Thế kỷ 21 là thời điểm bùng nổ của những phát minh, sự sáng tạo và phát triển về khoa học - kỹ thuật số. Con người tạo ra nhiều thế hệ người máy thông minh, có khả năng làm việc nặng liên tục, đảm bảo hiệu suất công việc cao và thời gian nghỉ ngơi hay mức lương thưởng không quá nhiều. Vì vậy, trên thế giới đã có nhiều nơi quyết định thay thế người máy cho người lao động chân tay. Vậy nên, vào thế kỷ 21 tỷ lệ thất nghiệp cũng tăng nhanh chóng.
Theo đó, những nghề nghiệp được đánh giá cao trong thế kỷ này hầu hết đều sẽ liên quan đến trí tuệ, khả năng phát minh và sáng tạo hoặc các ngành nghề liên quan đến tâm lý, nghệ thuật.
Ông Bùi Văn Linh (Giám đốc Trung tâm cung ứng nguồn lao động, Bộ GD&ĐT) công bố số liệu thống kê năm 2020 cho thấy, 10 lĩnh vực đào tạo có số lượng sinh viên tốt nghiệp đại học ở mức cao gồm: Kinh doanh và quản lý, Sức khỏe, Khoa học giáo dục và đào tạo giáo viên, Công nghệ kỹ thuật, Nhân văn, Kỹ thuật, Khoa học xã hội và hành vi, Kiến trúc và xây dựng, Máy tính và công nghệ thông tin, Pháp luật.
Đây là những ngành có lượng sinh viên đăng ký cao nhất và khả năng tốt nghiệp, ra trường đều, chất lượng từ năm 2018 - 2020. Ngoài ra, những ngành nghề như Toán và Thống kê; tiếp đến là Thú y; Dịch vụ vận tải; Dịch vụ xã hội; Nghệ thuật là ngành có số lượng sinh viên tốt nghiệp thấp nhất.
Tuy nhiên, theo thống kê 10 ngành có tỷ lệ việc làm cao nhất năm 2021, thì trái ngược hoàn toàn với lượng sinh viên từ các ngành nghề này. Ông Bùi Văn Linh phân tích, dựa trên tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp có việc làm, có thể chia các lĩnh vực đào tạo làm 4 nhóm. Điều này phần nào nói lên xu hướng việc làm hiện nay.
Nhóm 1: Các lĩnh vực có tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp có việc làm mức cao (đạt tỷ lệ trên 85%), bao gồm: Dịch vụ vận tải (89,2%); Nghệ thuật (85,4%); Thú y (85,2%). Điều đặc biệt là số lượng sinh viên tốt nghiệp các lĩnh vực đào tạo thuộc nhóm này thấp nhất trong các ngành được lựa chọn.
Nhóm 2: Các lĩnh vực có tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp có việc làm mức khá (đạt tỷ lệ từ 75% đến 85%), gồm: Kiến trúc và Xây dựng (79,6%); Sản xuất và Chế biến (79,5%); Toán và Thống kê (77,7%); Sức khỏe (76,7%); Nông, Lâm nghiệp và Thủy sản (75,8); Khoa học sự sống (75,6%).
Nhóm 3: Tỷ lệ sinh viên tốt nghiệp có việc làm ở mức trung bình (từ 70 đến dưới 75%) là: Khoa học giáo dục và Đào tạo giáo viên (74,5%); Nhân văn (74,7%); Kỹ thuật (74,1%); Công nghệ kỹ thuật (73,4%); Máy tính và Công nghệ thông tin (73,6%).
Nhóm 4: là những lĩnh vực có tỷ lệ việc làm ở mức thấp (dưới 70%) là: Dịch vụ xã hội (56,3%); Môi trường và Bảo vệ môi trường (59,9%); Pháp luật (64,9%); Kinh doanh và Quản lý (68,8%); Khoa học xã hội và Hành vi (69,2%); Kinh doanh và Quản lý (68,8%).
Ngoài các ngành nghề trên, thì những ngành nghề liên quan đến sắc đẹp, chăm sóc phát triển thì cũng là ngành được cải thiện và phát triển trong thời gian tới.
Xem thêm: Kỳ thi THPT Quốc gia 2022 và những câu chuyện dở khóc dở cười |