Miễn học phí cho trẻ dưới 5 tuổi và học sinh THPT, giáo dục thường xuyên các trường công lập, ngoài công lập từ năm học 2025 - 2026 tại TP.HCM được xem là chính sách mang tính nhân văn, có tầm chiến lược
Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) TP.HCM vừa hoàn thành dự thảo gửi UBND thành phố để trình HĐND thành phố về chính sách hỗ trợ học phí cho trẻ mầm non, học sinh (HS) THPT công lập, ngoài công lập và học viên giáo dục thường xuyên (GDTX) hệ THPT trên địa bàn TP.HCM từ năm học 2025 - 2026.
Toàn bộ học sinh TP.HCM được miễn học phí
Ông Hồ Tấn Minh, Chánh Văn phòng Sở GD&ĐT TP.HCM, cho biết dự thảo tờ trình là một trong những nội dung nhằm hướng tới kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước - một sự kiện đặc biệt quan trọng của thành phố.
Theo dự thảo tờ trình, TP.HCM sẽ hỗ trợ học phí cho trẻ mầm non dưới 5 tuổi, HS THPT công lập, ngoài công lập và học viên GDTX hệ THPT trên địa bàn TP.HCM từ năm học 2025 - 2026. Không bao gồm các HS đang học tại cơ sở giáo dục có vốn đầu tư nước ngoài.
Mức hỗ trợ là mức học phí áp dụng cho trẻ mầm non, HS THPT đang theo học tại cơ sở giáo dục phổ thông công lập chưa tự bảo đảm chi thường xuyên từ năm học 2024 - 2025 và các năm học tiếp theo trên địa bàn TP.HCM là mức học phí tương đương mà trẻ mầm non dưới 5 tuổi, HS THPT hiện nay đang phải đóng. Cụ thể, bậc nhà trẻ là 200.000 đồng/tháng (nhóm 1) và 120.000 đồng/tháng (nhóm 2). Mẫu giáo là 160.000 đồng/tháng (nhóm 1) và 100.000 đồng (nhóm 2). Hệ THPT, GDTX hệ THPT là 120.000 đồng (nhóm 1) và 100.000 đồng (nhóm 2). Trong đó, nhóm 1 là HS học tại các trường ở TP Thủ Đức và các quận: 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11, 12, Bình Thạnh, Phú Nhuận, Gò Vấp, Tân Bình, Tân Phú, Bình Tân. Nhóm 2 là HS học tại các trường ở các huyện: Bình Chánh, Hóc Môn, Củ Chi, Nhà Bè và Cần Giờ.
Theo Sở GD&ĐT TP.HCM, việc hỗ trợ học phí này với mục tiêu tất cả trẻ mầm non, HS phổ thông các cấp tại thành phố đều có cơ hội tham gia học tập và không phải đóng học phí. Theo dự thảo tờ trình, dự toán kinh phí thực hiện chính sách năm học 2025 - 2026 là 338 tỉ đồng (công lập: 277 tỉ đồng, ngoài công lập: 61 tỉ đồng).
Trước đó, HĐND TP.HCM cũng đã thông qua phương án miễn học phí cho bậc THCS với tổng kinh phí thực hiện khoảng 237 tỉ đồng. Ngoài ra, trẻ mầm non 5 tuổi và HS tiểu học được miễn phí theo Luật Giáo dục. Như vậy, nếu đề xuất này được thông qua, toàn bộ HS từ bậc mầm non đến THPT, GDTX hệ công lập và ngoài công lập tại TP.HCM sẽ được miễn học phí.
Món quà ý nghĩa của học sinh TP.HCM
Đánh giá về tác động của chính sách hỗ trợ học phí, lãnh đạo Sở GD&ĐT TP.HCM cho biết chính sách sẽ tạo đồng thuận cao của nhân dân thành phố đối với các chính sách an sinh xã hội của thành phố. Chính sách cũng phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội của thành phố trong giai đoạn mới; từ đó thể hiện rõ sự quan tâm đầu tư của TP.HCM cho GD&ĐT, đi đầu trong các chính sách miễn giảm, hỗ trợ học phí, bảo đảm chất lượng giáo dục và cơ hội học tập cho người dân; thực hiện tốt các nhiệm vụ sau khi gia nhập Mạng lưới thành phố học tập toàn cầu của UNESCO, thực hiện có hiệu quả Chiến lược phát triển giáo dục TP.HCM từ nay đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 mà UBND TP.HCM đã ban hành.
Nhiều chuyên gia giáo dục và các nhà giáo đánh giá cao ý nghĩa của việc đề xuất hỗ trợ học phí. Ông Huỳnh Thanh Phú, Hiệu trưởng Trường THPT Bùi Thị Xuân (quận 1), cho biết đây thực sự là một tin vui đối với phụ huynh, HS thành phố. Theo ông Phú, món quà học phí của thành phố mang lại rất nhiều ý nghĩa. Thực tế, không riêng gì TP.HCM, nhiều tỉnh, thành trong cả nước đã miễn học phí cho HS từ mầm non. Điều này thể hiện sự quan tâm, chăm sóc của lãnh đạo các tỉnh, thành chăm lo cho GD&ĐT. Với TP.HCM, càng có ý nghĩa vì là đây là trung tâm kinh tế lớn của cả nước, có đông người dân nhập cư, việc hỗ trợ học phí mang tính nhân văn, chiến lược lâu dài, tiệm cận với các quốc gia có nền giáo dục tiên tiến trên thế giới. "Người dân TP.HCM sẽ rất vui và đây là việc nên làm" - ông Phú nói.
