1. Sau thành tích ấn tượng 11 HCV ở SEA Games 31, bơi Việt Nam đã bộc lộ sự sa sút. Bằng chứng thành tích tại SEA Games 32 chỉ còn 7 HCV. Đây là thành tích thấp nhất trong gần 10 năm của bơi Việt Nam ở đấu trường khu vực. Trong ba kỳ SEA Games từ năm 2015 đến 2019, một mình Ánh Viên đã giành đến 22 HCV, tức trung bình số HCV còn cao hơn thành tích đội tuyển bơi ở SEA Games 32.
Bây giờ, vấn đề của bơi Việt Nam có thể tiếp tục sa sút khi không còn một số trụ cột như Nguyễn Hữu Kim Sơn ở đội tuyển quốc gia. Những ngôi sao như Huy Hoàng, Trần Hưng Nguyên, Thanh Bảo khó "gánh" tuyển bơi Việt Nam duy trì được thành tích 7 HCV của SEA Games 32.
Vấn đề lớn của bơi Việt Nam là chưa có kình ngư nữ nào đủ tầm giành HCV SEA Games sau khi Ánh Viên giải nghệ. Những gương mặt trẻ như Võ Thị Mỹ Tiên, Thúy Hiền chưa thể đạt đẳng cấp của Ánh Viên về khả năng có huy chương vàng SEA Games. Người đến gần HCV nhất là Lê Thị Mỹ Thảo với HCB ở SEA Games 29 và 31. Đó chỉ là câu chuyện kỳ vọng có 1 HCV chứ không phải một mình "gánh" bơi Việt Nam như Ánh Viên.
2. Thành tích của Ánh Viên trong năm giải nghệ (năm 2022) là bằng chứng thiết thực nhất. Sau khi giã từ đội tuyển quốc gia, Ánh Viên tập luyện trong nước nhưng vẫn không có đối thủ, thậm chí còn xác lập cột mốc ấn tượng với 30 HCV trong hai giải đấu. Ánh Viên có kỷ lục 21 HCV ở giải bơi vô địch quốc gia bể ngắn (25 m) và 9 HCV ở Đại hội Thể thao toàn quốc 2022.
Nhấn mạnh, 30 HCV là thành tích hai giải đấu cuối cùng của Ánh Viên trước khi có quyết định giải nghệ. Có thể hiểu đẳng cấp của Ánh Viên hoàn toàn vượt xa các đàn em trên đường đua xanh dù không có phong độ như thời điểm đi Mỹ tập luyện.
Nhìn bức tranh chung của bơi Việt Nam và thành tích 30 HCV của "tiểu tiên cá" trong năm giải nghệ, trường hợp Ánh Viên tái xuất vẫn khó có đối thủ xứng tầm ở nhiều cự ly sở trường ở đường đua xanh trong nước.
3. Thực tế, không chỉ bơi Việt Nam mà nhiều môn thể thao khác đang thiếu các VĐV giỏi kế cận để tranh chấp huy chương ở sân chơi lớn. Thành tích của thể thao Việt Nam sa sút chạm đáy trong hai kỳ Olympic là minh chứng.
Câu chuyện Olympic 2024 là lăng kính thiết thực. Hai niềm hy vọng có huy chương là xạ thủ Trịnh Thu Vinh và VĐV cử tạ Trịnh Văn Vinh. Trường hợp của Trịnh Văn Vinh phản ánh nỗi buồn về thể thao Việt Nam. Bởi Trịnh Văn Vinh bị cấm dài hạn từ năm 2019, rồi thi đấu trở lại từ năm ngoái. Nghịch lý là Trịnh Văn Vinh được xem là hy vọng lớn về huy chương ở Olympic.
Chỉ có thể đặt hy vọng lớn vào một VĐV ở tuổi 29 và trở lại thi đấu sau 4 năm bị cấm, thể thao Việt Nam rõ ràng khan hiếm nhân tài. Đây là vấn đề quan trọng mà thể thao Việt Nam cần thay đổi mạnh mẽ trong thời gian tới.
