Làng nghề Thủy Trầm (Tuy Lộc, Cẩm Khê, Phú Thọ) những ngày này nhộn nhịp cảnh tát ao bắt cá chép đỏ phục vụ khách hàng làm lễ tiễn Táo quân chầu trời ngày 23 tháng Chạp.
30 năm nay Thủy Trầm được biết đến là làng nghề nuôi cá chép lớn nhất miền Bắc. Do đồng ruộng nằm trong vùng đất chiêm trũng, thuận lợi cho đào ao làm thủy sản, cá chép đỏ Nhật Bản được đưa về gây giống và nuôi thả.
Cá giống được thả từ cách đây hơn nửa năm, nay đã đến thời kỳ thu hoạch.
Sau khi kéo lưới hai lượt, ao được tát cạn. Chủ đầm tạo một con lạch nhỏ để cá theo dòng nước cạn bơi về phía lưới bắt.
Lúc này, người nông dân chỉ việc dùng vợt để vớt hoặc khéo léo dùn tay sục bùn vốc cá lên cho vào chậu.
Theo người nuôi bắt, năm nay giá cá giảm nhiều. Một số gia đình cũng không còn mặn mà nuôi nữa do các địa phương khác như Hưng Yên, Bắc Ninh… cũng làm nghề này bằng chính cá giống lấy từ làng Thủy Trầm.
Trẻ em cũng lội bùn phụ cha mẹ. Các hộ dân đánh bắt trước lễ ông Táo khoảng 10 ngày để đưa cá lên bể và cho chúng quen dần với môi trường mới. Nhiều hộ sau khi tát ao của mình xong đi thu mua lại cá từ cả các nhà khác.
Gia đình anh Hà Công Tình (ở thôn 3 năm) nay thu hoạch được khoảng hơn 1 tạ cá chủ yếu là chép đỏ, doanh thu ước chừng hơn 50 triệu đồng.
Sau khi bắt cá lên bờ, chúng được phân loại và thả vào các quây lưới nhỏ hơn nằm dọc kênh nước.
Chị Nguyễn Thị Vinh bán cá cho thương lái ngay tại ao.
Theo các thương lái có kinh nghiệm, cá được đánh giá là đẹp phải to đều, đỏ óng không có đốm đen, mỗi kg đếm được khoảng từ 30 con trở xuống là chuẩn. Giá bán buôn tại đây dao động từ 50.000 đến 60.000 đồng/kg.
Cá được cho vào bao nilon chứa 10 kg nước được bơm oxy để chuyển lên bờ. Nhờ có nước và khí nên cá vẫn sống khỏe mạnh, không chết ngạt khi được vận chuyển đi xa.
Gia đình anh Thiện là một trong những hộ nuôi cá chép đỏ lớn nhất của làng. Chưa kể nhà ông bà, anh chị em trong nhà, riêng hai ao nuôi của anh đã thu hoạch được hơn 3 tạ cá.
Ngoài ra, anh Thiện còn thu mua lại của các hộ xung quanh để làm đầu mối. Năm nay anh nhận được các đơn hàng đặt trước tổng cộng hơn 1 tấn.
Để đảm bảo cá không bị ngạt, chết, trước khi chuyển đi xa hàng trăm km, chủ đầm nuôi ép trong bể xi măng bơm khí ô xi để tăng sức dẻo dai, thích nghi với môi trường mới.
Việc phân loại cũng mất khá nhiều thời gian. Cá to nhất sẽ được giữ lại gây giống sinh sản cho năm sau.
