Tuần trước, nền giải trí Việt đã trải qua cơn chấn động vi phạm bản quyền nghiêm trọng khi phim Cô Ba Sài Gòn bị livestream quay lén trong rạp. Sự việc đã được nhà sản xuất Ngô Thanh Vân giải quyết và đưa cho phía công an điều tra thêm. Đây cũng là hồi chuông cảnh báo về những vấn đề bản quyền liên quan đến phim điện ảnh nói riêng, các tác phẩm nghệ thuật nói chung.
Tuy nhiên, mới đây, phim điện ảnh Lô tô cũng lên tiếng về việc bị vi phạm bản quyền. Lần này không phải do cá nhân thực hiện mà từ phía một tiết mục dự thi trong gameshow truyền hình. Được biết, trong tập 7 chương trình Thử tài siêu nhí vừa qua đã sử dụng kịch bản và hình ảnh trong bộ phim Lô tô để chuyển thể mà chưa hề nhận được sự chấp thuận từ phía nhà sản xuất. Kịch bản chuyển thể phiên bản cải lương do nghệ sĩ Bình Tinh dàn dựng, dưới sự hỗ trợ diễn xuất của Gia Bảo.
Ngay sau khi tiết mục mang tên Sóng gió cuộc đời được phát sóng tối ngày 18/11, phía nhà sản xuất bộ phim đã tỏ ra vô cùng bức xúc và coi đây là một hành động vi phạm bản quyền nghiêm trọng từ phía sản xuất chương trình lẫn đài truyền hình Vĩnh Long.
Tiết mục của bé Trần Châu Kim Anh. Mặc dù nhà đài đã có ghi chú thông tin về bộ phim nhưng đại diện nhà sản xuất - Ông Trịnh Mạnh Tín khẳng định phía chương trình chưa xin phép.
Tiểu phẩm Sóng gió cuộc đời phát sóng tối ngày 18/11.
Đại diện nhà sản xuất cũng cho biết đây không phải là lần đầu tiên kịch bản Lô tô được sử dụng trên sóng truyền hình mà chưa có sự chấp thuận của đơn vị bản quyền. Trước đó, tại chương trình Cười xuyên Việt 2017 cũng của đài truyền hình Vĩnh Long, thí sinh Minh Dự cũng từng vi phạm bản quyền bộ phim khi “mượn” kịch bản Lô tô để dàn dựng tiết mục Lô tô cùng bolero.
Tiểu phẩm Lô tô cùng bolero tại Cười xuyên Việt 2017.
Ông Trịnh Mạnh Tín - đại diện NSX phim đã trả lời phỏng vấn của báo Phụ Nữ: “Lần đó, chúng tôi khá bức xúc nhưng nghĩ các em còn non nghề, chưa có kinh nghiệm nên cũng không truy cứu, chỉ nhắc các bạn nên cẩn trọng trong ý thức làm nghề ở các lần sau.”
Đại diện nhà sản xuất phim khi đó đã bỏ qua cho diễn viên vì cho rằng đó là hành động sơ ý, thiếu kinh nghiệm. NSX đã nhắc nhở và nhận được lời xin lỗi chân thành từ diễn viên Minh Dự.
Mặt khác, sau sự kiện “mượn” bản quyền trái phép lần này, ông Trịnh Mạnh Tín đã nghiêm túc đưa ra hai nguyên tắc cơ bản về bản quyền để nghệ sĩ, nhà sản xuất chương trình truyền hình và công chúng hiểu rõ về phương thức xin phép sử dụng kịch bản tác phẩm điện ảnh có bản quyền:
“Thứ nhất, về nguyên tắc, NSX Ngân Hà Media mới là đơn vị sở hữu bộ phim Lô tô. Việc cho phép sử dụng hay không những hình ảnh, ý tưởng, nội dung hoặc bất kỳ điều gì liên quan đến phim bắt buộc phải xin phép NSX chứ không phải bất kỳ ai, kể cả đạo diễn.
