Ở Tân Thới (Phong Điền, Cần Thơ) có một vườn cây vú sữa vô cùng nổi tiếng, bên trong là khu mộ cổ rộng lớn và hoành tráng như cung điện. Chủ nhân của vườn cây là ông Trần Thanh Hùng (SN 1965).
Ông Hùng là cháu đời thứ 5 của gia tộc họ Trần, đồng thời là người bảo quản khu mộ cổ này. Ông từng cho biết trước truyền thông, năm 1842, khu mộ được hình thành. Người quyết định dựng lên là ông tổ của dòng họ tên Trần Để vốn là người Phúc Kiến (Trung Quốc).
Ông nói: "Tôi nghe các cụ trong dòng họ kể rằng vào thế kỷ XIX, ông tổ Trần Để đến miệt Phong Điền lập nghiệp. Ông tổ có 2 người vợ: bà vợ lớn tên Võ Thị Quý nhưng không sinh con nên đã tìm một người phụ nữ khác để ông lấy làm vợ lẽ rồi có với nhau 8 người con"
Tại mảnh đất này, ông tổ họ Trần làm ăn thuận lợi, trở nên giàu có thuộc hạng nhất xứ Cần Thơ lúc bây giờ. Lúc này, ông bắt đầu bỏ ra số tiền, vàng lớn để xây dựng lên căn dinh thự lớn nhất nhì vùng Nam Kì lục tỉnh xưa".
Nhắc đến khu mộ cổ, ông Hùng cho biết, năm xưa ông tổ Trần Để đã thuê người vẽ sơ đồ để xây dựng. Khi ông tổ qua đời, ngôi mộ đang trong thời gian thi công. Vì thế thi thể của ông tổ để lại đến 3 tháng 10 ngày mới được đem chôn cất. Khi chôn xong, người con thứ 5 của ông tổ vẫn đứng ra tiếp tục thi công cho đến khi hoàn thành.
Qua quan sát có thể thấy, khu mộ được thiết kế và xây dựng vô cùng công phu với kiến trúc kết hợp giữa Tây và Đông. Khu mộ có tường cao bao quanh cùng họa tiết, hoa văn cổ kính – nhìn có thể thấy dấu ấn của thời gian.
Cổng chính của khu mộ là cánh cửa bằng thép, chứa nhiều điều bí ẩn. Bởi nó là thanh sắt đặc, không hàn dính với nhau nhưng vẫn trường tồn qua hàng trăm năm trời.
Tiến sâu vào đó là 5 ngôi mộ được thiết kế riêng biệt, có mái che với nhiều hoạ tiết sắc sảo. Mộ của ông tổ Trần Để nằm ở giữa và lớn nhất, hai bên là mộ của bà cả, bà hai. "Đến giờ chưa ai có thể giải mã hết những ký tự trên bia sau mộ của 3 ông bà tổ là gì, kể cả một số người biết tiếng Hán. Tôi nghĩ đó cũng là một điều bí ẩn trong khu mộ của gia tộc họ Trần”, ông Hùng chia sẻ.
Ngoài 3 ngôi mộ chính trên, trong khu còn có 2 ngôi mộ mang đậm phong cách Pháp. Đó là mộ của vợ chồng người con thứ 7 của ông tổ Trần Để.
Ly kỳ hơn, các bức tường bên trong khu mộ cổ ẩn chứa những hoa văn được vẽ sắc nét. Song chỉ khi các lớp vôi bên ngoài bong tróc thì hoa văn mới lộ dần. “Hiện tại tất cả những bí ẩn trong khu mộ cổ vẫn chưa có lời giải đáp", ông Hùng nói.
