Không chỉ cùng có bối cảnh là vùng New England với những truyền kỳ bí ẩn về phù thủy, The Witch (2016) và The BlairWitch Project (1999) còn có tới tận 11 điểm giống nhau mà nếu kể ra, bạn sẽ tưởng rằng cả hai phim chỉ là một.
Nhân dịp phiên bản làm lại Blair Witch sắp ra mắt trong tháng 9 này, hãy cùng điểm qua những điểm tương đồng ấy. Biết đâu, bạn sẽ đúc kết được những công thức hù dọa “tưởng lạ mà quen” được sử dụng trong những phim về thể loại phù thủy này.
Dàn diễn viên gần như vô danh
Sử dụng những diễn viên mới không mấy tên tuổi là công thức quen thuộc của dòng phim kinh dị. Sự vô danh và mới mẻ của họ góp phần khiến cho sự đáng sợ trong phim trở nên bất ngờ hơn. Điều này đặc biệt đúng với loạt franchise Paranormal Activity cũng như dòng phim slasher của những năm 80 trong thế kỷ XX.
Những ngôi sao của The Blair Witch Project là Heather Donahue, Joshua Leonard và Michael C. Williams hoàn toàn là diễn viên vô danh khi phim bắt đầu ghi hình. Chiến lược này tỏ ra cực kỳ hiệu quả khi bản thân bộ phim được xây dựng theo phương pháp giả tài liệu.
The Witch sở hữu dàn diễn viên chính gồm có Anya Taylor-Joy, Ralph Ineson và Kate Dickie. Dù không hẳn là vô danh, đặc biệt là Dickie từng đóng vai Lyssa Arryn trong Game of Thrones, nhưng rõ ràng trong số họ chẳng có ai đủ danh tiếng để khiến khán giả chịu bỏ tiền ra rạp vì tên tuổi của mình.
Ngân sách làm phim thấp nhưng doanh thu cao ngất ngưởng
The Blair Witch là một trong những bộ phim có lời lớn nhất mọi thời đại, khi kinh phí bỏ ra để sản xuất phim chỉ vọn vẹn gần 25 ngàn USD. Trong khi đó, con số mà phim thu về là gấp 10.000 lần với 250 triệu USD. Không những vậy, phim còn gây ấn tượng rất lớn về mặt nội dung với nhiều đánh giá khen ngợi.
Trường hợp tương tự với The Witch khi kinh phí làm phim cũng chỉ là 3,5 triệu USD. Nếu tính tới yếu tố lạm phát sau 14 năm thì số tiền mà The Witch tiêu tốn cũng chỉ là con số ít ỏi trong số hàng trăm bộ phim khác của Hollywood trong năm 2016. Cả hai phim đều rất ít dùng hiệu ứng kỹ thuật để tạo ra nỗi sợ, nhưng sự sợ hãi mà chúng để lại đều như nhau.
“Bé cưng” của LHP Sundance
Kinh phí nhỏ, quảng cáo không rầm rộ nhưng The Blair Witch Project và The Witch lại có được sự hỗ trợ từ một địa chỉ uy tín: LHP độc lập Sundance. Khi được giới thiệu tại đây vào năm 1999, The Blair Witch Project đã gây tiếng vang lớn và từ đó, tên tuổi của phim được quảng bá bằng hiệu ứng truyền miệng đầy hiệu quả.
The Witch thậm chí còn đạt được thành công lớn hơn khi ra mắt tại LHP độc lập này vào năm 2015. Bản thân phim được đề cử cho giải Grand Jury Prize còn đạo diễn Robert Eggers cũng dành giải Đạo diễn xuất sắc. Kỳ vọng của khán giả và hợp đồng phân phối toàn cầu của phim cũng bắt đầu từ đây mà hình thành.
Những cánh rừng ma quái ở New England
Cả hai phim đều đặt bối cảnh tại những cánh rừng ở East Coast. Rừng rậm là nơi chốn hoàn hảo cho phim kinh dị, bởi bóng tối và nỗi sợ vây kín mà nó mang lại là cực kỳ hữu hiệu. Đó là nơi rất dễ để đi lạc và bị “ma giấu” - như cách mà người Việt Nam ta hay dùng.
Câu chuyện trong Blair Witch diễn ra tại Burkittsville, Maryland. Không chỉ là một cánh rừng rộng lớn đầy tăm tối, nơi đây còn bị đồn là vùng đất bị nguyền rủa khi từng là nơi một tay giết người hàng loạt bắt cóc và sát hại bảy trẻ em trong những năm 1940. Còn The Witch sử dụng bối cảnh khu rừng New England vào thế kỷ 17, thời điểm đang diễn ra những cuộc thảm sát phù thủy Salem nổi tiếng trong lịch sử.
Những sự biến mất bí ẩn
Những sự kiện ám ảnh trong The Blair Witch bắt nguồn từ truyền thuyết về mụ phù thủy Blair Witch cũng như việc những đứa trẻ mất tích. Tiếp đó là câu chuyện về Rustin Parr, kẻ bị cho là đã bắt cóc và mang lũ trẻ con vào rừng để sát hại. Những con người mất tích là trọng tâm chính của phim và sự biến mất của họ lại là điều mà chẳng ai có thể biết chính xác.
