Hơn 10 năm trước, “Sao Mai điểm hẹn” là bệ phóng cho những ước mơ ca sỹ. Còn hiện tại, truyền hình thực tế là môi trường vô cùng tốt để cho các tài năng tung cánh trên bầu trời nghệ thuật.
12 năm trước, Sao Mai điểm hẹn của VTV mở ra một hướng đi mới cho các ca sỹ trẻ muốn thể hiện tài năng của mình. Đó là sân chơi dạng truyền hình thực tế đầu tiên ở Việt Nam, khi 12 thí sinh được “sống chung” với một lịch tập luyện và biểu diễn dày đặc. Và cũng chính từ bệ phóng này, những cái tên như Tùng Dương, Phương Anh, Mỹ Dung, Thái Thuỳ Linh,… mới được phát hiện cùng với Ngọc Khuê, Kasim Hoàng Vũ từng được khán giả biết đến trước đó từ cuộc thi Sao Mai.
Nếu như 12 năm trước, Sao Mai điểm hẹn chiếm vị trí độc tôn, thì hiện tại, truyền hình thực tế ở Việt Nam đã phát triển như vũ bão. Không chỉ gói gọn trong lĩnh vực âm nhạc, nó còn mở rộng sang nhiều lĩnh vực văn hoá, thể thao, đời sống rất phong phú và đa dạng. Đây chính là cơ hội cho rất nhiều người, những ai may mắn đoạt giải hoặc gây ấn tượng có thể sẽ “đổi đời” sau cuộc thi. Nhưng, không chỉ những người đoạt giải, mà ngay cả những thí sinh bị loại sớm, họ cũng đã thu nạp được rất nhiều thứ khi tham gia “ngôi nhà chung” ở các chương trình.
Truyền hình thực tế mang lại nhiều cơ hội cho thí sinh.
Cái được lớn nhất, mà không phải khán giả nào cũng hiểu, đó chính là các thí sinh sẽ được tiếp xúc với một môi trường nghệ thuật chuyên nghiệp, và họ sẽ được học hỏi cách làm nghề từ những nghệ sỹ hàng đầu showbiz. Những cuộc thi như Vietnam Idol, Giọng hát Việt, Nhân tố bí ẩn… chuyên về âm nhạc, các thí sinh sẽ được làm quen với việc luyện thanh, làm quen với các nốt nhạc, tiết tấu,… (đối với những người không học nghệ thuật). Rồi họ sẽ được học vũ đạo, giải phóng hình thể, biểu cảm trên gương mặt, phong cách biểu diễn phù hợp với từng từng thể loại âm nhạc mà các thí sinh theo đuổi.
Lâu nay, nhiều người cứ nghĩ rằng, thí sinh chỉ được tập nhảy với vũ đoàn nếu phần thi của mình có vũ đạo, nhưng thực tế không chỉ có vậy. Ví dụ ở cuộc thi Thần tượng Bolero vừa kết thúc, các thí sinh ngoài luyện xướng âm, tập bài hát với các chuyên gia trong - ngoài nước, thì họ còn có những buổi tập luyện vũ đạo hàng ngày. Bởi vũ đạo không chỉ phục vụ cho các tiết mục sôi động, mà nó còn tạo cho nghệ sỹ sự uyển chuyển, tự tin khi biểu diễn trên sân khấu, mà những điều này mới là quan trọng, vì nó giống như “bí quyết” để nghệ sỹ có thể trở nên linh hoạt hoặc duyên dáng trên sân khấu bên cạnh giọng hát. Điều này có thể sẽ khiến nhiều người ngạc nhiên, bởi họ vẫn nghĩ hát nhạc sến, nhạc bolero thì cần gì phải học nhảy?!
Không chỉ được rèn luyện, trau dồi về giọng hát, phong cách trình diễn, các thí sinh còn được HLV hướng dẫn vũ đạo, giải phóng hình thể.
Bên cạnh đó, các thí sinh còn được hướng dẫn, truyền dạy cách tạo dựng phong cách, xây dựng hình ảnh, được tiếp cận với lối làm việc chuyên nghiệp khiến họ thay đổi tư duy, từ cảm tính cá nhân đến việc làm quen với mô hình hoạt động một cách bài bản. Nhà tổ chức không tiếc tiền và công sức để đầu tư cho các thí sinh, không chỉ để họ có thể toả sáng trên sân khấu, mà còn tích luỹ cho chính bản thân những nghệ sỹ trẻ để sau này bước vào showbiz. Ca sỹ Soobin Hoàng Sơn từng chia sẻ, đại ý rằng, từ khi tham gia cuộc thi The Remix, anh thay đổi hoàn toàn tư duy làm nghề, dù trước đây anh cũng là một trong những ngôi sao trẻ đình đám khu vực phía Bắc. Theo anh, tham gia truyền hình thực tế khiến anh xác định rõ mình là ai, mình có gì và đang thiếu những gì, từ đó anh biết phát huy thế mạnh và bổ sung những khiếm khuyết để ngày trở nên hoàn hảo hơn.
