0h27 ngày 9/10, sau khi chờ đợi con cháu đông đủ, kịp mở mắt nhìn tất cả mọi người, thầy Văn Như Cương đã yên lòng, trút hơi thở cuối cùng tại nhà riêng sau 3 năm kiên cường đấu chọi với bệnh ung thư. Sự ra đi của thầy, mãi mãi là niềm tiếc thương vô hạn trong lòng nhiều thế hệ học trò, giáo viên.
Sáng nay, ngày 12/10, tang lễ tiễn đưa thầy về nơi yên nghỉ cuối cùng chính thức được cử hành. Theo chia sẻ của người nhà, nguyện vọng của thầy là khi nằm xuống sẽ được đưa trở về trường Lương Thế Vinh ở cả hai cở sở Tân Triều và Nam Trung Yên để tiễn biệt các em học sinh.
Lễ viếng được tổ chức tại Nhà tang lễ quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội. Sau lễ truy điệu, gia đình sẽ đưa linh cữu thầy qua cơ sở A (Nam Trung Yên) và Cơ sở 1 (Tân Triều) rồi mới di chuyển về nghĩa trang Văn Điển. Trước đó, người nhà thầy Cương cũng cho biết, tang lễ của thầy sẽ được tổ chức tiết kiệm, tránh lãng phí. Toàn bộ số tiền phúng viếng được dùng để xây 1 trường học ở Điện Biên.
7h sáng ở trường Lương Thế Vinh, học sinh bắt đầu giờ học như bình thường.
Ở trường Lương Thế Vinh cơ sở Nam Trung Yên cổng trường đóng chặt. Phía ngoài có dán cáo phó.
9h00 sáng nay, lễ viếng bắt đầu được cử hành tại nhà tang lễ:
Thi hài thầy được đưa vào linh cữu.
Các nhà sư làm lễ cho thầy.
Con cháu quây quần bên linh cữu.
Nhiều người không cầm nổi nước mắt, khóc nức nở.
9h40, phụ huynh học sinh tập trung ở cổng trường để cùng di chuyển ra nhà tang lễ.
“Hôm qua bọn em viết thư tiễn thầy vào tiết sinh hoạt cuối giờ chiều, chắc đó cũng là những dòng cuối bọn em có thể viết cho thầy. Khi ấy có vài bạn khóc. Ai cũng buồn buồn”, Việt Hưng, học sinh lớp 7 của trường nói vội vài lời trước khi lên xe đến nhà tang lễ viếng thầy.
Thầy Lê Phước, 82 tuổi, đồng nghiệp cùng giảng dạy với thầy Cương 19 năm trong trường, chia sẻ: “Dù biết trước ông ấy sẽ ra đi, nhưng chúng tôi vẫn cảm thấy xót xa”.
Nhiều thầy giáo lớn tuổi đứng trầm ngâm khá lâu trước tấm biển cáo phó dán trước cổng trường dù lúc này trời đã bắt đầu đổ mưa.
Họ lặng lẽ đứng khóc một mình.
10h, ở trường Lương Thế Vinh (LTV), các bạn học sinh ngồi viết hàng ngàn lời chia tay, tiễn biệt thầy về nơi xa. Những cánh hạc trắng vẫn được treo ở đây. Bên cạnh đó, học sinh còn vẽ thêm biểu tượng lá Mobius - biểu tượng của trường LTV bằng mực đen, giấy trắng, lưu vào hòm kỉ niệm như một lời cầu nguyện bình an cho người họ rất mực yêu mến.
Những lời chia tay xúc động được HS Lương Thế Vinh ghi lại vào mảnh giấy nhỏ, lưu trong hòm kỉ niệm.
Sau khi viết xong, họ tự tay bỏ vào hòm kỉ niệm.
10h30, ở trường Lương thế Vinh, học sinh xếp hàng dài chờ đợi giây phút gửi lời chào cuối cùng đến người thầy kính yêu.
“Các thầy cô phổ biến là tất cả các cựu học sinh viếng chung một vòng hoa. Cán bộ nhân viên cũng vậy”, Bảo Linh, cựu học sinh của trường, cho biết.