The Witch cũng tương tự khi sự kiện mở đầu cho hàng loạt những bí ẩn đáng sợ trong phim lại bắt đầu từ việc một bé gái mất tích. Người chị chơi trò “hú hà” để dụ đứa em nhỏ ngừng khóc. Mắt mở, đứa bé cười. Mắt nhắm, đứa bé cười. Và khi mở ra lần nữa, đứa bé đã biến mất. Camera sau đó chĩa ngay vào khu rừng tăm tối trước mặt, như ngụ ý rằng điều gì đó đã mang đứa trẻ vào nơi chốn sâu thẳm kia. Tiếp đó, một nhân vật khác cũng biến mất khiến cho xung đột trong phim được đẩy lên tới tận cùng.
Phim dựa trên những chứng cứ có thật
The Blair Witch Project được thực hiện theo phong cách giả tài liệu, dựa trên các yếu tố lịch sử có thật. Và rằng bộ phim là sự mô tả những gì đã xảy ra trong thực tế. Các nhà làm phim còn làm vài đoạn phim giả tài liệu từng xuất hiện trên TV, nhằm bổ sung cho những sự mất tích và huyền thoại bí ẩn được đề cập trong phim.
The Witch được thông báo là dựa trên những bản chép tay có thật về phù thủy diễn ra trong thế kỷ 17. Đó là thời điểm đen tối khi những tín đồ Thanh giáo của vùng New England có một sự ám ảnh ghê rợn với phù thủy và tế người. Rất nhiều phụ nữ bị thiêu sống vì bị tình nghi là phù thủy, và việc trẻ em mất tích là cách mà họ tin rằng chúng đã bị các nữ phù thủy ăn thịt.
Khai thác nỗi sợ từ những điều bí ẩn
Một trong những thành công của The Blair Witch và The Witch chính là cách mà các nhà làm phim xây dựng nỗi sợ một cách chậm rãi, từ tốn. Ban đầu, những sự kiện kỳ lạ diễn ra nhưng không có gì đáng để nghi ngờ. Rồi dần dần theo diễn biến phim, mọi thứ khó giải thích xuất hiện càng lúc càng nhiều. Tới khi sự rùng mình ớn lạnh của khán giả bắt đầu, thì cũng là lúc nỗi sợ mà các nhân vật phải chịu đựng bắt đầu được hình thành.
Thành công nhất chính là cái cách mà phim đã dẫn dắt người xem lạc vào mê cung tưởng tượng của chính… họ. Khán giả luôn tò mò về những gì sắp xảy ra, nhưng kỳ lạ thay, họ sẽ chẳng bao giờ thấy được bất cứ điều gì. Họ sẽ không bao giờ biết, cái gì đã gây ra những điều tệ hại và ám ảnh trong suốt bộ phim. Tất cả những lý giải đều tùy thuộc vào cảm nhận và tưởng tượng của mỗi người.
Sự biến đổi tâm trí của các nhân vật
Thay vì dùng jump-scare để hù dọa, The Blair Witch Project và The Witch đều lựa chọn một cách thức kinh dị khác để làm hoảng sợ tâm trí người xem: đó là khiến các tâm lý các nhân vật chính trở nên rối loạn và điên rồ. Những sự kiện bí ẩn, khó giải thích diễn ra, chỉ đơn thuần là cái cớ để khiến cho sự điên loạn trong từng cá nhân được bộc lộ. Ban đầu, bao trùm là sự nghi ngờ không căn cứ. Nhưng khi nỗi sợ càng dâng cao, thì cũng là lúc các nhân vật quay ra cãi vã, gào thét và cuối cùng là hạ sát nhau. Vì lúc này, họ không còn tin vào những truyền thuyết xa xưa, những ảo ảnh lúc ẩn lúc hiện nữa. Mà họ tin rằng, thứ ám thị và gây ra sự kinh hoàng cho họ, chính là những người ở bên cạnh. Cuối cùng thì, phù thủy hay con người, cái nào mới là thứ đáng sợ hơn?
Thêm một điểm chung nữa giữa The Blair Witch và The Witch. Nhờ vào phong cách giả tài liệu bằng máy quay cầm tay, khán giả sẽ cùng với các nhân vật đắm chìm trong cảm giác: bị lạc lối trong rừng sâu. Với Blair Witch, bạn sẽ hoảng loạn cùng Heather, Mike và Josh khi cứ đi tìm trong vô định, lang thang trong cánh rừng mà không có lối ra. Cảnh đáng sợ nhất là khi Heather nhìn chằm chằm vào máy quay với đôi mắt đầy nước. Sau đó, sự việc tồi tệ xảy ra và bạn bị mắc kẹt trong cảm giác không thể chạy thoát.
The Witch cũng tương tự với nỗi sợ được chan đầy trong không gian khép kín. Một đứa trẻ bị mắc kẹt trong rừng, với ánh nhìn đầy lo sợ về một mụ phù thủy đang nhìn chằm chằm. Một chuồng nuôi hẹp với ánh nhìn của một con dê đen đầy hắc ám. Hay sự nhỏ nhoi của một căn nhà lụp xụp trong bối cảnh rừng hoang vắng. Tất cả hình ảnh ấy khiến cho người xem cảm thấy bị nhốt lại và hoảng sợ khi biết rằng, điều xấu xa đang tiến tới.
Vào ngày 16/9, Blair Witch phiên bản mới sẽ quay lại với những nhân vật và hình ảnh mới. Nhưng câu chuyện chắc hẳn vẫn sẽ có những tương đồng với bản gốc năm 1999. Chỉ có cách thể hiện là khác đi. Hãy cùng chờ xem Blair Witch và sau đó, so cùng The Witch, để xem hai người bạn kinh dị này có còn giống luôn cả nhau hay không nhé?