Theo nghiên cứu của tạp chí The Lancet, trong giai đoạn từ tháng 5 đến tháng 10/2021, số ca tử vong vì Covid-19 trên toàn cầu tăng gần gấp đôi so với những tháng trước đó, chủ yếu là do biến thể Delta. Trẻ mồ côi trong 14 tháng đầu tiên bùng phát dịch là 1,5 triệu trẻ (theo con số công bố vào tháng 7/2021). Ước tính, có khoảng 5,2 triệu trẻ em đang rơi vào cảnh mồ côi do đại dịch Covid-19.
Nghiên cứu cũng cho thấy số trẻ em mất đi cha hoặc mẹ sau 20 tháng bùng dịch cao hơn tổng số trẻ em tử vong vì Covid-19, và khoảng cách này đang gia tăng. Hơn 490.000 trẻ em dưới 4 tuổi và 750.000 trẻ em từ 5-10 tuổi mất đi cha mẹ hoặc người chăm sóc.
Một nghiên cứu mới khác từ nhóm chuyên gia của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho thấy 2/3 trẻ mồ côi do Covid-19 là trẻ vị thành niên (10-17 tuổi), chiếm 63,3%. Trong đó, 3/4 trẻ em mất cha, cho thấy tác động thiên lệch của Covid-19 tới nam giới.
Trẻ bị mất người chăm sóc có nguy cơ nghèo đói, bị bóc lột, lạm dụng hoặc bạo lực tình dục, nhiễm HIV và gặp các thách thức về sức khỏe tinh thần. Vì vậy, các nhà nghiên cứu đang kêu gọi các chương trình hỗ trợ trẻ em hậu Covid-19.
"Chúng tôi ước tính cứ một người qua đời vì Covid-19 có một trẻ em bị mồ côi hoặc mất đi người chăm sóc. Điều đó tương đương, cứ sau 6 giây, mỗi trẻ phải đối mặt nguy cơ gặp phải nghịch cảnh suốt đời trừ khi được hỗ trợ kịp thời. Vì vậy, việc hỗ trợ cho trẻ em mồ côi phải được lồng ghép ngay lập tức vào mọi kế hoạch ứng phó Covid-19 quốc gia”, tiến sĩ Susan Hillis, tác giả chính của nghiên cứu cho biết.
Vị chuyên gia nhấn mạnh việc hỗ trợ trẻ hậu Covid-19 cần tập trung vào 3 thành phần cốt lõi: ngăn ngừa tử vong cho người chăm sóc thông qua việc bao phủ vaccine, điều trị, phòng bệnh; chuẩn bị gia đình an toàn và nuôi dưỡng trẻ bị ảnh hưởng; bảo vệ trẻ bằng những chiến lược giảm thiểu rủi ro nghèo đói, nghịch cảnh thời thơ ấu và bạo lực.
Bà cũng cho biết, số trẻ mồ côi liên quan đến Covid-19 đang gia tăng và chưa biết khi nào mới đạt đỉnh. Với mọi người, phục hồi sau Covid có thể dễ dàng nhưng với trẻ em, việc phục hồi khỏi những tổn thương do mất đi cha mẹ và người chăm sóc là không dễ dàng.