Đế chế Disney, trước kia và sau này, đều đi theo phương châm là “một hãng phim dành cho trẻ em và gia đình”. Với nòng cốt chính là dòng phim hoạt hình, thế nhưng nhiều năm gần đây, sự chững lại của Disney cùng sự phát triển “vượt bậc” của các công ty con như Marvel, Pixar, Lucasfilm… đã khiến nhiều người bắt đầu nghi ngại về khả năng sản xuất phim của ông lớn này.
BFG thất bại đau đớn với doanh thu không quá 200 triệu USD.
The Finest Hours lỗ nặng.
Những hướng phát triển khác của Disney trong thời gian qua đã thực sự gặp khó khăn. Hàng loạt những bộ phim gia đình truyền thống như BFG, Pete’s Dragon đã không còn được công chúng quan tâm, các bom tấn như Alice Through the Looking Glass hay The Finest Hours lại rơi vào hố đen của những Tomorrowland, The Lone Ranger, John Carter rồi trở thành bom xịt.
May mắn là Disney vẫn còn dòng phim chuyển thể live-action để giúp hãng duy trình danh tiếng như: Cinderella, Maleficent và The Jungle Book. Nhưng sau tất cả, đó chỉ là những bước đi quá an toàn bởi thứ mà người hâm mộ và giới phê bình cần chính là những ý tưởng gốc xứng tầm với thương hiệu Disney.
The Jungle Book vừa đen tối, vừa an toàn.
Giữa những hoài nghi, Disney đã cho ra mắt hai bộ phim hoạt hình-không-phải-của-Pixar trong năm: Zootopia và Moana. Đó không chỉ là màn cứu cánh trước sự áp đảo của các công ty con Marvel và Pixar, mà còn là sự đáp trả tuyệt vời trước những chỉ trích, chê bai mà công chúng lẫn giới phê bình đặt lên hãng.
Nhà vua trở về… sau cơn giông bão!
Thật ra cũng phải nhắc lại một chút rằng, mảng phim hoạt hình - thế mạnh của Disney, cũng đã không còn nằm ở vị thế độc tôn. Pixar gần như đón đầu tất cả hào quang mà một thương hiệu hoạt hình từng có được, biến Disney dần trở thành một cái bóng không hơn không kém. Bắt đầu từ cú trượt dài năm 2005 với The Little Chicken, kéo theo sau là The Wild, Meet the Robinsons và Bolt. Sau đó thì hãng cũng đã khá hơn một chút với The Princess and the Frog, gây ấn tượng với công nghệ đỉnh cao trong Tangled và tạo ra “bất ngờ” trong phần nội dung với một phim bị đánh giá thấp là Wreck -It - Ralph.
Wreck -It - Ralph có thể được xem là bộ phim mới lạ, độc đáo nhất của Disney trong nhiều năm liền.
Hẳn nhiều người sẽ hỏi: “Vậy giá trị của Frozen và Big Hero 6 ở đâu?”. Chúng thật ra đều là những thành công lớn của Disney. Một phim trị giá 1,276 tỷ USD còn một phim mang lại 657,8 triệu USD. Hai tượng vàng Oscar danh giá như một bảo chứng về chất lượng, thế vẫn chưa đủ sao?
Nhưng liệu họ có nhớ, so với những bộ phim khác của Disney, đây lại là hai cái tên tạo ra những tranh cãi kéo dài nhiều nhất cho tới ngày nay. Frozen vẫn bị xem là một quả bóng được thổi phồng quá mức. Còn chiến thắng của Big Hero 6 tại Oscar 2015 lại luôn bị đặt dấu hỏi về tính công bằng.
Bên cạnh đó, How to Train Your Dragon 2 cũng là ứng cử viên hàng đầu và The Lego Movie - thậm chí còn không có đề cử, vẫn được cho là xứng đáng hơn. Định mệnh dù đã an bài nhưng hãy thẳng thắn thừa nhận sự thật là: Bất mãn dành cho Big Hero 6 mãi là điều khiến cho chiến thắng của bộ phim này không thể trọn vẹn, còn Frozen lại dính không ít thị phi.