Những khoảnh khắc hậu trường không phải ai cũng biết của Soobin Hoàng Sơn. Nhờ cuộc thi The Remix, Soobin trở thành tên tuổi hot của V-pop.
Ngoài chuyên môn thanh nhạc, vũ đạo các thí sinh còn được trau dồi kỹ năng giao tiếp, ứng xử đặc biệt là tiếp xúc với giới truyền thông, với công chúng và cách xử lý khủng hoảng nếu có sự cố. Đây là những điều khán giả có thể không nhìn thấy trên sân khấu, nhưng lại là những kiến thức mà các nghệ sỹ trẻ thu nạp được khi tha gia “sống chung” trong suốt cuộc thi. Những bài học này được truyền dạy từ những chuyên gia hàng đầu showbiz, hoặc đơn giản là những nghệ sỹ đi trước. Các thành viên nhóm The Wings đang tham gia cuộc thi Nhân tố bí ẩn 2016 cho biết, họ vô cùng cảm kích và thích thú trước sự truyền dạy nhiệt tình “không thể tưởng tượng được” của Huấn luyện viên Thanh Lam, Tùng Dương. “Chúng em không thể tin được là các anh chị ấy lại tận tình đến thế. Dạy từng cái nhỏ nhất, dạy bất kỳ ở chỗ nào và cách dạy cực kỳ cuốn hút khiến chúng em thực sự phấn khích và tiếp nhận rất nhanh. Chỉ có những nghệ sỹ thực tâm, thực tài và nhiệt tình với thế hệ đàn em mới có thể làm được như các anh chị ấy” - The Wings chia sẻ.
Không chỉ được các HLV chỉ dạy về kỹ năng thanh nhạc, The Wings còn được truyền thông về mặt hình ảnh.
Cái được về chuyên môn làm nghề là điều các thí sinh cảm nhận rõ nhất. Ngoài ra, việc xuất hiện trên các chương trình truyền hình thực tế, như công chúng cũng đã nhận thấy, mang lại nhiều lợi ích cho các nghệ sỹ trẻ. Họ được khán giả biết đến nhiều hơn (đối với những người từng đi hát), hoặc lần đầu được diện kiến trước công chúng và ngay lập tức tạo được sự ủng hộ nhiệt tình của người nghe như Uyên Linh, Hương Tràm, Trúc Nhân, Đinh Hương, Hoàng Tôn, Vũ Cát Tường, Bùi Anh Tuấn, Dương Hoàng Yến, Văn Mai Hương,… Với những nghệ sỹ đoạt giải hoặc chỉ lọt vào chung kết nhưng gây ấn tượng mạnh, họ gần như “đổi đời” sau cuộc thi. Show diễn tăng vọt đồng nghĩa catxe cũng lên theo. Đơn cử, một ca sỹ khá “khiêm tốn” không phải top ngôi sao “hot” nhất như Dương Hoàng Yến, cũng đã mua được chung cư cho bố mẹ và vừa tậu xe hơi BMV, đó là thành quả lao động của cô, nhưng cơ hội ấy chỉ thực sự xuất hiện từ sau khi cô tham gia Giọng hát Việt mùa 2 và Cặp đôi hoàn hảo.
Dù không phải là ngôi sao “hot” trong làng nhạc, nhưng nhờ truyền hình thực tế mà Dương Hoàng Yến có cuộc sống tốt hơn.
Lâu nay, khán giả thường chỉ nhìn thấy những cái lợi của các thí sinh tham gia truyền hình thực tế bằng việc họ đoạt giải sẽ thành SAO, hoặc được nhiều biết đến, có nhiều cơ hội làm nghề hơn trước lúc tham gia các cuộc thi. Tuy nhiên như đã phân tích ở trên, các thí sinh còn nhận được rất nhiều điều bổ ích cho chính bản thân họ để vững bước trên con đường nghệ thuật, cho dù không đoạt giải gì. Hào quang là cái trước mắt nhưng có thể dễ dàng tan biến nếu không biết gìn giữ, nhưng kiến thức và trải nghiệm họ thu được từ những buổi miệt mài trên sàn tập vũ đạo, hay những tiết học luyện thanh rát họng, vã mồ hôi với các chuyên gia thanh nhạc, những buổi lắng nghe chia sẻ từ các chuyên gia truyền thông, thời trang, các nhà sản xuất âm nhạc,… mới là những hành trang thực sự quý giá đối với các nghệ sỹ trẻ - Đó là điều mà không phải bất kỳ khán giả nào xem truyền hình thực tế cũng được biết.
