Được biết, triển lãm trưng bày 137 mẫu vật cơ thể người thật (gồm 11 bộ mẫu vật toàn thân và 126 bộ mẫu vật là các bộ phận trên cơ thể người), đã được nhựa hóa (plastic hóa) bởi công nghệ Plastination trong bảo tồn xác người.
Sự kiện này mang tên “Sự bí ẩn của cơ thể người - Mystery of Human body” do Công ty MEGA VINA (đơn vị quảng bá và phát triển các nội dung chương trình Hàn Quốc tại Việt Nam) phối hợp cùng Nhà Văn hóa Thanh niên (TP.HCM) tổ chức và chính thức mở cửa vào ngày 21/6. Triển lãm kéo dài đến 31/12, giá vé 200.000 đồng/người.
Ttriển lãm được Sở Văn Hoá-Thể Thao TP.HCM cấp phép tổ chức vì cho rằng nội dung triển lãm không sai phạm. Tuy nhiên, hiện sự kiện triển lãm này mới diễn được hơn 1 tuần đã gây nhiều tranh cãi trong dư luận.
Trong khi những người theo khoa học, y học cho rằng đây là điều bình thường, thì đa phần mọi người đều đồng ý rằng triển lãm này không có tính nhân văn, thậm chí là vi phạm pháp luật vì mang thi thể người thật phục vụ cho mục đích thương mại.
Trao đổi với Thanh Niên, ông Vi Kiến Thành (Cục trưởng Cục Mỹ thuật - Nhiếp ảnh - Triển lãm thuộc Bộ VH-TT-DL) cho biết: “Chúng tôi đã xem và thấy nó rất ghê rợn cũng như phản cảm về hiệu ứng thị giác. Vì thế, tôi trả lời triển lãm này không thể trưng bày ở Hà Nội được, trừ khi các anh bày trong trường đại học y khoa, phục vụ cho sinh viên nghiên cứu hoặc xem xét một số vấn đề về giải phẫu. Tôi cũng nói thẳng thắn với họ về việc triển lãm có thể gây cảm giác kinh sợ cho người xem. Họ nói với tôi là loại triển lãm này được nhiều nước cho trưng bày, nhưng tôi cũng biết là nhiều nước đã tẩy chay, như vừa rồi ở Úc người ta đã tẩy chay“.
Ông Nguyễn Trọng An (Nguyên Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ và Chăm sóc trẻ em (Bộ LĐTB&XH)) trả lời báo Lao Động: “Đúng là việc hiến xác để phục vụ khoa học là 1 việc đáng trân trọng, nhưng chúng ta cần kịch liệt lên án những kẻ đem xác người (cho dù được hiến tặng hoặc không) để kinh doanh, phục vụ mục đích thương mại nhưng lại được che đậy dưới cụm từ là “Vì khoa học” như tuyên bố của Ban tổ chức triển lãm tại TP.HCM hoặc lấy lý do “Y khoa tại Việt Nam hiện nay vẫn phải chịu cảnh “học chay” vì thiếu cơ sở vật chất, đặc biệt là thi thể để nghiên cứu, thực hành”.
Sự kiện triển lãm công khai có yếu tố thương mại đã gây ra nhiều ý kiến tranh cãi trong dư luận bên cạnh những hình ảnh ghê rợn. Rất nhiều khách đến tham quan cho rằng triển lãm không nhân đạo với những người tình nguyện hiến xác, đặc biệt là những mẫu vật hộp sọ, phụ nữ mang thai để lộ phần thai nhi… Chị T. ngụ quận 7 chia sẻ với Báo Văn Hóa: “Xem xong triển lãm về đến nhà, tôi ám ảnh đến nỗi không ăn được gì”.
Họa sĩ, Nhà giáo nhân dân Huỳnh Văn Mười, Chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM thẳng thắn nhận định, xét về mỹ thuật, triển lãm không có giá trị gì về nghệ thuật, về tính giáo dục cũng không cần thiết. Ông Mười cho rằng sự phát triển của công nghệ hiện nay giúp thế hệ trẻ có thể tìm hiểu khoa học cơ thể người trên internet. Mặt khác, để hiểu được nội dung của các mẫu vật thể phần lớn là sinh viên y khoa, những người hiểu biết về y học. Thể xác của người hiến tặng mà đưa ra triển lãm thì kỳ quá, không ai làm như vậy.
