Liên quan đến tin một hãng truyền hình của Nam Phi đã ghi hình một nhân viên của Đại sứ quán Việt Nam tại Nam Phi giao dịch mua sừng tê giác, Bộ Ngoại giao nước ta cho biết: Việt Nam đã tham gia Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật hoang dã nguy cấp (CITES). Chủ trương nhất quán của Việt Nam là tích cực bảo vệ và phát triển các loài động vật hoang dã, nghiêm cấm các hành vi buôn bán động vật hoang dã bất hợp pháp.
Ngay sau khi báo chí Nam Phi đưa tin truyền hình Nam Phi ghi được nhân viên Đại sứ quán Việt Nam tại Nam Phi giao dịch mua bán sừng tê giác, Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo Đại sứ quán Việt Nam tại Nam Phi xác minh ngay thông tin và báo cáo về nước. Lãnh đạo Bộ Ngoại giao đã quyết định triệu hồi bà Vũ Mộc Anh, cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại Nam Phi, người có liên quan đến tin đã đưa về nước để tường trình và làm rõ sự việc.
Chủ trương của Bộ Ngoại giao là nghiêm khắc xử lý mọi hành vi buôn bán động vật hoang dã bất hợp pháp và các hành vi tiêu cực khác theo đúng các quy định của pháp luật Việt Nam và phù hợp với các quy định của luật pháp quốc tế.
Bà Mộc Anh và một cảnh quay trong phim.
Ông cho biết đại sứ quán đã nhắc nhở nhiều lần về việc này nhưng rất tiếc sự việc vẫn xảy ra và cho rằng hành vi này là do “hám lợi”. “Đây không chỉ là việc cá nhân mà còn ảnh hưởng tới uy tín của sứ quán và cả hình ảnh của VN nữa… Ảnh hưởng rất lớn, vấn đề rất nghiêm trọng” - ông Thi khẳng định và cho biết trong ngày 18-11 đại sứ quán họp khẩn cấp về vấn đề này. Đại sứ Thi nói thêm là bí thư thứ nhất Mộc Anh vẫn chưa chịu thừa nhận hành vi sai phạm của mình và vẫn chưa viết bản tường trình.
Cách đây hai tháng, chương trình điều tra 50/50 của kênh truyền hình SABC đã quay được cảnh bà Mộc Anh trao sừng tê giác lậu cho một tay buôn có tiếng ở Nam Phi ngay trước cổng sứ quán. Đến tối 17-11, những cảnh quay này mới được chiếu trên truyền hình. Trong thước phim có thể thấy rõ bà Mộc Anh mặc quần trắng, áo khoác xanh thẫm nói chuyện với tên buôn sừng. Sau khi tên này cất sừng tê giác vào cốp xe, bà Mộc Anh mỉm cười và quay vào sứ quán.
Cảnh chụp tĩnh đoạn phim bà Mộc Anh giao dịch sừng tê giác với tay buôn lậu. Ảnh: Mail & Guardian
Một chi tiết đáng lưu ý nữa là trong khuôn hình có cả chiếc xe của tham tán Phạm Công Dũng (biển số 127D) ở ngay phía bên đường đối diện cùng với một người Việt nữa đứng cạnh. Không rõ chiếc xe của tham tán Công Dũng xuất hiện ở đây với mục đích gì.
Hồi đầu năm nay, một người Việt khi bị bắt tại sòng bạc ở Northern Cape cũng sử dụng xe của ông Công Dũng và trên xe lúc đó có 18kg sừng tê giác. Khi Tuổi Trẻ hỏi về chuyện này, đại sứ Trần Duy Thi khẳng định: “Anh Dũng đang nghỉ phép tại VN. Chúng tôi đã đề nghị Bộ Ngoại giao triệu tập anh Dũng lên làm việc”. Ông cho biết đã nhắc nhở tham tán Dũng kể từ khi xe của ông xuất hiện trong vụ 18kg sừng tê giác lần trước.
Hai năm trước, từng có trường hợp tùy viên thương mại Khánh Toàn ở đại sứ quán bị phát hiện có liên quan tới việc buôn lậu sừng tê giác trái phép và cũng đã bị xử lý. Đại sứ Thi cho biết sứ quán sẽ báo cáo và đề xuất hình thức xử lý. Ông khẳng định quan điểm của VN là “nghiêm cấm và sẽ trừng trị những người có sai phạm”.
Trước đó, tuần báo Mail & Guardian từng viết: “Các băng nhóm người Việt hiện đang tìm cách độc chiếm thị trường buôn bán sừng tê giác ở Nam Phi trong những năm gần đây”. Tờ báo nói nhân viên sứ quán có liên quan đến đường dây vận chuyển sừng tê giác và thường sử dụng túi hàng ngoại giao để vận chuyển sừng tê giác tới khu vực Viễn Đông để bán lại. Hiện giá sừng tê giác giao dịch tại Nam Phi khoảng 1.200-2.000 USD/kg, nhưng khi xuất ngoại giá lên đến 10.000 USD/kg do giá sừng tê giác đã tăng mạnh trong những năm gần đây.
