VUSTA đã phát huy tối đa vai trò hạt nhân tập hợp, đoàn kết, có nhiều tư vấn, phản biện chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và các dự án đầu tư trọng điểm trong nước, thu hút đông đảo đội ngũ trí thức người Việt Nam, người nước ngoài tham gia công cuộc phát triển đất nước.
Đây là khẳng định của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị toàn quốc "Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng" do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức tại Trung tâm Hội nghị Quốc tế (11 Lê Hồng Phong, Hà Nội) chiều 15.9.
VUSTA là cái nôi ươm mầm khoa học và công nghệ hiệu quả của đất nước
Theo Thủ tướng Chính phủ, Liên hiệp Hội Việt Nam và các tổ chức thành viên ngày càng chú trọng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, triển khai sâu rộng và nâng cao chất lượng hoạt động. Liên hiệp Hội Việt Nam cũng có nhiều cố gắng, nỗ lực đổi mới và đa dạng hoá các hình thức tập hợp trí thức, tham mưu, tư vấn, phản biện và giám định xã hội; tham gia xây dựng pháp luật, góp ý đối với các dự thảo Văn kiện Đại hội đảng bộ các cấp và Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng; đẩy mạnh công tác nghiên cứu, ứng dụng KH&CN, góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
VUSTA là một trong những cái nôi ươm mầm KH&CN hiệu quả, môi trường thuận lợi để tập hợp đội ngũ trí thức KH&CN trong và ngoài nước phát huy tinh thần yêu nước, trách nhiệm công dân của đội ngũ trí thức, nơi để các trí thức KH&CN thể hiện trí tuệ, sức sáng tạo và có những đóng góp tích cực cho đất nước. Đảng, Nhà nước luôn đánh giá cao sự nỗ lực và những kết quả của đội ngũ trí thức KH&CN Việt Nam.
Cho rằng Hội nghị là dịp để nhìn lại, đánh giá, chia sẻ, giải quyết các vấn đề còn trăn trở, Thủ tướng cho biết, chúng ta đã tập trung vào những nội dung chính, giải quyết khát vọng đóng góp của các nhà khoa học, đội ngũ trí thức cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thủ tướng nhấn mạnh: Nghị quyết Đại hội xác định, con người là trung tâm, chủ thể, nguồn lực quan trọng nhất và là mục tiêu của sự phát triển. Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao phải gắn kết hài hòa, hiệu quả với phát triển khoa học và công nghệ và đội ngũ trí thức tâm huyết, đam mê, yêu khoa học, yêu đất nước và con người Việt Nam.
Chính phủ sẽ xây dựng chương trình hành động phát triển về khoa học công nghệ
Chỉ ra một số tồn tại hạn chế của KH&CN nước nhà, Thủ tướng đề nghị, VUSTA nghiên cứu cụ thể nguyên nhân, tồn tại, gợi ý giải pháp thiết thực cho Chính phủ để giải quyết từng bước tình trạng này.
Thủ tướng cho biết, Đại hội XIII của Đảng xác định 6 trọng tâm, 3 đột phá chiến lược và 12 nhiệm vụ chủ yếu, đòi hỏi chúng ta phải có nhận thức mới, tư duy khoa học mới gắn với những giải pháp thiết thực, hiệu quả để đưa chủ trương, đường lối của Đảng vào thực tiễn đời sống, để khoa học và công nghệ trở thành động lực phát triển, góp phần đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững.
Trong bối cảnh tình hình trong nước và quốc tế có nhiều khó khăn, thách thức hơn là thuận lợi, với vai trò là tổ chức đại diện cho trí thức khoa học và công nghệ, Liên hiệp Hội Việt Nam và các tổ chức thành viên làm tốt hơn nữa vai trò nòng cốt chính trị, động viên các hội viên triển khai hiệu quả 7 nội dung hoạt động được xác định trong Điều lệ theo Quyết định 1795/QĐ-TTg ngày 21.10.2015 của Thủ tướng Chính phủ, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.
Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, Chính phủ sẽ xây dựng chương trình hành động phát triển về KH&CN, trong đó gắn với nhiệm vụ chính trị trọng tâm của đất nước, gắn với chuyển đổi số, nền kinh tế số, xã hội số để mang lại giá trị, nâng cao hơn nữa đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân.
