Một ngày chớm lạnh, chúng tôi tìm về lớp học của cô giáo Nguyễn Thị Ngọc Tâm (SN 1990) ở thôn Trại 4, xã Hồng Quang (Ý Yên, Nam Định). Chúng tôi không khỏi choáng ngợp trước khung cảnh nề nếp, trật tự... không kém lớp học trong trường.
Lớp học này đặc biệt hơn khi cô giáo lại là người "nhỏ nhất". Nhưng cô có thể dạy nhiều môn cho nhiều học sinh ở các lứa tuổi, từ lớp 1 đến lớp 8.
Ngọc Tâm vừa chào đời đã mắc căn bệnh xương thủy tinh. Cô không thể nhớ nổi suốt 34 năm qua bị gãy xương, bó bột bao lần. Song ký ức tuổi thơ gắn liền với bệnh tật, cơn đau cả thể xác lẫn tâm hồn vẫn in sâu trong tâm trí cô giáo nặng 15kg này.
"Tôi mắc bệnh bẩm sinh, lại gãy xương nhiều lần, bị tim, phổi... nên sức khoẻ yếu, không thể đi lại nổi. Vì vậy cuộc sống của tôi thường phải dùng xe lăn để di chuyển cho các hoạt động. Thậm chí sinh hoạt cá nhân cũng phải nhờ sự giúp đỡ của gia đình", Ngọc Tâm bộc bạch.
Mặc dù cơ thể khiếm khuyết, chỉ nặng 15kg nhưng 9X Nam Định luôn có nghị lực vươn lên số phận. Cô không muốn bản thân trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Lên 8 tuổi, Ngọc Tâm ngày càng mong ước được tới trường như bạn bè. Gia đình nhận ra sự ham học của cô nên đã đồng ý cho đi học lớp 1. Cả nhà thay phiên nhau đưa đón cô đi học, đều đặn mỗi ngày 4 lần.
Với sự thông minh và chăm chỉ học tập, Ngọc Tâm đã không phụ công sức của gia đình. Suốt 9 năm học, cô đạt nhiều danh hiệu khác nhau: học sinh tiên tiến, học sinh giỏi, học sinh xuất sắc.
Đến cấp III, Ngọc Tâm đành phải nghỉ học vì nhà quá xa trường. "Tôi luôn khao khát được đi học tiếp nhưng điều kiện và sức khoẻ không cho phép.
Tôi ốm suốt, uống thuốc nhiều hơn ăn cơm. Có đợt tôi ốm cả tháng trời, phải ngủ ngồi vì nằm xuống xương khớp rất đau”, 9X Nam Định tâm sự.
Để cuộc sống của mình có ý nghĩa hơn, Ngọc Tâm quyết định dạy học miễn phí cho các em nhỏ gần nhà. Cô vận dụng kiến thức đã học để chỉ dạy bài vở cho “học sinh” sao cho dễ hiểu và sáng tạo.
Sau một thời gian, các em nhỏ được Ngọc Tâm kèm cặp đều có sự tiến bộ rõ ràng và đạt kết quả học tập tốt. Lúc này nhiều người ở xa hay tin đã tìm đến nhà nhờ cô kèm cặp cho con mình. Từ đó, lớp học Ngọc Tâm thuỷ tinh ra đời.
Điểm nổi bật của lớp học Ngọc Tâm Thủy Tinh là thời gian học linh hoạt theo lịch học tại trường của học sinh. Lớp thường tập trung đông vào cuối tuần, trung bình lớp học có chừng 15-20 em. Cao điểm nhất là vào mùa hè, số học sinh nên tới 30 em.
"Tôi đã giảng dạy biết bao nhiêu lứa học sinh trong gần 20 năm qua. Có những em được chọn vào đội tuyển đi thi học sinh giỏi ở huyện, tỉnh. Có em từng học tôi đã đỗ vào các trường đại học danh tiếng tại Hà Nội.
Đây chính là động lực giúp tôi có thêm niềm tin, sức khỏe để tiếp tục hành trình gieo mầm tri thức", cô giáo Tâm chia sẻ.
"Chị dạy học sinh các môn học nào?", khi được hỏi, cô giáo Tâm thẳng thắn cho biết vì bản thân chỉ học hết lớp 9 nên kèm cặp cho các em kiến thức đa dạng từ lớp 1 đến lớp 8.
"Trình độ của tôi không cao siêu nên biết đến đâu sẽ hướng dẫn các em đến đó. Tôi không biết nhiều nhưng luôn cố gắng tìm thông tin làm đề cương cho các em theo đề cương mà cô giáo bộ môn phát cho.