Thứ hai, cá nhân ông Huỳnh Tuấn Anh, sau khi kết thúc vai trò đạo diễn hiện trường của phim đã không còn bất kỳ vai trò hay liên quan gì đến NSX Ngân Hà Media nên những phát ngôn hay bất cứ điều gì từ ông Huỳnh Tuấn Anh liên quan đến phim Lô tô hay Ngân Hà Media đều không có giá trị pháp lý.”
Bày tỏ suy nghĩ khi chứng kiến bộ phim Lô tô lần thứ 2 bị vi phạm bản quyền, ông Trịnh Mạnh Tín chia sẻ thêm: “Chúng tôi thực sự rất không hài lòng, nhất là sự việc lại xảy ra với một đài truyền hình có lượng khán giả theo dõi thuộc hàng đứng đầu cả nước như đài truyền hình Vĩnh Long.”
Theo đại diện nhà sản xuất phim, kịch bản Sóng gió cuộc đời tại Thử tài siêu nhí lần này đã sao chép gần như toàn bộ nội dung kịch bản gốc Lô tô. Bên cạnh đó, đây không phải là lần đầu tiên đài Vĩnh Long vi phạm nên không thể chấp nhận dễ dàng cho qua như lần trước.
Ông Trịnh Mạnh Tín gay gắt lên án nhà đài Vĩnh Long là đơn vị phải chịu phần lớn trách nhiệm: “Ở đây, tôi muốn nhấn mạnh đến vai trò của đài truyền hình Vĩnh Long, bởi trong sự việc này, phía nghệ sĩ lẫn NSX đương nhiên sai và đáng trách nhưng trách nhiệm chính vẫn là đài.” Ông cho rằng “Nghệ sĩ có thể không am hiểu rõ vấn đề bản quyền, NSX có thể vô ý khi không kiểm tra vì tin vào nghệ sĩ hoặc lý do nào đó nhưng đài truyền hình là đơn vị kiểm soát sóng, chịu trách nhiệm chính trị và pháp lý về tất cả những gì phát sóng trên kênh truyền hình của mình, nhất là vấn đề bản quyền. Chưa kể đã liên quan đến bản quyền thì không thể chỉ dựa vào những thỏa thuận miệng mà bắt buộc phải có biên bản, công văn thể hiện ý chí của bên cho phép.”
Đồng thời, đại diện nhà sản xuất Lô tô cho hay họ sẽ gửi công văn đến đài truyền hình Vĩnh Long, đơn vị chịu trách nhiệm phát sóng chương trình có tiết mục Sóng gió cuộc đời và chờ đợi phản hồi thích đáng từ phía nhà đài. Ông Trịnh Mạnh Tín cũng thẳng thắn bày tỏ nếu như nhà đài có thái độ đùn đẩy trách nhiệm cho bất cứ bên nào thì phía NSX sẽ nhờ đến sự vào cuộc của luật sư và gửi công văn đến Ban tuyên giáo Trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam, Bộ thông tin truyền thông cùng các cơ quan chức năng có liên quan để làm sáng tỏ.
Đại diện nhà sản xuất muốn gửi công văn nghiêm khắc lên án hành động của nhà đài Vĩnh Long.
Cũng theo lời ông Trịnh Mạnh Tín, Lô tô không phải tác phẩm điện ảnh đầu tiên bị nhà đài vi phạm bản quyền, mà đã có rất nhiều kịch bản phim bị biến tấu trôi nổi trong các gameshow truyền hình trong thời gian qua. Điều đó xuất phát từ sự thiếu ý thức từ nghệ sĩ, thiếu chuyên nghiệp của đơn vị sản xuất và buông lỏng quản lý của nhà đài. Ông cho rằng việc giới trẻ học hỏi, lấy cảm hứng từ các tác phẩm đã thành công là không sai, thế nhưng việc này phải được xin phép, và đó là nguyên tắc tối thiểu cần tôn trọng.
Teaser của phim Lô tô.
Đại diện NSX Ngân Hà Media mong rằng sau sự việc này sẽ rút ra được kinh nghiệm cho các nghệ sĩ, đặc biệt là nghệ sĩ trẻ để nâng cao tính chuyên nghiệp trong làm nghề, nhất là các vấn đề liên quan đến pháp luật.
