Có lẽ không ngoa khi nói rằng, năm 2016 là một năm “cực thịnh” của dòng phim hoạt hình. Quá nhiều tác phẩm hay, quá nhiều bộ phim ấn tượng cùng hẹn nhau ra rạp khiến cho các khán giả như được một mùa phim “bội thu”. Thế nhưng, với các vị giám khảo ở các cuộc đua giải thưởng, sự gia tăng chất lượng của các ứng cử viên hoạt hình năm nay lại khiến họ trở nên đau đầu trong việc “cân đo đóng đếm”.
Việc Your Name., Sing không thể góp mặt trong cuộc đua Oscar năm nay thật sự là điều đáng tiếc. Thế nhưng, không vì thế mà việc tranh tài giữa 5 cái tên cuối cùng được Viện Hàn Lâm lựa chọn trở nên dễ dàng.
Sự thiếu vắng các anh tài như: Sing, Your Name., The Little Prince…cũng không làm Oscar hạng mục Phim hoạt hình trở nên dễ đoán.
Cũng cần nói thêm một vấn đề, Oscar hay bất cứ giải thưởng nào đều ít nhiều chịu sự tác động của truyền thông. Hay nói đúng ra là từ các chiến dịch “vận động tranh cử” từ bản thân hãng phim gửi tác phẩm đi dự thi. Người ta sẽ không thể biết đến bạn, nếu như bạn không quản g bá chính mình. Còn việc quảng bá ra sao, đầu tư ít hay nhiều là từ quyết định và chính sách riêng của mỗi hãng.
Bài viết này xin không lạm bàn tới chuyện “đằng sau hậu trường” ấy cũng như không xét tới yếu tố đến từ tên tuổi của các hãng phim làm ra chúng. Mọi người thường hay nghĩ: Disney bao giờ cũng có ưu thế lớn tại Oscar, Laika thì vốn đã là nơi tạo ra những bộ phim nghệ thuật…Nhưng hãy tạm quên đi các yếu tố bên lê, để thử mổ xẻ xem từ tận trong bản chất của mỗi tác phẩm được đề cử năm nay, đâu mới là “ứng cử viên” xuất sắc nhất!
1. Moana
Phim là câu chuyện về hành trình đi tìm và khẳng định giá trị bản thân của cô gái Moana đến từ xứ Motunui. Bất chấp sự ngăn cản của người cha tù trưởng, Moana vẫn kiên định rơi khơi để thỏa mãn ước mơ khám phá và mang theo trọng trách cứu lấy đồng bào đang chết dần trên đảo. Trên hành trình đơn độc giữa biển, Moana đã gặp được vị á thần Maui, hiểu hơn về bản thân và lịch sử của chính tổ tiên mình.
Bộ phim hoạt hình 3D với công nghệ đồ họa tốt nhất từ trước tới nay.
Moana gây ấn tượng bởi một câu chuyện mạnh mẽ đậm chất nữ quyền. Độc lập, tự tin và không ngại thất bại, Moana mang theo thông điệp mạnh mẽ gửi tới các bé gái: luôn đứng trên đôi chân của mình và không bao giờ bỏ cuộc. Bài học về việc bảo vệ môi trường cũng là điểm đáng lưu tâm.
Không dễ để “chơi đùa” với nước uyển chuyển như thế này đâu…
Ngoài ra, phim còn sở hữu kỹ thuật đồ họa xuất sắc. Nhân vật Nước - phần khó khăn nhất trong phim, được thể hiện uyển chuyển và sống động qua công nghệ làm phim tiên tiến. Có lúc giận dữ, khi thì nghịch ngợm đáng yêu như một đứa trẻ. 500 triệu USD doanh thu trên toàn cầu cũng chứng tỏ sức hấp dẫn và lan tỏa của bộ phim hoạt hình này. Nếu như Viện Hàn lâm vẫn cho rằng, phim hoạt hình chỉ dành cho trẻ con, không hàm ý rối rắm và sâu xa, thì Moana có sự lựa chọn tốt nhất.