Nhiều người phản ứng dữ dội, đại diện BTC triển lãm nói gì?
Công ty Mega Vina cho biết, các mẫu vật của triển lãm “Sự bí ẩn của cơ thể người” thuộc quyền sở hữu của Bảo tàng Khoa học Cơ thể người - MOM Museum của đảo Jeju (Hàn Quốc).
“Các mẫu vật này là hợp pháp, từng được triển lãm tại 20 thành phố của nhiều quốc gia như Hàn Quốc, Úc, Philippines và cũng nhận được sự quan tâm rất lớn của khách tham quan“, đại diện Mega Vina nói.
Đơn vị này còn khẳng định: “Những thông tin về tình trạng của mẫu vật và thông tin về bệnh lý của mẫu vật được xác nhận bởi Viện Giải phẫu và Bệnh lý của từng quốc gia của người tình nguyện hiến tạng” - dẫn theo Thời Đại.
Ban tổ chức triển lãm mong có sự nhìn nhận đúng ý nghĩa và mục đích của triển lãm cũng như trân trọng sự cống hiến của những người tình nguyện hiến tạng. Đại diện Mega Vina cũng thông tin thêm, triển lãm này cũng đang diễn ra các thành phố lớn ở Mỹ, Hàn Quốc và một số quốc gia ở Châu Âu.
Ông Chung Won Ho - Giám đốc Dự án Triển lãm chia sẻ với báo Thời đại: “Tương tự như ở Hàn Quốc và nhiều quốc gia khác, chúng tôi hy vọng người Việt Nam sẽ xây dựng cho bản thân và cộng đồng một lối sống lành mạnh sau khi tham quan triển lãm. Họ sẽ hiểu rõ cấu tạo và hoạt động sinh học của cơ thể người cũng như thấy được tác hại của những thói quen xấu đến cơ thể. Đồng thời, triển lãm cũng sẽ là động lực khuyến khích cho mọi người tìm hiểu nhiều hơn về khoa học đời sống”.
Trước hàng loạt ý kiến trái chiều xung quanh hình ảnh rùng rợn, ám ảnh tại triển lãm, theo ANTĐ đưa tin, chiều ngày 4/7, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ VH-TT&DL) có văn bản gửi Sở VH-TT TP.HCM, yêu cầu báo cáo về triển lãm “Sự bí ẩn của cơ thể người”.
Công văn nêu rõ: “Qua thông tin từ các cơ quan báo chí và theo dõi triển lãm Sự bí ẩn đặc biệt của cơ thể người đang diễn ra tại Nhà văn hóa Thanh Niên TP.HCM từ 21-6 đến 31-12, thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm đề nghị Sở Văn hóa Thể thao TP.HCM báo cáo gấp về quá trình cấp phép và tổ chức triển lãm; báo cáo gửi về Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch trước ngày 10-7-2018“.
Tại triển lãm, 131 mẫu hiện vật cơ thể người được trưng bày kéo dài đến hết ngày 30/12. Báo Văn Hóa dẫn giới thiệu của đơn vị tổ chức cho biết đây là những mẫu vật cơ thể người thật được hiến tặng cho khoa học và giáo dục. Đã được xử lý bằng phương pháp plastic hóa (plastiantion), một công nghệ tiên tiến của y học trong bảo tồn xác người. Kỹ thuật đã được phát triển trong suốt 20 năm nỗ lực cố gắng bởi Gunther Von Hagens, một nhà giải phẫu học người Đức. Toàn bộ các mẫu vật này thuộc quyền sở hữu của Bảo tàng MOM tại đảo JEJU (Hàn Quốc) được chuyển về Việt Nam cách đây khoảng ba tháng.
Mục tiêu của triển lãm là cung cấp kiến thức y học về cấu trúc và hoạt động sinh học bên trong cơ thể người, đồng thời góp phần nâng cao nhận thức và xây dựng lối sống lành mạnh cho cộng đồng qua việc so sánh trực quan sinh động về cơ thể người giữa lối sống tốt và không tốt. Đặc biệt các mẫu vật được triển lãm sẽ giúp người tham quan nhận thức được tác hại do bệnh tật và các chất độc hại đến từ thuốc lá, rượu bia… và thói quen sinh hoạt không lành mạnh đến cơ thể con người.