Chính phủ đang và tiếp tục xây dựng hành lang pháp lý để tạo điều kiện phát triển KH&CN, đặc biệt là các lĩnh vực tác động trực tiếp đến cuộc sống nhân dân như lĩnh vực y tế, giáo dục và đào tạo, viễn thông, công nghệ tài chính, dịch vụ... để nhân dân được hưởng thành tựu khoa học, công nghệ tương đương với các nước trong khu vực và trên thế giới.
Đồng thời, có các cơ chế, chính sách phù hợp cơ chế thị trường và thông lệ quốc tế, nhất là chính sách tài chính để xử lý những bất cập, giảm tối đa các gánh nặng hành chính cho các nhà khoa học, tôn trọng đặc thù của lao động sáng tạo, đặt niềm tin và chấp nhận rủi ro, độ trễ trong khoa học, dỡ bỏ các rào cản duy ý chí và hành chính hóa hoạt động KH&CN để tạo không gian rộng hơn, cởi mở hơn cho hoạt động đổi mới, sáng tạo vì sự nghiệp khoa học của nước nhà. Nghiên cứu, xây dựng chính sách, huy động nguồn lực, môi trường làm việc để thu hút nhân tài trong và ngoài nước, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học và công nghệ để góp phần xây dựng đất nước, đạt được mục tiêu mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra.
Thủ tướng yêu cầu Liên hiệp hội Việt Nam quán triệt tất cả các chủ trương, định hướng phát triển KH&CN đã được thể hiện trong Nghị quyết Đại hội XIII đến từng hội viên để thống nhất tư tưởng và hành động, chung sức, đồng lòng cùng nhau hiện thực hóa có hiệu quả. Liên hiệp Hội Việt Nam cần coi trọng và tăng cường vai trò của đội ngũ trí thức trong khối đại đoàn kết trên nền tảng liên minh công nhân - nông dân - tri thức; tiếp tục tham mưu cho Đảng, Nhà nước về đường lối, chủ trương, chính sách phát triển đất nước.
Đặc biệt trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến rất phức tạp, có thể còn kéo dài với biển chủng mới, đội ngũ trí thức cần tích cực nghiên cứu, phát triển các biện pháp, các sản phẩm KH&CN phòng, chống dịch, phát huy hơn nữa vai trò, uy tín của mình trong hỗ trợ công tác thông tin, truyền thông để phổ biến rộng rãi, giải thích rõ ràng với nhân dân về khía cạnh, góc nhìn khoa học của những biện pháp phòng, chống dịch của Chính phủ.
Nhiều gợi mở cho các nhà khoa học từ Thủ tướng
Thủ tướng Phạm Minh Chính gợi mở đặt hàng các nhà khoa học, các cơ quan nghiên cứu một số vấn đề mang tính chiến lược của đất nước như: tổ chức tổng kết thực tiễn, bổ sung lý luận về “xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa”, “xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa”, “xây dựng nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa”; vấn đề khai thác nguồn lực từ sức mạnh đoàn kết dân tộc, lịch sử văn hóa; vấn đề biến đổi khí hậu, an ninh phi truyền thống; các vấn đề về già hóa dân số, phát triển nền kinh tế tri thức, phát triển bền vững, thích ứng với bối cảnh dịch bệnh; vấn đề chuyển đổi số, kinh tế số, xã hội số... Đặc biệt là những vấn đề cấp bách, bất ngờ trước mắt như phòng, chống COVID-19, phát triển vắc xin, công nghiệp dược...
Thủ tướng yêu cầu Liên hiệp Hội Việt Nam cần có giải pháp để thúc đẩy, nâng cao chất lượng các công bố khoa học quốc tế của Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn; huy động các nguồn lực xã hội hợp pháp cho phát triển KH&CN; tăng cường hợp tác công - tư, đồng tài trợ giữa Nhà nước và doanh nghiệp cho các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới, sáng tạo; đảm bảo công khai, minh bạch, độc lập phản biện trong tuyển chọn và xét chọn nhiệm vụ KH&CN.