Các bạn học sinh xếp thành hàng dài chờ tiễn biệt thầy Cương.
Đứng lặng lẽ cùng nhiều người bạn chờ đợi vào viếng thầy Văn Như Cường, bạn Lê Nhật Trang Linh, HS lớp 7 trường Lương Thế Vinh không cầm nổi nước mắt. Trang Linh xúc động cho biết, thầy ra đi trong sự tiếc nuối và đau xót của toàn thể học trò trường Lương Thế Vinh.
“Em cám ơn thầy đã dành hết tâm sức của mình vì học trò. Dù không được nói chuyện trực tiếp với thầy nhưng mỗi lần nghe những lời thầy ân cần chỉ bảo vì các thế hệ học trò, chúng em rất xúc động” Linh bật khóc
10h40, trước cổng nhà tang lễ, cựu học sinh, giáo viên chuẩn bị sẵn sàng để tiễn biệt thầy Văn Như Cương.
Đoàn giáo viên, cựu giáo viên, học sinh.
Dù bị đau mắt nhưng chị Đoàn Mai Chi cựu học sinh khóa 1994-1997 vẫn đến để tiễn biệt thầy lần cuối. “Tất cả học cựu học sinh chúng tôi vô cùng thương tiếc trước sự ra đi của thầy. Thầy là người cha, người thầy mẫu mực mà chúng tôi luôn phải học hỏi suốt đời. Hôm nay tiễn biệt thầy chúng tôi tập hợp được 100 cựu học sinh cùng khóa đến tiễn biệt”, chị Chị chia sẻ.
11h, tại nhà tang lễ, đoàn người kéo đến lễ viếng thầy Cương ngày một đông, do có quá nhiều vòng hoa nên ban tổ chức lễ tang phải nhờ người dân chuyển vòng hoa vào một chô để tránh chen chúc.
Hình ảnh tại đám tang thầy Văn Như Cương.
Cựu học sinh mang theo ảnh biểu tượng của trường có ghi niên khóa đến dự lễ tang.
Đám tang mỗi lúc một đông.
Có mặt trong dòng người chờ viếng PGS. Văn Như Cương, nghệ sĩ Trung Anh, người có con gái đang theo học lớp 9 tại Trường Lương Thế Vinh bày tỏ niềm xúc động. Theo nghệ sĩ Trung Anh, thầy Cương là người thầy đáng kính trọng, cả đời tận tụy vì sự nghiệp giáo dục.
“Dù con gái tôi không theo học tại Lương Thế Vinh, tôi cũng vẫn sẽ đến viếng thầy lần cuối, tôi rất kính trọng thầy”, nghệ sĩ Trung Anh bày tỏ.
NS Trung Anh đến viếng thầy Văn Như Cương.
11h10 phút, học sinh Lương Thế Vinh chia sẻ những kỉ niệm xúc động về thầy Cương trước giờ tiễn biệt.
HS Lương Thế Vinh chia sẻ về thầy Văn Như Cương.
11h20, đoàn người đến viếng nối đuôi nhau, chờ viết sổ tang, cầu chúc những điều ước mới cho thầy Văn Như Cương ở cõi vĩnh hằng.
Ông Nguyễn Đức Chung ghi sổ tang, tiễn biệt PGS. Văn Như Cương.
11h30, linh cữu thầy Văn Như Cương đã đóng, đoàn người xếp hàng vào viếng thăm lần cuối.
Dòng người xếp hàng đi vòng qua linh cữu.
Gần 12h trưa, trời mỗi lúc một nắng gắt nhưng đoàn người đến viếng vẫn tiếp tục đổ về rất đông. Nhiều người che ô, “đội nắng” đến dự lễ tang.
Nhiều người “đội nắng” đến dự lễ tang.
Khung cảnh bên trong nhà tang lễ.
12h20 phút, đoàn cựu học sinh tiến vào bên trong nhà tang lễ, ôm người nhà thầy Văn Như Cương khóc nức nở.
Những người đã ra trường nhiều năm vẫn không quên ơn “trồng người” của thầy Cương.
