Lời nói nhói lòng
"Dạo này trông béo thế? Chắc chẳng cái váy nào vừa đâu nhỉ?"
"Mắt ti hí, người gầy đét thế kia hèn gì chẳng có ai ngó"
"Mụn gì lắm thế?"
"Chân khập khễnh thế kia thì làm sao xin được việc?"
Chắc hẳn bạn đã từng nghe những câu nói này len lỏi vào đời sống của bản thân mình và những người xung quanh. Body Shaming là những lời nói nửa đùa nửa thật nhằm miệt thị, chê bai, bình phẩm ngoại hình của người khác và mang đến cho đối phương cảm xúc tiêu cực. Có người vô tình, có người hữu ý, những lời nói này đã tác động trực tiếp đến tâm trạng, cảm xúc người nghe.
Hoặc có những khi, cộng đồng mạng lại lan truyền bức ảnh dung nhan của ai đó mà biết bao lời bình luận, kì thị, mỉa mai đã đổ dồn vào, khi ta chưa kịp rõ tâm hồn người ấy ra sao. Body Shaming đã tồn tại, len lỏi trên bàn ăn, trong trường học, phòng làm việc. Những vết thương do Body Shaming để lại là thương tổn trong tâm hồn. Hay tệ hơn, nhiều chàng trai, cô gái đã trói tâm trí mình vào những lời miệt thị, ép mình theo khuôn mẫu, chuẩn mực về cái đẹp do người khác định nghĩa.
T. (24 tuổi, ngụ TP.HCM) từng là nạn nhân của Body Shaming. T. chia sẻ: "Mình vốn mập từ bé. Do ăn uống không kiểm soát nên chân tay mình khá to, bụng ngấn mỡ. Bước lên Đại học, mình nặng 95 kg. Đó là con số khá "ác mộng" đối với các cô gái. Nhưng nếu kiêng khem, cơ thể mình sẽ rất mệt mỏi. Mình bị Body Shaming ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Giờ Thể dục, không có ai trong lớp muốn mình vào đội. Họ nói mình là "con mập" và cho rằng mình không bao giờ chạy nổi quá 2 vòng sân trường.
Đi phỏng vấn xin việc làm, hồ sơ mình bị gạt ngay từ vòng gặp mặt vì thân hình quá khổ. Một lần, mình vào cửa tiệm mua quần áo, nhân viên xầm xì ngay sau lưng mình. "Tìm size quần vừa với chị ấy thật khó hơn lên trời", mình đã nghe loáng thoáng câu nói này sau lớp màn thay quần áo. Ngày nhỏ, mình thường đối mặt lời trêu chọc một cách trực diện. Những lúc ấy chỉ biết bỏ vào nhà vệ sinh mà khóc. Lớn lên, mình bị Body Shaming trong công sở, họ thì thầm, to nhỏ với nhau sau lưng mình.
Có những lúc mình tự nhủ phải ốm bằng mọi giá. Mình uống thuốc giảm cân, nhịn đói, cả ngày chỉ uống ly cà phê đen và ăn một hộp sữa chua không đường. Nhưng tất cả những điều ấy chỉ khiến cân nặng mình xuống trong phút chốc rồi đâu lại vào đây. Mình tuyệt vọng, mệt mỏi với những lời chê bai".
Những lằn ranh mỏng manh
Body Shaming có những lằn ranh mỏng manh. Đó là giữa sự vô tình và hữu ý, giữa lời nói đùa và lời nói thật. Tổn thương có thể đến từ những câu nói tưởng chừng như "vô thưởng vô phạt". Quá mập, quá lùn, quá đen, quá gầy... những lời nói có thể để lại trong lòng nạn nhân Body Shaming sự thương tổn sâu sắc, suy sụp tinh thần. Hay nặng nề hơn, sau Body Shaming sẽ là những công cuộc làm đẹp bất chấp sức khỏe, làm đẹp bằng mọi giá.
Và khi cái đẹp của chính bản thân được định nghĩa theo cách của người khác, bạn đã đánh mất chính mình. P. từng là một chàng trai gầy còm, đen nhẻm. Anh chia sẻ: "Có khoảng thời gian, tôi lầm lì, chẳng nói chuyện với ai. Dù biết rằng tính cách là quan trọng nhưng mọi người thường lấy ngoại hình ra để đánh giá đầu tiên. Tôi bị bạn bè cười cợt, họ nghĩ tôi không buồn, nhưng thực tế lòng tôi trĩu nặng sau mỗi câu họ nói và cười cợt với nhau.
Hay tệ hại hơn, hình tôi được nhóm bạn photoshop, bêu riếu và lan truyền khắp mạng xã hội. Tôi không có quyền chọn hình hài của mình khi sinh ra, tôi chỉ có quyền chọn cho mình cách sống mà thôi".
Chắc hẳn bạn vẫn còn nhớ câu chuyện của Chadwick Boseman, chàng diễn viên nổi tiếng trong bộ phim siêu anh hùng Black Panther. Anh đã ra đi vì căn bệnh ung thư ruột. Những năm tháng cuối cùng, Chadwick Boseman đã phải đối mặt với nạn Body Shaming khủng khiếp từ cộng đồng mạng vì thân hình gầy gò, thiếu sức sống.
Sự ra đi của anh đã để lại nỗi xót xa cho người hâm mộ, bạn bè... Đồng thời, người ta càng đau đớn hơn khi chứng kiến những bình luận miệt thị ngoại hình đã để lại cho Chadwick Boseman trước đó. Đây cũng là lời cảnh tỉnh đanh thép dành cho những kẻ có thói quen Body Shaming.
Trong cuộc sống thực tại, không thiếu những câu chuyện về Body Shaming đã để lại những hậu quả đáng tiếc. Có những nạn nhân bị ức chế tinh thần, khép mình trong vòng cô đơn luẩn quẩn. Có những giọt nước mắt đã rơi, có chàng trai, cô gái bị sự tự ti vây lấy. Đừng giết nhau bằng lời nói, bởi mỗi người có một chuẩn mực về cái đẹp khác nhau. Và quan trọng hơn hết, đừng cho bất kì ai có quyền Body Shaming bạn.