TAND TP HCM chiều 10/4 mở phiên xử phúc thẩm giải quyết tranh chấp tài sản giữa ông Chang Koon Yuen (65 tuổi, quốc tịch Singapore) và vợ cũ Châu Hồng Loan.
Ông Yuen tốt nghiệp tiến sĩ kỹ thuật tại Anh 36 năm trước. Ông đến Việt Nam đầu tư và làm việc từ những năm đầu mở cửa. Năm 1996 ông và bà Loan chung sống với nhau, bảy năm sau kết hôn và có 3 con gái.
Theo nội dung vụ án, sau 20 năm chung sống, tháng 4/2016 họ ly hôn do phát sinh nhiều mâu thuẫn. Về tài sản, do không thỏa thuận được nên ông Yuen khởi kiện thành vụ án khác yêu cầu phân chia 8 bất động sản (trong đó có 4 nhà đất tại phường Thảo Điền, quận 2) và phần vốn góp cùng giá trị tài sản tại hai công ty. Về sau, ông chỉ yêu cầu chia tài sản là các bất động sản trị giá khoảng 400 tỷ đồng.
Ông Yuen cho rằng, việc tạo lập và phát triển các tài sản chung chủ yếu nhờ công sức, trình độ và chuyên môn của mình nên yêu cầu được hưởng 80%. Quá trình chung sống do tin tưởng bà Loan, hơn nữa ông là người nước ngoài không hiểu rõ tiếng Việt nên đã ký các văn bản thỏa thuận giao tài sản của vợ chồng cho bà Loan đứng tên, quản lý. Do đó, ông yêu cầu tòa hủy các văn bản này.
Do những tài sản này được hình thành trong thời kỳ hôn nhân nên bà Loan không được tự ý cho tặng. Ông yêu cầu tòa hủy các hợp đồng bà Loan đã tặng cho hoặc chuyển nhượng các bất động sản của vợ chồng cho mẹ ruột và người khác.
Trong các bản tường trình gửi tòa, bà Loan khẳng định giữa bà và chồng không có tài sản chung nên khi ly hôn không yêu cầu chia. Bà không đồng ý với tất cả các yêu cầu của ông Yuen. Căn nhà trên đường Bàu Cát (quận Tân Bình), khu đất tại Bình Dương và 4 nhà đất khác tại quận 2 đều do bà đứng ra mua bằng tiền riêng, ông Yuen công nhận là tài sản của vợ theo các thỏa thuận đã được công chứng trước đó. Trong đó, có một căn hiện đã thuộc sở hữu của mẹ bà.
Còn hai bất động sản khác tại Hải Phòng và Hà Nội là do bà mua bằng tiền mượn của một người bạn hơn 6,6 tỷ đồng.
Tiến sĩ kêu cứu vì trắng tay, phải bù tiền trả nợ cho vợ cũ
Hồi cuối năm ngoái, TAND quận 2 mở phiên xử sơ thẩm xem xét yêu cầu của ông Yuen. Tại tòa, người đại diện theo ủy quyền của ông Yuen cung cấp các tài liệu là bản sao kê của ngân hàng, thể hiện mẹ và chị gái ông nhiều lần gửi tiền sang Việt Nam cho ông hàng chục tỷ đồng (từ 2007 đến 2013). Thời điểm gửi tiền đều trùng thời gian vợ chồng ông mua các bất động sản tại Việt Nam.
Phía nguyên đơn cho rằng, bà Loan là người không có nghề nghiệp ổn định, kinh doanh karaoke và khách sạn nhưng bị thua lỗ, nên không thể đóng góp công sức nhiều vào khối tài sản chung của vợ chồng. Chính các con cũng xác nhận ông là người đóng góp chính vào khối tài sản chung.
Bà Loan và người đại diện theo ủy quyền vắng mặt tại tòa. Họ giữ nguyên quan điểm trong các bản tự khai trước đó, đồng thời gửi ý kiến bổ sung đến tòa rằng, ông Yuen đã tự đọc và ký vào các thỏa thuận tài sản riêng của vợ bằng tiếng Việt và đã được công chứng.
Bà cho rằng, ông là người sống và làm việc lâu năm tại Việt Nam nên ngôn ngữ chính dùng hàng ngày là tiếng Việt. Trong các đơn khởi kiện sau khi ly hôn ông đều viết bằng tiếng Việt.
