Sáng ngày 4/3, thông tin NSND Trần Hạnh qua đời ở tuổi 92 khiến nhiều khán giả truyền hình cũng như nhiều diễn viên, nghệ sĩ không khỏi bất ngờ. Theo đó thì thông tin từ con gái NSND Trần Hạnh cho biết, cố nghệ sĩ qua đời lúc 2h50 sáng 4/3, hưởng thọ 92 tuổi. NSND Trần Hạnh rơi vào trạng thái hôn mê sâu lúc 19h ngày 3/3 và mất lúc rạng sáng nay tại nhà riêng trong vòng tay của con cháu.
NSND Trần Hạnh sinh năm 1930 được coi là diễn viên gạo cội của nền điện ảnh Việt từ cuối những năm 1970 đến năm 1980. Ông là một trong số những nghệ sĩ đầu tiên nhận danh hiệu NSƯT được nhà nước trao tặng năm 1994. Sau hơn 20 năm, cho tới ngày 29/8/2019 ông chính thức được trao tặng danh hiệu NSND. NSND Trần Hạnh được biết đến với những vai diễn “khắc khổ”, đáng thương trên màn ảnh Việt.
Bên cạnh sự nghiệp nhiều thăng trầm thì cố nghệ sĩ cũng để lại những câu chuyện đẹp về cách đối nhân xử thế, cách để nhiều thế hệ diễn viên trẻ sau này phải luôn ghi nhớ và gọi thương cố nghệ sĩ bằng bố. Bằng chứng là cách đây không lâu, nam nghệ sĩ Tùng Dương đã từng chia sẻ câu chuyện của mình và NSND Trần Hạnh cách đây hơn 20 năm khiến nhiều người rơm rớm nước mắt.
Diễn viên Tùng Dương viết:
“KÝ ỨC NGHIỆP DIỄN
Phần I - Bố Trần Hạnh
Lứa diễn viên ở thế hệ tôi, trên tôi một chút và cả thế hệ sau tôi nữa đều gọi NSND Trần Hạnh là bố. Bố lúc nào cũng vậy, giản gị, gần gũi với nụ cười tủm tỉm thường trực trên môi, vừa hiền lành vừa pha chút tinh quái, hóm hỉnh, điếu thuốc Thăng Long ngậm vẹt một bên mép, 5 đầu ngón tay phải nhuốm vàng hơn so với 5 đầu ngón tay trái... một hình ảnh gần như bất biến trong suốt mấy thập kỷ, kể từ ngày tôi biết bố và được làm việc cùng bố...
Có lẽ những kỷ niệm mà tôi nhớ nhất về bố là vào khoảng thời gian đầu năm 1998, cách đây vừa tròn 20 năm. Ngày đó tôi làm tổ chức sản xuất cho bộ phim Cô gái phòng 307 (khi phát sóng thì phim đổi tên thành Tình đời) của đạo diễn - NSƯT Đỗ Thanh Hải (nay là GĐ Trung tâm sản xuất phim - Đài THVN), quay ở thành phố Bắc Giang. Các diễn viên trong phim gồm có bố Hạnh, NSND Hoàng Dũng, tôi và vợ tôi ngày đó là NSƯT Hoa Thuý.
Có một đêm đoàn quay khá khuya, bối cảnh ngay tại khách sạn đoàn ở. Thuý hồi đó đang có thai bé Búp tháng thứ 4, phải làm việc muộn nên cô ấy khá mệt, nôn oẹ liên tục, mặt xanh lét. Thấy vậy anh Hoàng Dũng bảo: 'Thôi dừng đoạn này, quay đoạn khác cho con Thuý nó nghỉ đi, không ổn đâu'. Đạo diễn đồng ý, đoàn chuyển xuống dưới sảnh lễ tân quay đoạn khác, định quay xong cả đoàn sẽ đi ăn cháo đêm một thể. Tôi đưa vợ lên phòng nằm nghỉ xong vội quay xuống để tiếp tục triển khai cảnh quay, thì cả đoàn ngơ ngác vì không thấy bố Hạnh đâu. Quái, bố đi đâu mà chả nói với ai. Trong lòng tôi như lửa đốt, muốn quay cho xong nốt đoạn này để còn mua cháo mang lên cho vợ ăn, mà giờ thế này thì... Bố Hạnh này lẩm cẩm thật, tuổi cao sức yếu muốn nghỉ thì cũng phải nói với đạo diễn hoặc tổ chức sản xuất là tôi chứ, ai đời lớn tuổi rồi mà lại làm ăn thế bao giờ?
Cả đoàn nháo nhác chia nhau đi tìm, phi lên cả phòng bố mà cũng không thấy. Đang lúc cơn bực bốc hoả đùng đùng trong đầu thì tôi nghe có tiếng gọi khe khẽ đằng sau: 'Này, Dương!.. Dương cò lả!..'. Tôi vội ngoái lại thì thấy cái đầu bố lấp ló phía sau cột tường gần cổng sảnh, bàn tay bố khẽ thò ra vẫy tôi như không muốn ai nhìn thấy. Sau mấy giây định thần, tôi liếc nhìn xung quanh thấy mọi người đang chúi đầu vào Monitor để xem lại đoạn vừa quay. Tôi lẳng lặng đi đến chỗ bố, miệng đã thường trực sẵn những câu trách móc phê bình về sự vô kỷ luật của bố, nhưng vừa định mở mồm thì thấy bố giơ trước mặt tôi một bịch nylon, bên trong là dăm hộp sữa và mấy chiếc bánh ngọt: 'Suỵt! Đừng nói gì, mang ngay lên cho vợ mày nó nạp, đàn bà có thai đừng để nó đuối sức, đoàn quay còn khướt mới xong, chờ cháo của đoàn thì vợ mày nó ngất mẹ từ đời tám hoánh nào rồi!'.
