Nghệ sĩ Nguyễn Hậu (sinh năm 1953) - người được biết đến qua nhiều vai phụ trên màn ảnh nhỏ - đã trút hơi thở cuối cùng vào lúc 4h20 sáng ngày 14/02/2018 (nhằm ngày 29 Tết Mậu Tuất).
Được biết, trước đây diễn viên Nguyễn Hậu vẫn rất khỏe mạnh và liên tục theo đoàn phim đi khắp nơi để ghi hình. Thế nhưng từ năm 2010, ông nhận thấy sức khỏe không ổn định nên bắt đầu khám và phát hiện bệnh viêm gan. Sau đó, người nghệ sĩ 65 tuổi này đã chống chọi với căn bệnh ung thư quái ác trong thời gian qua cho đến khi qua đời.
Chuyện ít ai biết về phim Đất phương Nam
Nhắc đến Nguyễn Hậu, nhiều khán giả chỉ nhớ “ba thằng An” trong Đất phương Nam chứ không nghĩ ông còn là phó đạo diễn của phim. Lúc đó khó khăn, thiếu người, nên ông kiêm luôn vai trò tuyển chọn diễn viên, sắp xếp thời gian và lên lịch quay. Cũng nhờ kinh nghiệm diễn xuất mà ông hiểu được tâm lý các nhân vật và luôn tìm ra người phù hợp nhất cho vai diễn. Sau này, khi Đất phương Nam quay xong, Nguyễn Hậu trở thành người casting mát tay khi giao vai diễn rất “ngọt” cho hàng loạt các diễn viên khác như: Mai Thiên Lâm, Thạch Kim Long, Bích Hằng, Phương Điền, Hoài An, Minh Hằng,…
Trích đoạn vai diễn của nghệ sĩ Nguyễn Hậu trong Đất phương Nam.
Diễn viên Nguyễn Hậu trong phim Đất phương Nam.
Khi hỏi đến những ngày tháng đó, ông từng hào hứng kể: “9 tháng trời lăn lộn khắp 7 tỉnh miền Tây cùng đoàn làm phim Đất phương Nam là những ngày tháng không thể quên được của anh em chúng tôi. Hồi đó hoang vu lắm, đa phần là rừng rậm chưa được khai phá, đi lại vô cùng khó khăn. Tôi nhớ lần quay ở tràm chim Bạc Liêu, phải có kiểm lâm dẫn đường đi, bằng không sụt xuống mấy cái lỗ gai chà là sẽ bị rách người, có khi phải cưa chân. Máy móc thì phải vác theo thôi chứ xe đâu có chạy vào được. Còn cá sấu hả? Dĩ nhiên là chúng vẫn còn tự do ở mấy vùng đầm lầy ngập mặn chứ không phải chỉ có trong sở thú như bây giờ”.
Hơn 40 năm theo nghiệp diễn với hơn 250 vai phụ
Bắt đầu khởi nghiệp với nghề diễn viên vào năm 1974, trong hơn 40 năm qua, Nguyễn Hậu đã tham gia hơn 200 bộ phim với vai trò diễn viên và rất nhiều công việc khác trong đoàn. Năm 1995, vai diễn Hai Gọn của Mảnh đất tình đời đã giúp ông mang về giải thưởng Diễn viên xuất sắc nhất (Giải thưởng Hội điện ảnh Việt Nam 1995). Sau đó, anh tiếp tục tạo dấu ấn trong Người đẹp Tây Đô, Đất phương Nam (vai diễn ba của bé An), Mẹ con Đậu Đũa, Đất khách.
Ngoài vai diễn “ba thằng An” trong bộ phim Đất phương Nam của đạo diễn Vinh Sơn, suốt 40 năm tận tụy với nghề, Nguyễn Hậu còn là ông thợ máy chung tình Mười Đâu trong Người đàn bà yếu đuối, Hải Cầu Móng trong Xóm nước đen, và vô số vai phụ ấn tượng khác trong các bộ phim gây tiếng vang như Dưới cờ đại nghĩa, Dòng máu anh hùng, Vó ngựa trời nam, Hồng hải tặc,…
Ông thợ máy chung tình Mười Đâu trong Người đàn bà yếu đuối.
Tính đến khi qua đời, Nguyễn Hậu đã có hơn 250 vai phụ. Cả cuộc đời ông là những lần trăn trở tìm cách thổi hồn vào các vai phụ sao cho thật nhiều màu sắc: là nông dân nghèo khổ, là đồng chí cách mạng, hay địa chủ tàn ác, là mật thám, tình báo, hoặc một tên lưu manh, một gã trùm ma túy khét tiếng.
Những năm 1990, sau thời kỳ thoái trào của dòng phim “mỳ ăn liền”, các diễn viên ít có cơ hội đóng phim. “Nhiều diễn viên thời đó sau này đều bỏ nghề vì thù lao không đủ sống. Riêng Nguyễn Hậu vì quá yêu nên vẫn trụ lại với nghề, làm đủ công việc liên quan đến điện ảnh để kiếm sống”, đạo diễn Đinh Đức Liêm nói về Nguyễn Hậu.
