Một sự thật cần phải khẳng định trong khuôn khổ bài báo này. Disney là một vương quốc danh vọng, và Disney Channel chính là cánh cổng ma thuật với sức mạnh đưa một một cô bé tuổi vị thành niên tới vị trí thần tượng của hàng triệu thiếu niên cùng tuổi. Những cái tên đã bước qua cánh cổng ma thuật này, và đến ngày hôm nay vẫn còn được đông đảo khán giả yêu mến hay nhớ về gồm Lindsay Lohan và Hilary Duff của thập niên 90 - đầu những năm 2000; Ashley Tisdale và Vannesa Hudgens của những năm 2000 - 2005; Selena Gomez, Demi Lovato hay Miley Cyrus của giai đoạn 2005 - 2012…
Những giấc mơ màu hồng đã không còn!
Điểm chung của những nàng công chúa màn ảnh nhỏ của Disney là gì? Họ đều là những cô bé gắn bó với thương hiệu Disney từ những ngày đầu tiên của sự nghiệp. Disney cung cấp cho họ một môi trưởng để phát triển tài năng, một bộ phim sitcom để quảng bá tên tuổi. Ngược lại, các nàng “công chúa” cung cấp cho Disney chất liệu để tạo ra giấc mơ đẹp mà mọi bé gái không thể chối từ. “Giấc mơ” ấy mang dáng dấp những thiếu nữ xinh đẹp, thời trang, năng động, đa tài, tuy giỏi giang nhưng cũng tự chuốc vào mình vô vàn rắc rối mà bất kì một teengirl nào cũng gặp phải.
Công thức ấy thực sự hiệu quả trong nhiều thập kỉ, nhưng cũng nhanh chóng để lộ ra những yếu điểm chí mạng - không phải với Disney, mà với các “nàng công chúa” khi họ đã quá lớn để tiếp tục sắm vai một cô gái tuổi teen trên màn ảnh.
Hãy cùng làm một thống kê nhỏ nhỏ ở đây. Các nàng công chúa Disney nổi danh trên toàn thế giới một thời, giờ họ đang ở đâu? Hiraly Duff vẫn đều đặn xuất hiện trong những TV Series thể loại tình cảm hài, vẫn đều đặn quảng bá thương hiệu cá nhân Hilary Duff… nhưng khán giả vẫn chỉ thực sự nhớ đến cô trong hình ảnh nàng Lizze McGuire của 15 năm về trước. Lindsay Lohan đã có một vị trí chắc chắn trong danh sách những ngôi sao không thể thoát ra khỏi quá khứ huy hoàng.
Trong thế hệ nghệ sĩ trẻ hơn cũng từng “tốt nghiệp” từ Disney, Selena Gomez, Demi Lovato hay Miley Cirus đã gần như biến mất khỏi bản đồ điện ảnh thế giới kể từ khi bộ phim sitcom với họ là nhân vật chính khép lại. Trong số những cái tên tiêu biểu nhất còn lại, chỉ có Vanessa Hudgens và Ashley Tisdale là hai sao nữ lừng lẫy một thời của Disney tiếp tục phát triển trên con đường nghệ thuật thứ bảy.
Mọi thứ chỉ như vừa mới hôm qua mà thôi.
Đó là câu chuyện sự nghiệp, còn trong cuộc sống cá nhân, dường như các “nàng công chúa” đều khiến khán giả yêu mến họ một thời choáng váng. Giống như nàng Cinderella kiều diễm trở về làm cô con gái bị ghẻ lạnh sau tiếng chuông điểm 12 giờ, những cô gái trẻ của chúng ta cũng rơi vào khoảng chới với, khi hình ảnh “công chúa” vô tình trở thành vật cản để họ tiếp tục phát triển. Khán giả hẳn chưa thể quên những vết cắt tay của Demi Lovato, những lùm xùm trong chuyện tình cảm của Selena Gomez hay biểu hiện rõ nhất của cơn khủng hoảng, sự nổi loạn của Miley Cyrus.
Thế mới biết, Disney hoàn toàn không phải một bước chuẩn bị vững chắc cho một sự nghiệp điện ảnh lâu dài. Disney cho phép một cô bé bước chân vào vương quốc ấy được thỏa thích sống trong giấc mơ của mình. Nhưng giấc mơ ấy hóa ra lại là một hình mẫu cố định, lặp đi lặp lại, từ người này qua người khác, với những tính toán chính xác và hiệu quả. Thứ “giấc mơ” ấy giống nhiều hơn với một cái chuông thủy tinh chụp lên những đứa trẻ, giúp chúng lớn lên chính xác theo hình dạng mà nhà sản xuất mong muốn.
Selena Gomez với những nỗ lực làm mới mình trong Spring Breakers (2012).
Mô hình “sản xuất hàng loạt” này giết đi cá tính và sự nhạy cảm cần có của một diễn viên điện ảnh. Một diễn viên cần có những trải nghiệm nhân vật đa dạng, thậm chí cả những thất bại trong lựa chọn nhân vật để trưởng thành. Điều này là thứ không thể tồn tại trong một môi trường “an toàn” với tất cả mọi thứ đều được tính toán cẩn thận theo nguyên tắc Mỗi “công chúa” một sitcom để đời như Disney.
Nếu bạn muốn làm một diễn viên, hãy chọn con đường chậm mà chắc. Và trên con đường ấy không có cái tên Disney. Một lí do khác giải thích cho sự biến mất hàng loạt của các nàng công chúa Disney trong thời gian gần đây, phải kể đến sự ra đời của các hiện tượng mạng xã hội, cũng như thoái trào của thể loại sitcom dành cho trẻ em ở nhiều quốc gia.
Đây là Miley Cyrus ở thời điểm hiện tại.
Trong thời điểm mà chỉ cần một thiết bị quay phim và tài khoản Youtube, bạn đã có thể trở thành một hiện tượng bằng cách cover bài hát, trình bày các ca khúc tự sáng tác, làm đồ DIY hay một ti tỉ thứ khác, chỉ cần đó là thứ mọi người thích xem, thì một nàng “công chúa” tuổi teen, hát hay nhảy giỏi, với một bộ phim sitcom trên truyền trình nổi tiếng toàn thế giới nghe giống như… truyện cổ tích. Sự yếu thế của truyền hình trước Internet cũng chính là sự yếu thế của “cỗ máy sản xuất công chúa” Disney trước làn sóng những cô nàng “sống thực” đang xuất hiện ngày một nhiều. Họ cũng là những cô gái xinh đẹp, giàu tài năng, cũng có những rắc rối của lứa tuổi, nhưng cuộc đời họ là những trải nghiệm thực tế không bó gọn trong bất kì một sitcom nhiều tập nào. Sinh động và đa dạng. Đó là những tính từ để mô tả “thế lực mới” ấy.
Sự xuất hiện ngày càng nhiều của những cô gái “không hư cấu” ấy, cùng cơn khủng hoảng nhãn tiền của những nàng công chúa một thời khiến niềm tin của khán giả dành cho những nàng công chúa sitcom của Disney - cũng là “công thức tạo gà” của hãng này bị suy giảm. Tuy chưa sụp đổ, nhưng về tổng thể, không còn vững chắc như xưa.
Tiếc rằng chúng ta - những khán giả ở góc Đông Nam của châu Á không có cơ hội được thưởng thức những sitcom mới của Disney để biết được hãng đã có những kế hoạch nào để cứu vãn tình trạng này. Nhưng có một điều hoàn toàn chắc chắn, vương miện công chúa Disney chỉ còn là niềm vinh dự của những nhân vật hoạt hình!