Điều ấy khiến người nhà thầy Cương vô cùng xúc động.
12h30, chỉ còn ít phút nữa là hết giờ viếng nhưng dòng người đổ về vẫn rất đông, xếp hàng dài ở phía ngoài, chờ đợi để được nhìn thấy mặt thầy Cương lần cuối trước khi đưa tiễn “ông tiên tóc bạc” của trường Lương Thế Vinh về nơi xa.
12h30, giờ vào viếng đã sắp kết thúc.
12h45, lễ truy điệu trong đám tang thầy Cương chính thức bắt đầu.
Sau lễ viếng, lễ truy điệu bắt đầu vào khoảng 12h45′.
12h50, dự lễ truy điệu, vợ thầy Văn Như Cương khóc ngất, người nhà phải dìu bà ra ngoài.
Điếu văn bắt đầu được đọc.
Hàng nghìn người nín lặng, tiếc thương PGS. Văn Như Cương.
Vợ thầy Cương ngồi ở hàng ghế đầu, sau đó người nhà đã phải dìu bà ra ngoài.
13h40, tại trường Lương Thế Vinh cơ sở Nam Trung Yên, học sinh, phụ huynh đã bắt đầu đứng chờ, để tiễn biệt thầy Văn Như Cương lần cuối.
Học sinh xếp hàng dài, sẵn sàng đón chờ linh cữu đi qua.
Trông ngóng xe đưa linh cữu của thầy Cương.
Khoảng hơn 13h30, nhiều phụ huynh, học sinh đã bắt đầu tập trung ở khu vực xung quanh trường. Lực lượng an ninh cũng có mặt để đảm bảo trật tự.
14h10 phút, xe đưa linh cữu thầy Cương đã về tới trường dân lập Lương Thế Vinh, cơ sở Nam Trung Yên.
Ai cũng muốn nhìn mặt thầy lần cuối.
14h20, khi xe linh cữu về tới trường, rất nhiều người muốn ào tới, nhìn mặt thầy Cương lần cuối trước lúc đi xa.
Vợ thầy Cương phải có người dìu, không thể tự đi nổi.
Xe chở linh cữu PGS. Văn Như Cương.
14h30 tại trường dân lập Lương Thế Vinh cơ sở Tân Triều, hàng trăm học sinh cũng đã bắt đầu xếp hàng, chờ đợi linh cữu thầy Cương đi qua.
Cựu học sinh mang theo di ảnh của thầy Cương đến chờ xe linh cữu đi qua.
Thầy giáo trong trường hướng dẫn học sinh xếp hàng chờ.
14h30, nhiều học sinh bật khóc trong giây phút đón xe linh cữu của thầy Văn Như Cương. Bác bảo vệ đánh một hồi trống dài, hòa cũng bài ca đồng thanh của học sinh, lần cuối cùng tiễn biệt thầy Hiệu trưởng.
Học sinh lặng lẽ dõi theo.
“Lúc hát bài ca truyền thống lần cuối cho thầy, em không kìm được nước mắt vì nhớ thầy. Học thầy 5 năm, em không quên hình ảnh thầy giản dị và hết mình vì học trò. Thầy đã sống một đời vinh quang rồi, khi thầy mất, em chỉ mong thầy được yên nghỉ. Mong thầy luôn soi đường chỉ lối cho các thế hệ học sinh LTV”, Hiền Anh, học sinh lớp 11D0 của trường, nói trong xúc động.
Tiếng trống trường hòa cùng tiếng khóc của học sinh trường Lương Thế Vinh, tiễn đưa thầy Văn Như Cương.
Đoàn xe đưa linh cữu đi vòng qua trường rồi tiếp tục di chuyển về cơ sở Tân Triều.
12h35, đoàn xe linh cữu rời trường Lương Thế Vinh cơ sở Nam Trung Yên.
Ngôi trường yên ắng lạ thường sau buổi chia tay cuối cùng với người thầy Hiệu trưởng Văn Như Cương.
15h, xe đưa linh cữu thầy Cương đến cơ sở Tân Triều, tiễn biệt học sinh tại đây.