Nhiều năm sống cảnh nhà thuê do thù lao đóng phim ít ỏi, nhưng nam diễn viên không bao giờ có ý định bỏ nghề. Ông kiêm thêm công việc theo chân các đoàn phim viết ký sự gửi báo. Khi không có vai, ông làm chủ nhiệm và phó đạo diễn cho các đoàn quay. Ngày trước, phó đạo diễn phải kiêm đủ công việc, từ lo phục trang, tập thoại, tổ chức hiện trường, quản lý diễn viên quần chúng, tìm người thế vai nếu ai đó bỏ, thuyết phục diễn viên có tiếng nhận vai. Có phim, Nguyễn Hậu phải đi thuyết phục hơn 50 người làm quần chúng đóng giữa trời nắng nóng, thiết lập quan hệ để mượn xe tăng, súng thật khi quay phim chiến tranh. Trong vai trò phó đạo diễn, Nguyễn Hậu tạo bước đệm cho nhiều đạo diễn, diễn viên nổi tiếng sau này như Phương Điền, Hoài An,…
“Gọi là phó đạo diễn cho oai, tôi làm vì yêu nghề, để đỡ nhớ phim trường. Thù lao chẳng đủ tiền tôi gọi điện thoại liên lạc công việc với diễn viên”, Nguyễn Hậu từng chia sẻ.
Vai diễn trong Người đẹp Tây Đô.
“Tôi tự hào mình là diễn viên phụ được nhiều người nhớ mặt.”
Là diễn viên được nhiều khán giả yêu mến, nhưng Nguyễn Hậu vẫn giản dị, không kén chọn phim, ông tham gia vì thích thú với vai diễn, vì thân với đoàn phim đó như anh em. Sẵn sàng đóng vai phụ, chấp nhận làm nền trong phim, ông nói:
“Thật ra, tôi không phải là ngôi sao vì mình không có tiêu chuẩn. Muốn làm ngôi sao là phải đẹp, phải có vóc dáng, phải nổi bật giữa đám đông. Tôi không được như vậy, vai nào cần kép đẹp thì chắc không ai dám kêu tôi. Tôi sống được trong nghề hàng chục năm nay là bằng diễn xuất, bằng sự yêu nghề. Nhưng tôi không buồn, mình cứ hết lòng và được khán giả yêu mến là vui rồi. Nhiều khi đi ăn hủ tiếu, bánh canh, người ta lại ngồi nói chuyện với mình, gọi mình bằng tên nhân vật trong phim, hỏi thăm sức khỏe, hỏi có đang tham gia bộ phim nào không để theo dõi. Khi tính tiền, chủ quán không chịu lấy hoặc đã có người khác trả tiền cho mình rồi. Những món quà tinh thần như thế, cũng đủ để người nghệ sĩ như tôi thấy ấm lòng”.
Nguyễn Hậu luôn ghi nhớ sự đóng góp của từng người trong ekip làm phim. Trong buổi trò chuyện với báo chí cách đây vài năm, ông không ngừng kể về những con người âm thầm phía sau. Ông vừa xót vừa kể lại một anh quay phim tên Vinh Quang phải đu mình trên cây để chúc máy xuống quay cảnh Võ Tòng chạy trong rừng, bị kiến cắn khắp người nhưng anh vẫn nghiến răng quay cho xong rồi mới chịu xuống. Nguyễn Hậu khẳng định: “Công của Vinh Quang lớn lắm. Cũng không quá khi nói không có Vinh Quang là không có Đất phương Nam đâu.”
Dành trọn gần cả đời cho phim ảnh, không thuộc biên chế bất cứ cơ quan nghệ thuật nào, danh hiệu cũng không nhưng Nguyễn Hậu luôn tự hào mình là diễn viên phụ được nhiều người nhớ mặt. “Tôi chỉ sợ bị khán giả chê. Danh hiệu, vinh quang với tôi không là gì nếu ra đường khán giả không biết mình là ai, từng đóng phim gì”.
Nguyễn Hậu kể có khi đang đi trên đường, ông bị cảnh sát giao thông ra lệnh dừng xe. Hóa ra, họ vừa xem phim ông đóng, hâm mộ muốn nói chuyện nhưng không làm sao tiếp cận nên phải dùng cách này. “Hay mỗi lần tôi ra Bắc, mua báo hay uống cà phê, ăn sáng, khi đứng dậy đều có người yêu mến giành trả tiền hộ mình”, nghệ sĩ khoe.
Luôn hết mình cho những vai diễn dù là vai đinh hay vai phụ, luôn ghi nhớ công lao của từng thành viên trong một ekip cả trăm con người, có lẽ chính sự nghiêm túc với nghệ thuật đã làm nên một Nguyễn Hậu luôn được khán giả yêu mến trong hơn 40 năm làm nghề.
Thông tin về tang lễ của nghệ sĩ Nguyễn Hậu:
- Lễ nhập quan lúc 12 giờ trưa nay 14.02.2018 nhằm ngày 29 Tết âm lịch tết tại phòng sinh hoạt cộng đồng - Chung cư Hoàng Anh Gia Lai 2 - Quận 7, TP.HCM.
- Động quan vào lúc 12 giờ trưa ngày 15.02.2018 nhằm ngày 30 Tết. Diễn viên Nguyễn Hậu sẽ được an táng tại nghĩa trang Hoa Viên Bình Dương.
