Trong khoảng hơn một tuần vừa qua, tại các tỉnh ven biển miền Trung từ Vũng Áng (Hà Tĩnh) đến Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế đang xảy ra tình trạng cá chết dạt vào la liệt trên bờ biển. Không chỉ cá biển, ngay cá nuôi của nhiều hộ dân cũng chết hàng loạt khiến cho không chỉ ngư dân hay những hộ dân nuôi cá hoang mang, mà ngay cả những người tiêu dùng cũng thấp thỏm về độ an toàn của cá biển - loại thực phẩm quen thuộc trong những bữa ăn hàng ngày.
Mới đây, câu chuyện “mắt thấy tai nghe” liên quan đến việc thu mua cá chết ven biển Quảng Bình của ông Đoàn - một cựu chiến binh ở Quảng Bình được chia sẻ rộng rãi trên xã hội một lần nữa khiến dư luận nổi sóng.
Theo như ông Đoàn chia sẻ, chiều ngày 24/4 ông có ghé qua vùng biển thuộc khu du lịch Đá Nhảy (Bố Trạch-Quảng Bình) thì tình cờ bắt gặp cảnh người dân đang tấp nập đi vớt cá chết trên biển. Ông tò mò hỏi chuyện thì vỡ lẽ rằng, người dân nơi đây vớt cá chết để… đem bán cho nhưng xe đông lạnh về tận địa phương thu gom. Nguyên văn câu chuyện mà ông Đoàn chia sẻ trên mạng xã hội:
“Chiều nay ( 24/4/2016 ) trên đường từ Thanh Hoá trở về Đồng Hới sau chuyến đi thăm đồng đội, chúng tôi dừng chân nghỉ lại Khu du lịch Đá Nhảy ( Bố Trạch ). Nhìn ra biển, thấy đông người trên bờ và dưới biển. Mừng cho Du lịch Tỉnh nhà, mới đầu hè mà khách đến nhiều chắc năm này nghành này thu khá, ngân sách của Tỉnh chắc bội thu!
Mình cầm máy ra bờ biển định “chơi” mấy kiểu kỷ niệm. Khi tới gần mới tá hoả, thì ra không phải du khách tắm biển mà toàn là bà con quanh vùng đi… vớt cá chết! Người dùng lưới, người dùng vợt, kẻ không có lưới vợt thì dùng rổ rá để xúc cá. Người nào không có “phương tiện đánh bắt” thì dùng tay nhặt những con cá chết do sóng đánh dạt vào bờ!
Cả một dãi bờ phía bắc Đá Nhảy người ta “thu hoạch cá vui như ngày hội”, mà toàn loại cá đục cỡ bằng ngón tay, cá bơn… là loại cá chuyên sống ở đáy biển. Một chị bê rổ cá than vãn: “Dân tụi tui chết đói thôi chú ơi, gần tháng ni chèo gác mái, gạo trơ thùng… “. Nghe chị ngư dân nói mà não cả bụng.
Thấy chị bưng rổ cá, tôi hỏi: “Thế số cá này chị đưa về làm gì?” Trả lời : “Đem cân bán cho xe đông lạnh!”
Nghe thế, tôi hoảng quá. Sao xe đông lạnh lại mua cá chết? mua để làm gì?. Tôi hỏi tiếp: “Thật không? Xe đông lạnh của ai?”. Chị bảo không biết của ai nhưng xe đổ ở trên bãi giữ xe.
Có chuyện thu mua cá chết thật ư? Rồi ngày mai số cá này lên vùng sâu vùng xa với những lời tiếp thị hoa mỹ :” Đây là cá đặc sãn, cá tươi đánh bắt từ ngoài đại dương, từ Hải Phòng, từ Côn Đảo…v…v… chớ không phải ở Quảng Bình (!)(?)…”. Thế là bà con ta tin và ” yên tâm ” cháo, canh, luộc, mồi… nhậu. Đúng là Dân ta giết Dân ta chứ chưa nói cái thằng hàng xóm giết ta!.
Điều này hỏi Chính quyền các cấp nghĩ sao? Cái “Anh xe đông lạnh” này ai quản lý? Làm sao để cái “chợ xép ” thu mua cá chết này nó qua mặt địa phương?”
Liên quan vụ cá chết hàng loạt, đến nay cơ quan chức năng vẫn chưa có kết luận cụ thể nào về nguyên nhân dẫn đến cá chết. Tuy nhiên mọi nghi ngờ vẫn hướng về việc có độc tố trong nước biển khi người dân đã phát hiện đường ống xả thải hàng km xuống Vũng Áng nghi của công ty TNHH Hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh.
Trước đó, thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Vũ Văn Tám đã có văn bản gửi các UBND tỉnh thành từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên - Huế, đề nghị khẩn trương khuyến cáo người dân không ăn loại cá chết chưa rõ nguyên nhân.
Hiện tại, câu chuyện thu mua cá chết tại Quảng Bình đã có gần 6,5 ngàn lượt chia sẻ. Qua câu chuyện, thiết nghĩ chúng ta càng nên thận trọng hơn nữa trong việc việc lựa chọn thực phẩm, đặc biệt là cá biển trong thời gian này.