Điểm bất lợi nhất của Moana có lẽ chính là nếu đặt nó vào cán cân với các ứng cử viên còn lại, ta sẽ thấy phim có một chút yếu thế. So với sự phát triển riêng của Disney, Moana là một điểm mới lạ hoàn toàn. Nhưng so với sự phát triển chung của hoạt hình thế giới, câu chuyện của Moana thật sự không có quá nhiều nét đột phá.
2. My Life as a Zucchini
Bộ phim hoạt hình stop-motion hợp tác giữa Pháp và Thụy Sỹ ban đầu được gửi tới Viện Hàn Lâm với mục tiêu chính là ở mục Phim nước ngoài xuất sắc nhất. Nội dung phim được đánh giá là khá u ám, nặng nề với câu chuyện về cậu bé mồ côi Zucchini.
Sau cái chết của mẹ, chú bé 9 tuổi Zucchini được gửi vào trại mồ cô để sống cùng những đứa trẻ khác. Tại đây, nhờ có sự giúp đỡ của một chú cảnh sát tốt bụng và sự san sẻ từ bạn bè đồng trang lứa, Zucchini dần tìm thấy niềm vui và cơ hội mới trong cuộc sống.
Tác phẩm stop-motion điển hình
Có khá ít thông tin về My life as a Zucchini bởi cho tới giờ, khá nhiều người vẫn chưa có cơ hội được xem trọn vẹn bộ phim. Khi ra mắt tại LHP Cannes hồi giữa năm 2016, phim đã giành giải Audience Award và Cristal for the Best Feature Film tại Annecy. Sự kín tiếng của My life as a Zucchini khiến phim trở thành một chú ngựa ô rất khó đoán định trong mùa giải thưởng tới.
3. The Red Turtle
Không có lời thoại, chỉ có âm thanh the thé và những hình ảnh được tạo nên bởi nét vẽ tay, The Red Turtle được các nhà phê bình nhận định là một “siêu phẩm không lời”. Phim là lời ẩn dụ về con người và sự sinh tồn giữa thiên niên bao la, rộng lớn. Những nét vẽ đơn sơ, mộc mạc vô tình lại là phương tiện truyền tải ý nghĩa vô cùng hiệu quả, tuy đơn giản nhưng thấm thía.
Một ứng cử viên hiếm hoi của dòng phim hoạt hình 2D truyền thống
Lặng lẽ, cô độc giữa rừng phim hoạt hình năm nay, The Red Turtle cũng là bộ phim hoạt hình vẽ tay 2D duy nhất còn bám trụ trong cuộc đua Oscar 2017. Tại LHP Cannes 2016, The Red Turtle đã được gọi tên với giải thưởng In Certain Regard (Giải thưởng đặc biệt của Ban giám khảo). Nhưng một bộ phim không lời thoại, trầm lặng và nhuốm màu triết học như thế này có hợp với các vị giám khảo của Viện Hàn Lâm?
4. Zootopia
Đặt trong thế giới động vật giả tưởng, Zootopia xoay quanh hành trình phá án của cặp đôi bất đắc dĩ Thỏ cảnh sát Judy Hops và Cáo ranh ma Nick Wilde. Mượn mối quan hệ săn - bị săn giữa thú ăn thịt với thú ăn cỏ, Zootopia mang hàm ý sâu sắc về những mối quan hệ bất bình đẳng giữa người với người trong xã hội, chỉ vì màu da và giới tính. Hơn nữa, phim còn phản ánh nhiều thực trạng xã hội nóng bỏng, với những rắc rối tai hại bắt đầu từ truyền thông.
