Kết luận của cơ quan điều tra cho thấy, dù ĐH Đông Đô chưa được Bộ Giáo dục và Đào tạo (Bộ GD&ĐT) cho phép đào tạo văn bằng 2 nhưng từ năm 2015, các đơn vị của Bộ đã thông báo chỉ tiêu tuyển sinh và cho đăng tải đề án tuyển sinh của trường lên Cổng thông tin tuyển sinh của Bộ. Trong đó có cả chỉ tiêu hệ văn bằng 2 chính quy.
Về vấn đề này, PGS Bùi Văn Nhơn, nguyên giảng viên cao cấp Học viện Hành chính Quốc gia cho rằng, Bộ GD&ĐT buông lỏng quản lý, để một số cá nhân cấp dưới “qua mặt”.
Theo ông, Đại học Đông Đô dù chưa được cấp phép đào tạo văn bằng 2 nhưng trên cổng thông tin của Bộ lại đăng tải thông tin, chỉ tiêu tuyển sinh văn bằng 2. Thông tin đăng tải trên cổng thông tin của Bộ đương nhiên khiến nhiều học viên thấy yên tâm và đăng ký. Như vậy Bộ không thể nói không có trách nhiệm trong vụ này.
"Bộ cần rà soát, kiểm tra, xử lý nghiêm cá nhân thuộc quyền quản lý đã "qua mặt", gián tiếp tạo điều kiện cho Đại học Đông Đô tuyển sinh khi chưa được cấp phép", PGS Nhơn nói. "Những vi phạm của cá nhân thuộc Vụ Kế hoạch Tài chính và Vụ Giáo dục Đại học là tương đối nghiêm trọng, vi phạm quyết định của Bộ trưởng về đào tạo cấp văn bằng hai, gián tiếp giúp Đại học Đông Đô tuyển sinh, đào tạo chui văn bằng 2".
Bộ GD&ĐT cần nghiêm túc kiểm tra quy trình cấp phép đào tạo, xử lý nghiêm các cá nhân lợi dụng chức vụ tiếp tay cho các trường bán bằng giả, quyết liệt trong quản lý và không để sự việc nguy hiểm như trên tái diễn.
Vị hiệu trưởng của một trường đại học ở Hà Nội bày tỏ, sự việc nghiêm trọng tại Đại học Đông Đô có phần trách nhiệm quản lý của Bộ GD&ĐT.
Vị này phân tích, Bộ GD&ĐT có thể giải thích, trong quá trình chờ cấp phép Đại học Đông Đô đã vi phạm những quy định trong việc đào tạo văn bằng 2 nên Bộ không cấp phép nữa. Nhưng dù thế nào thì kết luận của cơ quan điều tra công bố nêu khá rõ sai phạm của Bộ. Do đó, Bộ cần nghiêm túc xử lý những cá nhân đã “qua mặt” cấp trên, làm rõ hành vi đó là cố ý hay vô tình từ đó có biện pháp chấn chỉnh.
Ông cũng đề nghị Bộ GD&ĐT siết chặt các trường đang quản lý, không được “thả nổi”. Nếu có đợt thanh kiểm tra thì không chỉ có Đại học Đông Đô mà ông tin còn có một số trường có kiểu đa cấp bán bằng này.
"Hiện nhiều trường được tự chủ mở các ngành nên họ muốn cấp bằng cho ai, không đơn vị nào quản lý. Các trường đào tạo 4 năm không thể đua với nơi chỉ cấp bằng sau vài buổi học. Hành vi của Đại học Đông Đô một mặt cổ súy tình trạng mua bán bằng cấp, mặt khác khiến các trường làm ăn chân chính mất đi niềm tin vào ngành giáo dục, ảnh hưởng đến nỗ lực dạy thật, học thật của họ", vị hiệu trưởng nói.
Từ đó, Bộ cần phải có cơ chế quản lý, siết chặt chỉ tiêu tuyển sinh, danh sách đào tạo, cấp phôi bằng cho các trường. "Trong vụ Đại học Đông Đô, trường sai 10 phần thì Bộ cũng sai vài phần”, ông nói.
Theo TS Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp - Bộ GD&ĐT, đang có những lỗ hổng trong quản lý, phối hợp, giám sát của các Vụ thuộc Bộ GD&ĐT. Đối với các trường đã tự chủ thì không nhiều vấn đề, nhưng những trường thuộc quyền quản lý của Bộ thì phải siết chặt việc quản lý, đặc biệt là chỉ tiêu, văn bằng.
Ông Vinh nhận định, không thể có chuyện cá nhân qua mặt được Bộ chủ quản. Dư luận sẽ đặt câu hỏi, nếu Bộ không cấp phép cho Đại học Đông Đô đào tạo văn bằng 2 thì sao lại đăng tải thông tin, chỉ tiêu tuyển sinh.
Các chuyên gia khác cũng cho rằng đang có sự quản lý lỏng lẻo, thiếu hợp tác giữa một số Vụ thuộc quản lý của Bộ GD&ĐT. Việc một số đơn vị qua mặt cơ quan cấp trên có thể hiểu đang thiếu đi sự giám sát chặt chẽ và hợp tác giữa một số cơ quan chuyên môn. Điều này được chuyên gia giáo dục cảnh báo từ lâu.
Liên quan đến sai phạm tại Đại học Đông Đô, ngày 26/11, trả lời VTC News, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn cho biết, Bộ chưa nhận được kết luận của cơ quan điều tra. Bộ đang yêu cầu các đơn vị đào tạo phối hợp với công an cùng rà soát lại thông tin về đầu vào và đầu ra của các học viên sau đại học làm căn cứ xử lý.
Đại diện Bộ GD&ĐT cũng cho biết, sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra để xác minh thông tin và xử lý nghiêm theo đúng quy định pháp luật, đúng thẩm quyền về những trường hợp đã sử dụng bằng giả của Đại học Đông Đô. Đồng thời cũng sẽ xử lý nghiêm các đơn vị, cá nhân liên quan nếu có sai sót, vi phạm.