Với hệ thống GDTX, món quà học phí càng mang nhiều ý nghĩa bởi phần đông HS ở đây đều không có nhiều điều kiện. Ông Đỗ Minh Hoàng, Giám đốc Trung tâm GDTX Chu Văn An (quận 5), cho biết với HS hệ GDTX thì đây là một tin rất vui, là món quà của thành phố dành cho các em vì phần đông HS có hoàn cảnh đặc biệt, điều kiện khó khăn hơn các bạn phổ thông. "Số tiền tuy có thể không lớn với nhiều gia đình nhưng với các em sẽ thật có ý nghĩa. 120.000 đồng/tháng có em tại trung tâm phải làm phụ việc 2 - 3 buổi mới có được. Việc hỗ trợ học phí sẽ góp phần giúp HS yên tâm hơn trong việc học và thêm tin tưởng vào cuộc sống, vào một tương lai tốt đẹp" - ông Hoàng bày tỏ.
An sinh xã hội đi trước một bước
Nhiều địa phương trên cả nước đã và đang tiến hành chính sách miễn học phí cho HS. Năm học 2024-2025, TP Đà Nẵng hỗ trợ 100% học phí đối với trẻ mầm non, học sinh phổ thông, học sinh tại cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong 9 tháng. Đối tượng được giảm học phí theo các chính sách của Trung ương và Đà Nẵng được cấp bù phần hỗ trợ bằng 100% mức thu học phí giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập. Tổng kinh phí hỗ trợ là hơn 108 tỉ đồng từ ngân sách thành phố. Đây là năm thứ 4 liên tiếp thành phố miễn học phí. Năm đầu tiên, thành phố quyết định miễn học phí là để san sẻ với người dân do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Theo UBND TP Đà Nẵng, việc miễn học phí nằm trong mục tiêu đầu tư cho giáo dục. Thành phố xác định giáo dục thuộc nhóm ưu tiên hàng đầu. Tạo điều kiện cho HS đến trường là góp phần cho sự phát triển giáo dục của địa phương.
Tại TP Hải Phòng, trong 4 năm qua (từ năm học 2020-2021 đến nay), mỗi năm thành phố dành gần 1% ngân sách thu nội địa để miễn học phí cho HS. Trước đó, vào tháng 12-2019, HĐND TP Hải Phòng ban hành Nghị quyết 54 về chính sách hỗ trợ học phí cho HS từ bậc mầm non đến THPT. HS các cấp có hộ khẩu hoặc đăng ký tạm trú hoặc có xác nhận của cơ quan công an về việc đang sinh sống thực tế tại Hải Phòng đều được hưởng chính sách này.
Theo Nghị quyết 54, Hải Phòng dùng ngân sách hỗ trợ 100% học phí theo mức học phí được HĐND thành phố quyết định. Theo đó, với trẻ mầm non được miễn học phí từ năm học 2020-2021 đến khi Chính phủ có quy định miễn học phí đối với bậc học này. HS THPT được miễn học phí từ năm học 2021-2022. Ngân sách thành phố cấp trực tiếp kinh phí hỗ trợ cho các cơ sở giáo dục theo quy định với mức học phí tương ứng từng cấp. Việc cấp kinh phí hỗ trợ các cơ sở giáo dục được quyết toán đầy đủ, công khai, minh bạch theo từng năm học.
Ông Lê Khắc Nam, Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, chia sẻ chủ trương của Thành ủy, HĐND, UBND TP Hải Phòng là an sinh xã hội phải đi trước một bước so với việc phát triển kinh tế. "Chính sách miễn học phí của Hải Phòng đã thực sự đi vào cuộc sống, góp phần khích lệ, thúc đẩy an sinh xã hội, góp phần nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân và là động lực để phát triển kinh tế - xã hội" - ông Nam nói.
Ông Trần Thanh Bình, Giám đốc Sở GD&ĐT TP Cần Thơ, cho biết vào cuối năm 2023, HĐND TP Cần Thơ thông qua Nghị quyết 10 về hỗ trợ học phí năm học 2023-2024. Theo đó, mức hỗ trợ một lần bằng 50% mức thu học phí đối với trẻ em, HS tại các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông công lập; học viên đang học tại các cơ sở GDTX theo chương trình giáo dục phổ thông thuộc thẩm quyền quản lý của thành phố. Ước tính, tổng kinh phí hỗ trợ khoảng hơn 159 tỉ đồng, từ kinh phí sự nghiệp giáo dục năm 2023 và 2024.
Vào tháng 4/2024, HĐND thành phố ban hành nghị quyết về việc "Quy định mức học phí đối với cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập từ năm học 2023 - 2024".
Theo nghị quyết này, từ năm học 2023 - 2024, người dân chỉ đóng học phí với tổng số tiền ước tính hơn 79,5 tỉ đồng, giảm khoảng 80 tỉ đồng so với Nghị quyết 10.
Theo đó, mức học phí mới ở các cấp học áp dụng trong năm học 2023-2024 là từ 32.000-75.000 đồng/tháng/HS, trong khi mức học phí theo Nghị quyết 10 là từ 50.000-300.000 đồng/tháng/HS (HS tiểu học được miễn học phí).