Tôi cũng chú trọng đến vấn đề kiến thức phải sát với sách vở trên lớp để củng cố bài học cho các em. Từ đó, tôi mới mở rộng những dạng bài nâng cao", cô giáo Ngọc Tâm nói.
Nhắc đến chuyện chương trình học liên tục được đổi mới và cải cách, cô giáo xương thuỷ tinh cho biết cứ đầu năm học mới, cô sẽ cập nhật kiến thức trong sách giáo khoa xem đâu là phần đổi mới. Thậm chí cô đọc cả sách nâng cao, lên mạng tìm hiểu để tìm ra phương pháp giảng dạy hiệu quả cho học sinh của mình.
Chưa dừng ở đó, cô giáo Tâm còn sáng lập Quỹ học bổng Ngọc Tâm Thủy Tinh nhằm động viên, khích lệ học sinh trong lớp học của mình; học sinh là người khuyết tật; học sinh nghèo có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn tại các trường học khác. Cô mong muốn các em có thêm niềm tin động lực học tập để sau này trở thành những công dân có ích cho cộng đồng xã hội.
9X Nam Định còn xây dựng không gian đọc. Đó là một tủ sách do cô và nhiều người cùng đóng góp. Cô cho biết không gian đọc sẽ giúp cho học sinh trong giờ ra chơi có thể tìm hiểu thêm kiến thức. Thậm chí những người thích đọc đều có thể đến mượn bởi sách là một kho tàng tri thức vô tận.
Không chỉ dạy học, cô giáo Tâm còn làm thơ, viết bài dự thi các cuộc thi lớn nhỏ trên báo, đài tổ chức. Cô đã gặt hái được những giải thưởng nhất định.
Số tiền nhuận bút, tiền thường từ các cuộc thi đều được cô để dành mua sách, mua vở tặng lại các em học sinh vào các dịp như kết thúc học kỳ I, kết thúc học kỳ II. Cô muốn động viên khích lệ tinh thần cho các em học tập tốt hơn.
“Tôi chỉ muốn học sinh của mình sẽ học tập tốt, đạt được thành tích cao. Như vậy tôi thấy hạnh phúc lắm rồi", cô giáo xương thuỷ tinh tâm sự.
Gần 20 năm dạy học miễn phí là chừng ấy thời gian cô giáo Tâm được đón ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 cùng các học trò thân yêu. Cô bộc bạch: "Món quà ý nghĩa nhất với tôi trong ngày 20/11 đó chính là điểm 9, điểm 10, là những thành tích học sinh của mình đạt được".
Về chuyện có trăn trở với nghề giáo, cô gái xương thuỷ tinh thành thật: "Tôi luôn nhắc nhở và tự nhủ với mình làm thế nào để có thể có đủ sức khỏe kèm cặp cho nhiều em học sinh hơn, viết được nhiều dự án hỗ trợ cộng đồng người khuyết tật và phát triển văn hóa đọc tại địa phương hiệu quả hơn.
Tôi biết khi tuổi càng lớn thì sức khỏe càng yếu. Nhưng tôi chắc chắn một điều chưa bao giờ có suy nghĩ muốn dừng lại những việc đã và đang làm".
Cô giáo Ngọc Tâm thông qua câu chuyện của mình cũng muốn truyền cảm hứng cho những người đồng hoàn cảnh có thêm niềm tin vào cuộc sống. Cô quan niệm không quan trọng bản thân sống lâu, quan trọng là phải sống ý nghĩa.
Một số giải thưởng cô giáo Ngọc Tâm đạt được trong gần 20 năm qua:
- Top 10 cá nhân nhận giải thưởng tình nguyện Quốc Gia 2020
- Top 64 thanh niên khuyết tật tiêu biểu 2020
- Top 47 tấm gương phụ nữ khuyết tật tiêu biểu toàn quốc 2022
- Top 4 cá nhân tiêu biểu trên cả nước được trao giải thưởng KOVA hạng mục Sống đẹp (2022)
- Top 10 Gương mặt trẻ Việt Nam Triển vọng năm 2022
- Kỷ niệm chương “Vì Hạnh phúc của người khuyết tật” do Liên Hiệp Hội Về Người Khuyết Tật Việt Nam trao tặng năm 2023
- Năm 2023, Ngọc Tâm là một trong những tấm gương điển hình toàn quốc trong việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, được gặp gỡ cố Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng.