Đồng thời, đẩy mạnh việc đánh giá độc lập và giám sát kết quả; tăng cường dân chủ, cầu thị, khiêm tốn, chú ý lắng nghe ý kiến của nhau, nhất là những ý kiến phát biểu phản biện, trái chiều để có sự lựa chọn, cân nhắc kỹ lưỡng, thận trọng trên cơ sở khoa học, thực tiễn, khả thi và có hiệu quả nhất.
Thủ tướng khẳng định, càng khó khăn, phức tạp, nhạy cảm càng phải giữ đúng nguyên tắc, phát huy dân chủ, huy động trí tuệ tập thể để xem xét, quyết định, nhất là những vấn đề mới, có tính đột phá. Mở rộng hợp tác quốc tế và kết nối, thu hút hiệu quả lực lượng khoa học là người Việt Nam ở nước ngoài, có chế độ trọng dụng, đại ngộ phù hợp.
VUSTA tiếp thu Chỉ đạo chiến lược của Thủ tướng!
Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng, ông Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam nhấn mạnh, VUSTA đã nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sắc của các Lãnh đạo Đảng, Nhà nước và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đặc biệt là tình cảm thân thiết với đội ngũ trí thức KH&CN, với VUSTA của Thủ tướng Chính phủ.
Theo ông Phan Xuân Dũng, trong bài phát biểu, Thủ tướng Chính phủ đã đánh giá cao những thành tựu mà trí thức KH&CN Việt Nam đã đạt được trong suốt chiều dài lịch sử đấu tranh giải phóng và xây dựng đất nước. Thủ tướng nhấn mạnh vị trí, vai trò, tầm quan trọng và sứ mệnh cao cả của VUSTA là tổ chức chính trị - xã hội đã được Đảng, Nhà nước quan tâm, chỉ đạo xây dựng và phát triển trong 38 năm qua.
Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam cho biết, Thủ tướng Chính phủ cũng dành tình cảm thân thiết, sự quan tâm sâu sắc, sẻ chia, động viên đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động làm việc trong hệ thống Liên hiệp các Hội KH&KT Việt Nam. Thủ tướng cũng mong muốn đội ngũ trí thức tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, chỉ đạo của Chính phủ vượt qua những khó khăn hiện nay, nhất là tình hình của dịch COVID-19 để “vượt lên chính mình”, hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ Đảng và Nhà nước giao cho.
Đặc biệt, Thủ tướng Chính phủ đã nhấn mạnh và làm sâu sắc ý nghĩa chính trị, quan điểm chỉ đạo, tầm quan trọng của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII; chỉ rõ nhiệm vụ và yêu cầu VUSTA cùng với đội ngũ trí thức KH&CN tiếp tục tổng kết, đúc rút kinh nghiệm thực tiễn để đổi mới về tổ chức, phương thức hoạt động, nâng cao chất lượng và hiệu quả. Thủ tướng yêu cầu Đoàn Chủ tịch VUSTA phải bám sát mục tiêu, quan điểm, chương trình hành động để tổ chức triển khai, hành động quyết liệt, đạt hiệu quả cao nhất.
Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam Phan Xuân Dũng nhấn mạnh, Đảng đoàn, Đảng ủy VUSTA và các Hội thành viên sẽ quán triệt sâu sắc chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ khẩn trương cụ thể hóa thành chương trình, kế hoạch cụ thể với quyết tâm chính trị cao, nỗ lực lớn, đoàn kết, sáng tạo, vượt qua khó khăn, phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, cùng với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước ta phát triển, hạnh phúc, hùng cường.
Hội nghị toàn quốc “Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng” được tổ chức trực tiếp tại Hà Nội và trực tuyến tới các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; nhằm đánh giá kết quả hoạt động 5 năm (2015-2020); giới thiệu mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội VIII của Liên hiệp Hội Việt Nam giai đoạn 2021-2025, thể hiện quyết tâm của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ (KH&CN) Việt Nam phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.
Tham dự Hội nghị 140 đại biểu tham dự trực tiếp tại điểm cầu Hà Nội và khoảng 2.000 đại biểu tham gia trực tuyến qua điểm cầu tại 62 Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
