Người đàn ông lớn tuổi đẩy mắt kính để nhìn rõ hơn, đặt chiếc quần lên đùi rồi kéo căng phần vải. Ông bắt đầu rạch từng đường một trên lớp quần một cách mềm mại, uyển chuyển mà dứt khoát khiến người xem không khỏi trầm trồ. Ít ai biết được rằng ông đã ngồi vỉa hè đầy nắng gió này hàng chục năm, từng làm trang phục cho những ngôi sao đình đám. Đối với ông, mỗi tác phẩm được làm ra từ đôi tay mình đều là điều đáng tự hào.
Vào đầu thập niên 90, khi ông Viễn là chàng thanh niên bôn ba với nghề bán quần áo, ông thường xuyên nghe nhạc nước ngoài. Ông đã vô cùng thích thú khi nhìn những ngôi sao nhạc rock diện những chiếc quần jean rách. “Có lần, tôi đi giao hàng rồi ngồi lại bên quán cà phê, đối diện là sạp bán đồ jean cũ. Tôi nghĩ bụng, tại sao mình không làm mới chúng. Thế rồi tôi quyết định chuyển nghề, lấy những chiếc quần jean cũ về xé, tạo ra phong cách đặc biệt. Vào thời ấy, ai mặc quần jean rách ra đường là… kì lạ dữ lắm, bởi họ nghĩ đó là quần cũ mặc đến rách. Nhưng nhờ trời thương, tôi được nhiều bạn trẻ vào thời điểm ấy ủng hộ. Họ nườm nượp đến nhờ… xé quần jean. Vậy là tôi theo nghề đến bây giờ”.
Thời điểm ấy, ông chưa bao giờ nghĩ “xé quần jean” là một cái nghề. Bởi theo ông, đó chỉ là cách mà mình tạo điểm nhấn mới lạ cho những chiếc quần cũ. Xé quần jean cũng cần nhiều kĩ thuật. Đường rạch quá sâu sẽ làm đứt hết chỉ, nhưng nếu mảnh quá sẽ không làm tơi phần vải được.
Dưới góc đường Hồ Xuân Hương rợp bóng mát, “gian hàng” của ông chỉ gồm chiếc xe máy, cái ghế dựa đặt kế bên. Ông đặt chiếc quần lên đùi, đưa tay rọc đường mảnh, tạo vết xước rồi thoăn thoắt làm tơi chỉ. Phủi đi lớp bụi vải, phần rách trên chiếc quần jean hiện ra khiến người xem không khỏi thích thú.
Khi những chiếc quần jean của ông Viễn được giới trẻ thời bấy giờ “lăng xê”, nhiều ngôi sao đã bắt đầu tìm đến ông để nhờ… xé quần. “Họ muốn biến chiếc quần của mình trở nên thật đặc biệt, thể hiện rõ cá tính bản thân. Giai đoạn từ năm 1995 đến năm 2000 là thời điểm tôi có đông khách nhất, trong đó có nghệ sĩ. Tôi đã từng làm trang phục cho MV của ca sĩ Lâm Hùng. Thỉnh thoảng, cơ duyên nghề này đã giúp tôi gặp được Phương Thanh, The Bell, Châu Gia Kiệt… Nghệ sĩ thường không sử dụng đồ cũ, họ mua mới hoàn toàn rồi nhờ tôi biến nó trở nên khác biệt. Họ thường mua quần áo trong chuyến lưu diễn nước ngoài rồi nhờ tôi xé theo ý muốn”. Mỗi sản phẩm ông làm ra đều có sự sáng tạo lẫn tôn trọng cá tính của khách hàng.
Hơn 30 năm qua, người đàn ông này đã sống bằng sự cần mẫn, tận tụy và đầy tự trọng với nghề. Đối với ông, nghề này cũng có biết bao vui buồn. “Có lần, một người khách ở Đà Lạt gửi xuống cho tôi chiếc áo trị giá gần 20 triệu và yêu cầu tôi xé. Nhận được chiếc áo tôi khá ngạc nhiên vì chất liệu vải đắt tiền, trơn mịn nhưng chủ nhân lại muốn làm nó trông … thật ngầu. Rạch đường nào trên áo, tôi đều phải suy nghĩ rất cẩn thận, khiến nó đẹp nhất có thể. Xong xuôi, tôi chụp và gửi lại nhưng anh này yêu cầu phải … rách hơn nữa. Từ đó, tôi mới dám mở rộng phần rách, làm tơi chỉ. May mắn là cuối cùng anh ấy cũng đã hài lòng về sản phẩm nhận được”.
Khi ngành công nghiệp may mặc lên ngôi, nghề xé quần jean của ông cũng bắt đầu lùi lại. Đối với ông, bất kì nghề nào cũng có đỉnh cao của nó. Ông trang trải cuộc sống của mình bằng nghề bán quần áo, may túi xách từ những chiếc quần jean cũ.
Cuộc trò chuyện giữa ông Viễn và tôi thỉnh thoảng bị ngắt quãng bởi những người khách quen. Vài người ghé đến, ông gọi tên, chào hỏi rồi rút trong chiếc túi của mình ra sản phẩm để giao cho khách.
“Khi làm ra sản phẩm, tôi nâng niu nó trên tay và xem như tác phẩm nghệ thuật của mình. Hiện tại, công nghiệp may mặc phát triển, họ có thể làm nhiều chiếc quần jean đẹp mắt, nhanh chóng và hiện đại hơn. Nhưng bên góc nhỏ của mình, những gì tôi có thể làm là những sản phẩm thủ công, có điểm khác biệt thể hiện cá tính của người mặc. Chính vì những chiếc quần không khuôn mẫu đó mà họ thấy mình trở nên đặc biệt”, ông tâm sự.
Góc đường Hồ Xuân Hương là nơi ông Viễn ngồi suốt 30 năm qua. Thời gian gần đây, ông bất ngờ được nhiều người biết đến hơn. Ông kể lại: “Một ngày, người bạn ở gần đây của tôi vỗ vai và nói: Anh Viễn, cái nghề anh hay lắm, lạ lắm sao anh không chịu nói cho mọi người cùng biết. Rồi tình cờ có mấy đứa nhỏ làm truyền thông đến phỏng vấn, tôi cũng chia sẻ hết những gì mình đã làm, đã nghĩ”.
Tôi đã từng đọc câu chuyện về một bạn trẻ ngưỡng mộ khi nhìn thấy anh xe ôm cẩn thận lau chùi nón bảo hiểm cho khách sạch sẽ, hay chuyện một cô bán xôi đã chăm chút cho sự ngọt lạt, đầy vơi của đĩa thức ăn. Khi nhìn thấy ông Viễn tỉ mẩn bên xấp quần jean còn nồng mùi vải, tôi nghĩ mình đã nhận được bài học giá trị về “cái tâm” làm nghề đáng trân trọng.
Đọc