Trong phút chốc, tôi đơ mặt ra nhìn bố, chẳng nói được câu gì. Hoá ra từ nãy tới giờ, bố 'biến mất' là vì lọ mọ đi mua sữa và bánh cho vợ tôi, tôi thật sự xúc động không thốt nên lời dù chỉ là hai từ cám ơn... Thấy tôi vẫn đứng ngây ra với vẻ mặt đần thối, bố ấn bịch sữa vào tay tôi: 'Lên ngay đi đứng đây làm gì, thằng hâm!'. Bố đẩy tôi về phía cầu thang rồi hai tay đút túi quần, lững thững bước từ chỗ khuất về phía sảnh, nơi mọi người vẫn đang túm tụm. Tôi sải bước phi lên cầu thang 2 bậc một, còn nghe tiếng cái Phượng 'ớt' thư ký ông ổng phía dưới: 'Ơ bố Hạnh, bố đi đâu mà để cả đoàn tìm loạn khắp nơi?'. Tiếng bố đủng đỉnh trả lời :'À, bố đi tìm mua bao thuốc lá ấy mà, không có thuốc ‘đếch' nhớ được thoại, hề hề hề...'.
Đúng, không có thuốc thì bố đứng ngồi không yên thật, bố nghiện thuốc lá rất nặng, gần như điếu Thăng Long lúc nào cũng đỏ lửa trên môi, điếu này chưa tàn đã châm điếu khác. Nhưng cách đây ít phút tôi vẫn thấy 2 bao thuốc đầy nguyên nằm trong 2 túi ngực của chiếc áo bộ đội sờn cũ mà bố đang mặc, bố luôn phòng thủ rất chu đáo, và tôi chắc chắn một điều rằng: bố không đi mua thuốc lá, mà chỉ đi mua sữa và bánh cho vợ tôi, bằng sự quan tâm của người cha đối với những hậu bối mà bố coi như con...
Rồi sáng hôm sau, bối cảnh chuyển ra vỉa hè gần cổng khách sạn, quay cảnh tiệm bơm vá xe của ông Hoà (nhân vật mà bố đóng). Trong lúc cả đoàn còn đang lúi húi với một đống máy móc dây dợ thì bố đã chân đất, quần sắn ống lợn ngồi bệt ở vỉa ba toa với chiếc bơm và một thùng gỗ chứa toàn cờ lê mỏ lết đinh đầy dầu mỡ. Và khi cảnh quay chưa bắt đầu thì một tình huống được dự báo trước đã xảy ra: một anh thanh niên mặc đồng phục công nhân lếch thếch dắt chiếc xe đạp xịt lốp tiến đến chỗ bố. Dường như không nhận ra bố là diễn viên và gần đó là máy quay phim, anh công nhân hồn nhiên vật chiếc xe xuống đất, hất đầu về phía bố: 'Bị cắn đinh, ông vá dùm đi, nhanh lên con đang vội'.
Bố nhìn anh thanh niên, nhoẻn miệng cười, rồi ngay lập tức lôi các dụng cụ từ trong chiếc hòm gỗ, lúi húi tháo săm ra khỏi lốp xe, không quên kéo chiếc ghế con dưới mông ra mời anh thanh niên ngồi. Thấy tình huống phát sinh có nguy cơ làm chậm tiến độ sản xuất của đoàn, thằng cu Tuấn vẩu trợ lý của tôi tiến về phía cậu thanh niên. Dường như hiểu ý đồ của Tuấn, bố quay ra xua xua tay miệng oang oang: 'Cơm hả? Cứ ăn trước đi, bố làm 5 phút xong ngay đây rồi!'. Tuấn vẩu ngơ ngác, gãi đầu gãi tai nhìn về phía tôi. Tôi khẽ gật đầu, ra hiệu cho Tuấn ra khỏi hiện trường, không nỡ vì nhanh vài phút mà phá đi niềm vui nhỏ nhoi được giúp đỡ người khác của bố...
Đã 20 năm trôi qua, và hình ảnh của bố vẫn giản gị như ngày nào với bộ quần áo sờn cũ, nụ cười tủm tỉm vừa hiền lành vừa tinh quái trên môi, khác chăng là bố đã bỏ thuốc lá vì lý do sức khỏe, và các nếp nhăn nhiều hơn đôi chút trên gương mặt khắc khổ ám màu thời gian, ám màu theo những kỷ niệm mà tôi không thể nào quên mỗi khi nghĩ về bố, một người nghệ sĩ của nhân dân, và là một người Bố trong lòng mỗi diễn viên thế hệ hậu bối như chúng tôi...”.
Mặc dù những chia sẻ của Tùng Dương khá lâu, thế nhưng chắc chắn một điều rằng, những hình ảnh, tấm chân tình của cố NSND Trần Hạnh sẽ luôn được Tùng Dương và nhiều hậu bối may mắn khác sẽ luôn được cất giữ trong tim và chúng ta, những ai đã từng biết đến Trần Hạnh, biết đến người đàn ông “khắc khổ” nhất màn ảnh Việt sẽ mãi ghi nhớ và cảm ơn với tất cả những gì mà ông đã cống hiến cho nền nghệ thuật nước nhà.
