Để tìm hiểu rõ hơn về tháng 12 hay tháng “củ mật”, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Chuyên gia Phong thuỷ Nguyễn Trọng Tuệ - Viện Trưởng Viện nghiên cứu kiến trúc và văn hoá phương Đông, Chủ tịch CLB Phong thuỷ Thăng Long.
Theo Chuyên gia, kiêng kị trong dịp cuối năm là một quan niệm của xã hội có từ rất lâu. Mọi người thường gọi tháng 12 là tháng Chạp và cũng thường gọi là tháng “củ mật”. Bên cạnh đó, mọi người đặt ra nhiều quy tắc, quan niệm, kiêng kị trong tháng này.
Tại sao gọi là tháng “củ mật”?
Chuyên gia Phong thuỷ Nguyễn Trọng Tuệ cho biết, điều này xuất phát trong từ ngữ chữ Hán. Theo đó, chữ “củ” và chữ “mật” được ghép vào với nhau. Chữ “củ” có 2 nghĩa, nghĩa thứ nhất là “xem xét, trông coi”, nghĩa còn lại là “vội vã”.
Chữ “mật” cũng có nhiều nghĩa nhưng 2 nghĩa chính là cẩn mật và đông đúc, (ví dụ như hay dùng “mật độ dân số”).
Chính vì vậy “củ mật” có nghĩa là vội vã và đông đúc. Nếu xét theo nghĩa thứ 2 thì từ ngày có nghĩa là phải xem xét một cách cẩn mật, kín kẽ.
“Những điều này xuất phát do thực tại mang lại, vào những dịp cuối năm, công việc thường nhiều lên. Những ngày này, do cận Tết nên mọi người thường có tâm lý vội vã hơn, cảm giác hàng ngày diễn ra nhanh hơn, ai ai cũng hối hả. Chính vì vậy sẽ phát sinh ra nhiều vấn đề trong cuộc sống.
Cũng có quan niệm do các học giả giải thích rằng, do xưa kia, vào những tháng cuối năm, mọi người thường giữ tiền bạc và lưu thông, đi lại nhiều. Thời điểm này, những kẻ trộm, đạo trích thường chớp thời cơ để lộng hành, chính vì vậy những quan phủ ngày trước đã ban hành những khuyến cáo tháng “củ mật” phải xem xét, trông coi thật cẩn thận, cẩn mật”, Chuyên gia Tuệ chia sẻ.
Do vậy, tháng “củ mật” được quan niệm là những đặc trưng, đặc điểm bận rộn, nhộn nhịp, hối hả của tháng cuối năm, cận Tết.
Những điều kiêng kỵ trong tháng “củ mật”
Thời điểm này, mọi người thường cố gắng chuẩn bị để kịp đón Tết nên sẽ dễ phát sinh những điều không lành. Đi ngoài đường nhiều thì sẽ dễ xảy ra va quệt hơn, công việc vội vã thì cũng dễ mất mát tài sản.
Chính từ những rủi ro thực tế đó, dân gian mới thường nhắn nhủ nhau rằng, “tháng 12 là tháng củ mật, nên cẩn thận”.
“Cũng chính vì những cẩn thận đó nên mọi người mới đặt ra nhiều điều kiêng kị như tránh cãi vã, tránh cho vay tiền, tránh xuất kho mở cửa. Những điều này xuất phát từ thực tế rồi trở thành quan niệm”, Chuyên gia Tuệ cho biết.
Thời điểm này, mọi người nên kiêng tranh cãi vì tâm lý vội vã, tranh cãi dễ phát sinh những chuyện không mong muốn.
Lý giải về lý do mọi người thường kiêng cho vay tiền, Chuyên gia Phong thuỷ Nguyễn Trọng Tuệ cho biết, kiêng cho vay tiền vì khi cho vay tháng 12, đến Tết không ai muốn đòi nợ: “Ra tháng Giêng, chẳng nhẽ đi đòi nợ, người ta cũng quan niệm rằng đầu mùa Xuân không nên đi đòi tiền, người bị đòi cũng khó chịu. Chính vì vậy lại phải đợi đến hết mùa Xuân. Do vậy người ta kiêng xuất kho, kiêng cho vay tiền”, Chuyên gia lý giải.
Mọi người cũng thường kiêng những việc lớn như trổ cửa, dựng nhà, khởi sự, khai công động thổ, vì thời gian không còn nhiều, ngoài trừ những trường hợp bắt buộc. Buôn bán giao dịch cũng hạn chế do khi ấy chỉ chủ yếu là thu tiền để tổng kết cuối năm.
Tháng “củ mật” thấy tiền rơi không nên nhặt?
Rất nhiều quan niệm dân gian nghĩ rằng, khi gặp điều không may mắn phải lấy tiền ném ra ngoài đường. Một số người quan niệm đi đường thấy cảnh không may, thấy cảnh tai nạn thì là gặp xui xẻo, ném tiền vào để bỏ đi cái xui, vì vậy quan niệm khi nhặt tiền đó vào thì xui xẻo.
Theo chuyên gia, điều đó cũng chỉ tồn tại trong quan niệm, lòng tin của mọi người, sự thật đồng tiền là vô tri, vô giác, không mang lại một tác dụng thực chất nào trong việc quan niệm này.
“Việc kiêng kỵ như cổ nhân đưa ra thì lại rất có lý, như không nên thị phi, đi lại cẩn thận, không mở kho phát tiền, khai công động thổ, không làm những việc lớn tháng 12 nó hoàn toàn có lý vì dựa trên thực tế. Về chuyện ném tiền xả xui và gặp xui khi nhặt về thì chỉ là quan niệm mê tín, lòng tin trong mỗi người, không phải sự thực”, Chuyên gia Tuệ nhận định.
Những tuổi nào nên kiêng trong tháng “củ mật” năm 2021
Tháng 12 năm 2021 là tháng Tân Sửu và cũng thuộc năm Tân Sửu. Những tuổi nào xung khắc với tháng này thì nên cẩn thận hơn.
Cụ thể, theo chuyên gia, những tuổi xung khắc gồm Ất Mùi, Ất Dậu, Đinh Mùi và Ất Mão, những tuổi này khi xét cả hàng can và hàng chi thì chính xung khắc với 2 chữ Tân Sửu của tháng.
Những tuổi trên cần cẩn trọng hơn trong tất cả những công việc đời thường, khi ta cẩn thận sẽ phần nào hoá giải và hạn chế được những rủi ro.