Là người có quyền và nghĩa vụ liên quan, mẹ bà Loan cho biết, việc bà được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với căn nhà trên đường Nguyễn Văn Hưởng quận 2 và thửa đất ở Bình Dương là hợp pháp. Hơn nữa, trước đây tài sản này cũng do một mình con gái bà tạo dựng.
Cũng xin xét xử vắng mặt, đại diện các phòng công chứng đều gửi ý kiến đến tòa cho rằng, việc công chứng các bản thoản thuận tài sản riêng của vợ chồng giữa ông Yuen và bà Loan cũng như hợp đồng tặng cho tài sản của bà Loan đều được thực hiện đúng trình tự thủ tục theo quy định của pháp luật.
Liên quan vụ kiện, bà Đinh Mai Hương (ngụ Hà Nội) - người cho bà Loan vay tiền yêu cầu tòa buộc vợ chồng bà Loan trả số tiền nợ hơn 6 tỷ đồng. Tuy nhiên ông Yuen cho rằng, từ khi chung sống ông không vay mượn hay được bà Loan cho biết có vay khoản tiền này nên không chấp nhận nghĩa vụ trả nợ.
Sau khi nghiên cứu hồ sơ, HĐXX tuyên bác yêu cầu của ông Yuen. Bởi, các bản thỏa thuận có công chứng đều thể hiện ý chí của ông Yuen xác nhận những tài sản này là tài sản riêng của bà Loan. Các hợp đồng tặng cho của bà Loan là hợp pháp không có căn cứ để hủy.
Theo HĐXX, các bản sao kê ngân hàng chỉ thể hiện việc số tiền gửi và rút, không có nội dung nào cho thấy mẹ, chị ông Yuen gửi tiền cho nguyên đơn để mua nhà đầu tư kinh doanh bất động sản ở Việt Nam. Ông cũng không chứng minh được mình đã đưa tiền cho bà Loan. Pháp luật Việt Nam thời điểm đó không cho phép người nước ngoài đứng tên sở hữu nhà và sử dụng đất nhưng không cấm ông Yuen được đứng tên trên các giấy tờ thỏa thuận trước khi xác lập hợp đồng mua bán.
Ông Yuen là người sinh sống và làm việc tại Việt Nam hơn 30 năm. Việc cho rằng ông không biết và hiểu tiếng Việt là không có căn cứ. Hơn nữa trong bản tự khai ông cho rằng việc ký vào các bản thỏa thuận tài sản với bà Loan là nhằm cố gắng hàn gắn hôn nhân. Điều này chứng tỏ ông biết nội dung các văn bản.
Riêng đối với hai bất động sản tại Hà Nội và Hải Phòng cả hai bên đều không chứng minh được là tài sản riêng nên chia đôi cho mỗi bên một nửa. Do ông Yuen không được phép sở hữu nhà đất nên tiếp tục giao cho bà Loan quản lý và có nghĩa vụ thanh toán lại cho ông Yuen bằng tiền.
Hai tài sản này có giá trị 12,7 tỷ đồng, như vậy ông Yuen được hưởng 6,35 tỷ đồng. Tuy nhiên, ông Yuen và bà Loan có nghĩa vụ phải trả cho bà Hương 15,4 tỷ đồng tiền nợ trong đó 6,6 tỷ đồng tiền nợ gốc và 8,8 tỷ đồng tiền lãi (mỗi người trả 7,74 tỷ đồng). Như vậy, sau khi cần trừ đi số tiền được chia, ông Yuen phải bỏ ra hơn một tỷ để thực hiện nghĩa vụ trả nợ.
Không đồng ý với phán quyết của tòa, ông Yuen kháng cáo toàn bộ bản án. Người đàn ông ngoại quốc bức xúc gửi nhiều đơn thư kêu cứu vì bị trắng tay sau ly hôn và phải đi thuê nhà ở.
Tại phiên tòa phúc thẩm hôm qua, bà Loan cũng như những người có quyền và nghĩa vụ liên quan đều có đơn xin vắng mặt. Phía ông Yuen yêu cầu HĐXX tuyên hủy bản án sơ thẩm hoặc chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông.
Sau khi hỏi đương sự về một số nội dung kháng cáo, HĐXX quyết định tạm ngưng phiên tòa và tiếp tục xét xử vào ngày 17/4.
Trước đó, ông Yuen và bà Loan có nhiều vụ kiện đã được thụ lý giải quyết. Trong đó, ông Yuen bị buộc phải thi hành bản án xin lỗi vợ cũ công khai do có hành vi xúc phạm bà.
