Mỗi dịp Tết đến Xuân về, trẻ em lại háo hức mong chờ phong bao lì xì từ người lớn. Chúng giống như một niềm vui ngắn ngủi bởi rất nhanh sau đó bố mẹ sẽ giữ hộ hoặc đút lợn đất. Chính vì “bàn giao” cho người lớn khá sớm nên đa phần trẻ em không hiểu được ý nghĩa của phong tục truyền thống này.
Lì xì giống như tấm “bùa hộ mệnh” mọi người trao cho nhau ngày đầu năm - (Ảnh minh họa).
Phong tục lì xì vào dịp Tết Nguyên đán bắt nguồn từ Trung Quốc. Theo truyền thuyết, có một con yêu quái thường xuất hiện vào đêm giao thừa rất thích xoa đầu trẻ con đang ngủ ngon giấc khiến chúng giật mình khóc thét lên. Ngày hôm sau, đứa trẻ đó sẽ đau đầu, sốt cao. Vì vậy, những người làm cha mẹ không dám ngủ để canh phòng cho con.
Phong tục này bắt nguồn từ những mong muốn của người dân trong thực tế cuộc sống. Có một cặp vợ chồng ngoài 50 tuổi mới sinh được mụn con trai. Tết năm ấy, có 8 vị tiên dạo qua nhà, biết trước cậu bé này sẽ gặp tai họa với yêu quái liền hóa thành 8 đồng tiền, ngày đêm túc trực bên bé.
Sau khi chú bé ngủ say, hai vợ chồng lấy giấy đỏ gói những đồng tiền này lại, đặt lên gối con rồi đi ngủ. Nửa đêm, con yêu quái xuất hiện, vừa giơ tay định xoa đầu đứa trẻ thì từ bên chiếc gối lóe lên những tia vàng sáng rực khiến nó sợ hãi bỏ chạy.
Việc lấy giấy đỏ gói tiền được kể lại cho bà con làng xóm. Mọi người vui mừng, bắt chước làm theo và dần dần trở thành phong tục mừng tuổi đầu năm. Dần dần những đồng tiền được cho vào phong bì màu đỏ được người lớn đưa cho trẻ em trong những ngày đầu năm gọi là tiền mừng tuổi, lì xì. Tục này được lưu truyền cho đến ngày nay.
Tục lệ này bắt nguồn từ Trung Quốc.
Đêm giao thừa, gia chủ sẽ chọn người đến “xông đất” đầu năm cho gia đình dựa trên tiêu chí hợp tuổi, mệnh. Người đến xông đất sẽ được gia chủ mừng tuổi đầu tiên thay cho lời chúc năm sau thành công, khỏe mạnh hơn năm trước. Đến sáng mùng 1, người Việt Nam thường quan niệm “đầu xuôi đuôi lọt” nên họ cố gắng dậy sớm, ăn mặc chỉn chu và ra chúc Tết người thân. Sau đó, người lớn sẽ mừng những đứa trẻ chiếc phong bao lì xì màu đỏ giống như trao “bùa hộ mệnh”.
Ngoài được người thân mừng tuổi, trẻ em còn được họ hàng, láng giềng và những người quen biết lì xì thay cho lời chúc sức khỏe, phát tài phát lộc trong năm mới.
Mọi người quan niệm, việc mừng tuổi cho trẻ em giống như tấm bùa hộ mệnh giúp trẻ được an toàn, khỏe mạnh và may mắn trong năm mới. Còn mới người lớn, tiền mừng tuổi như lời chúc khỏe mạnh, sống lâu bên con cháu .
Bên cạnh đó, ý nghĩa chính không nằm ở tiền mà quan trọng là lời chúc các cháu hay ăn chóng lớn, vui chơi, học hành tấn tới, còn phong bì nặng nhẹ nhiều ít không phải là điều đáng để tâm.