Cốt truyện thông minh và sáng tạo đã làm nên thành công của Zootopia
Độc đáo, sáng tạo, thông minh và tinh tế, Zootopia đã được xem như là một trong những tác phẩm điện ảnh xuất sắc nhất năm. 1 tỷ USD doanh thu cùng hàng loạt chiến thắng tại các giải thưởng như: Quả Cầu Vàng, Critics’s Choice, Producer of the Year…khiến cho Zootopia nghiễm nhiên cũng trở thành ứng cử viên hàng đầu trong cuộc đua Oscar sắp tới.
Zootopia và Moana là hai tác phẩm 3D duy nhất góp mặt trong danh sách. Nhưng nếu so về mặt hiệu ứng giữa hai đối thủ 3D tương đồng, thì dễ dàng nhận thấy về đồ họa cũng như kỹ thuật làm phim, Moana có nhiều điểm vượt trội hơn cả.
Bộ phim này sẽ khiến bạn cười, làm bạn khóc và thậm chí còn khiến bạn phải sợ hãi vô cùng. Một tác phẩm xuất sắc có thể khiến mọi cảm xúc của bạn đóng băng rồi vỡ òa.
Nội dung phim tập trung vào một cậu bé người Nhật với tên gọi Kubo. Sau cái chết thảm khốc của mẹ, Kubo bắt đầu bước vào cuộc hành trình lạ kỳ với những người bạn thú vị là Cô Khỉ và Chú Bọ hung samurai. Một chuyến đi mang lại cho Kubo những khám phá về chính gia đình mình.
Đỉnh cao của dòng phim stop-motion
Cũng thuộc thể loại stop-motion như My life as a Zucchini, thế nhưng thế giới trong Kubo and the Two Strings phức tạp hơn nhiều khi các nhà làm phim đã kết hợp các công nghệ mới để tạo ra các bản in 3D khiến cho biểu cảm của các nhân vật trở nên sinh động hơn. Thế giới trong phim là sự kết hợp tỉ mỉ nhiều hoạt động thủ công theo phương pháp stop-motion truyền thống rồi dùng công nghệ 3D từ máy tính để trau chuốt, hoàn thiện hơn. Được nhận định là tuyệt phẩm stop-motion đương đại, thông tin Kubo nhận được đề cử Oscar ở hạng mục Hiệu ứng hình ảnh xuất sắc hẳn đã khiến nhiều người cảm thấy vô cùng xứng đáng.
Đã 23 năm trôi qua, mới có một phim hoạt hình được đề cử Oscar về Hiệu ứng hình ảnh.
Cùng với Zootopia (50 đề cử), Kubo bộ phim hoạt hình nhận được nhiều đề cử nhất cho tới thời điểm này (46 đề cử). Tuy nhiên, phông nền đen tối và câu chuyện thiên về cảm tính phương Đông có lẽ sẽ khiến các giám khảo Tây phương cảm thấy không “hấp dẫn” cho lắm.
Kết
Năm cái tên với 5 câu chuyện và phong cách sáng tạo khác nhau. Thật khó để chọn ra đâu là cái tên xuất sắc nhất và đáp ứng được tiêu chí của mọi người. Moana hợp với số đông trẻ con và gia đình, The Red Turtle hay My life as a Zucchini thì phù hợp với khán giả trưởng thành hơn. Hiện tại, nếu không tính tới yếu tố bất ngờ, Zootopia và Kubo and the Two Strings vẫn sẽ là hai đối thủ cạnh tranh lớn nhất.
Hai ứng cử viên hàng đầu trong cuộc đua
Xét bình diện trên tất cả các yếu tố, về bản thân tác phẩm lẫn cái tên Disney: Zootopia sẽ là người giành chiến thắng cuối cùng. Nhưng nếu nói về một thế giới phim ảnh độc đáo và đầy cảm hứng, thì Kubo and the Two Strings nên là cái tên được chọn. Vì bản thân bộ phim và vì để tôn vinh những con người dám kiên định đi theo con đường riêng của mình, dù nó có thể sắp lụi tàn vì không thể phù hợp với thẩm mỹ của số đông.