Xe đưa linh cữu tiến vào trường Lương Thế Vinh cơ sở Tân Triều.
Nhiều người không cầm nổi nước mắt.
Những TNV hát vang bài ca truyền thống của nhà trường.
Bài hát đã hòa cùng nước mắt.
Tiễn đưa thầy Cương về nơi an nghỉ cuối cùng.
Chuyến xe lại lăn bánh, rời khỏi trường Lương Thế Vinh cơ sở Tân Triều để đi về nghĩa trang Văn Điển.
15h30, xe đưa linh cữu đã về đến nghĩa trang văn điển. Gia đình và người thân làm lễ lần cuối, tiễn đưa thầy Văn Như Cương.
Linh cữu được đưa vào trong nghĩa trang.
Vợ thầy Cương được người nhà dìu vào trong.
Di ảnh đã được để gần linh cữu.
Gia đình làm lễ lần cuối, tiễn đưa thầy Văn Như Cương.
HS Lương Thế Vinh kể rằng, thầy Cương vẽ hình tròn rất đẹp, khi thấy mọi người trầm trồ khen thì thấy nói rằng, sau này có mất đi, nhờ học sinh làm cho cái bia mộ hình tròn, để nhớ thầy vẽ đường tròn đẹp, coi như cuộc đời đã toàn vẹn, hoàn hảo. Đến cuối buổi học, trước lúc nghỉ, thầy mới trầm ngâm nói rằng, bia mộ hình tròn cũng có nghĩa là một con số không to tướng!
Và có lẽ ngày hôm nay, thầy đã làm tròn tất cả nguyện ước của mình trước lúc đi xa. Con số 0 ở bia mộ chưa kịp gắn nhưng chắc chắn sẽ nằm yên ở đó. Nó vừa là sự biểu tượng cho sự trọn vẹn, thỏa mãn nhưng cũng có nghĩa là day dứt, khát khao được cống hiến giống như lời thầy từng nói: “Người khôn bắt đầu từ chỗ kết thúc”.
Linh cữu đẫ đưa thầy đi xa nhưng từ nơi thầy rơi đi, sẽ ươm mầm cho biết bao thế hệ học sinh lớn lên thành tài. Tiễn đưa thầy, không chỉ có những giọt nước mắt xót xa, những lời cầu chúc bình an mà chắc chắn, vẫn luôn có vô vàn lời hứa quyết tâm, mong được noi gương thầy, đưa sự nghiệp giáo dục nước nhà ngày một tiến xa hơn trên con đường phía trước.
PGS. Văn Như Cương (1937 - 9/10/2017) sinh ra trong một gia đình làm nghề dạy học chữ Hán (đồ Nho) tại làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Ông là một nhà giáo, nhà biên soạn sách giáo khoa phổ thông và giáo trình đại học bộ môn hình học, Ủy viên Hội đồng giáo dục quốc gia Việt Nam.
Ông là người thành lập và hiệu trưởng trường Lương Thế Vinh - ngôi trường dân lập đầu tiên tại Việt Nam.
PGS. Văn Như Cương từng tốt nghiệp khoa Toán, Đại học Sư phạm Hà Nội và năm 1971, tiếp tục bảo vệ thành công luận án Phó tiến sĩ tại Viện Toán học, Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô cũ. Sau khi về nước ông làm giảng viên, công tác tại bộ môn Hình học trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Đại học Sư phạm Vinh đến năm 1989, ông mở trường Lương Thế Vinh và công tác tại ngôi trường này từ đó đến nay.
Ông chủ biên và trực tiếp biên soạn hơn 60 đầu sách sách giáo khoa, sách tham khảo phổ thông và giáo trình đại học về chuyên ngành hình học. Ông là tác giả bộ sách giáo khoa hình học phổ thông (chương trình nâng cao) của Việt Nam và được Chính phủ công nhận chức danh PGS.
0 giờ 27 phút ngày 09/10/2017, PGS. Văn Như Cương trút hơi thở cuối cùng sau 3 năm chiến đấu với bệnh ung thư gan, hưởng thọ 80 tuổi.
