãi rác, công trình xây dựng, chúng xuất hiện nhiều vào mùa mưa, mùa ẩm, chúng rất thích ánh sáng đèn ban đêm, đặc biệt bóng điện cao áp.
Kiến ba khoang gây bệnh cho người thông qua bám đậu vào khăn mặt, quần áo, giường chiếu chăn màn…hoặc chúng tiếp xúc trực tiếp vào da.
Biểu hiện viêm da tiếp xúc do kiến ba khoang
Bệnh thường xuất hiện ở vùng hở như: mặt, cổ ngực, vai, gáy, tay chân, sau khoảng vài giờ tiếp xúc với kiến khoang. Mức độ bệnh phụ thuộc vào thời gian tiếp xúc và nồng độ chất tiết của kiến ba khoang.
Biểu hiện: Rát đỏ thành vệt, thành đám nền hơi cộm, trên có mụn nước hoặc mụn mủ li ti, vùng trung tâm thương tổn hơi lõm màu vàng nâu, hình tròn hoặc bầu dục.
Thương tổn tiếp tục xuất hiện mặc dù không còn hiện diện của kiến ba khoang do trẻ tiếp tục va quệt từ vùng da bệnh sang vùng da lành, những vùng nếp gấp còn thấy hình ảnh điển hình “tổn thương dạng hôn” (kissing lesion).
Trẻ ngứa, rát bỏng hoặc đau tại chỗ nên có thể quấy khóc, hoặc sờ chạm vào tổn thương gây lây lan. Thương tổn trên diện rộng trẻ có thể sốt nhẹ, nổi hạch lân cận.
Thường nhầm lẫn với bệnh Zona
Theo bác sĩ, bệnh Zona thường gặp ở những trẻ đã từng bị thủy đậu, với dấu hiệu cảnh báo như đau nhức dọc theo dây thần kinh ở nửa người, nơi vùng da chuẩn bị nổi thương tổn.
Thương tổn đặc trưng là mụn nước mọc thành chùm ở một bên cơ thể
Xử trí sau khi phát hiện tiếp xúc với kiến ba khoang
Loại bỏ ngay kiến ba khoang nếu phát hiện được, không dùng tay trần để bắt, giết, miết, nên thổi hoặc dùng găng tay, tờ giấy để loại bỏ chúng.
Rửa vùng tiếp xúc bằng nước sạch và xà phòng, sau đó dung thuốc sát trùng nhẹ như povidone iodine.
Tuyệt đối không tự ý bôi đắp các loại tự chế, ví dụ: nhai gạo nếp, đậu xanh, kem đánh răng hoặc một số loại lá cây… làm bệnh nặng thêm và bội nhiễm.