Sau hai tác phẩm gây ồn ào liên tiếp, mảng phim hoạt hình Disney đã quyết định “nghỉ hưu” hẳn hai năm trước khi chính thức tái xuất trong năm 2016.
Khi truyền thống kết hợp với sự thay đổi và thử nghiệm
Zootopia theo chân một cô thỏ thông minh và một chú cáo ranh mãnh trên đường giải quyết một vụ án đầy bí ẩn, có khả năng làm thay đổi số phận hai loài thú ăn thịt và ăn cỏ đang cùng sống hòa thuận trong một xã hội thống nhất.
Không được Disney đầu tư quảng bá quá nhiều, lại bị xếp lịch ra mắt vào tháng 2/2016 - thời điểm ít gây chú ý nhất năm, thế nhưng tự thân Zootopia đã làm nên một kỳ tích lớn. Cốt truyện sâu sắc, hình ảnh và âm thanh hoàn hảo, Zootopia khiến cho tất cả khán giả phải choáng ngợp. Nhiều người đã chột dạ hỏi rằng: “Đây là phim của Disney mà không phải Pixar ư?”
Khác với những bộ phim cổ tích thuần túy dành cho trẻ con và gia đình khác của Nhà Chuột, Zootopia lại là một câu chuyện ngụ ngôn về chính những vấn đề nhức nhối trong xã hội loài người. Những câu hỏi về bình đẳng giới, chủng tộc, quan điểm chính trị và cả những hình ảnh nhạy cảm…được nhắc tới rõ ràng mà không hề e ngại.
Zootopia là một sự phá cách, một cuộc thử nghiệm đầy bất ngờ từ Disney. Và nó đã thành công. Hơn 1 tỷ USD doanh thu đạt được cùng lời khen ngợi gần như tuyệt đối, Zootopia hiện đang là ứng cử viên hàng đầu cho các giải thưởng danh giá cuối năm - một minh chứng đầy thuyết phục mà Disney dùng để khẳng định “đẳng cấp” của mình.
Nếu Zootopia là một sự thay đổi lớn, thì Moana lại là một sự “hồi sinh” mang tính truyền thống. Một nàng công chúa nhỏ bé và mạnh mẽ, một chuyến phiêu lưu đầy thú vị và trên hết, là một bộ phim đậm chất âm nhạc - bản sắc đặc trưng của Disney. Nhưng vừa giống lại vừa khác, thông qua Moana, Disney đã thể hiện những quan điểm mới của mình trong việc tiếp nối các giá trị cốt lõi của hãng. Không còn những tình yêu lãng mạn hay những nàng công chúa chờ đợi được hoàng tử giải cứu, nữ chính giờ đây sẽ là những cô gái mạnh mẽ, độc lập trên đường đi tìm những giá trị lớn lao. Elsa của Frozen chỉ là bước khởi đầu, tới Moana, thông điệp ấy đã thể hiện không thể nào rõ nét hơn.
Moana - nàng công chúa kết hợp nét truyền thống lẫn hiện đại của Disney.
Phim vừa ra mắt nhưng đã sớm thu về những tín hiệu tích cực. Moana đã nhanh chóng đứng đầu phòng vé nhân dịp Lễ Tạ ơn với 15,7 triệu USD (ngang với thành tích của Frozen năm 2013) và dự kiến sẽ thu về khoảng 93 triệu USD trong tuần đầu tiên. Về nội dung, hầu hết các bài review đầu tiên đều không ngần ngại khẳng định “đây sẽ lại là một siêu phẩm chất lượng khác của Disney trong năm nay”.
Không chỉ “tái khẳng định” vị thế của ông lớn Disney trên sân chơi hoạt hình, Zootopia và Moana còn là một dấu ấn lớn trong làng điện ảnh thế giới trong năm 2016. Trong bối cảnh Hollywood đang chết mòn trong cạn kiệt ý tưởng, những công thức xào nấu quá cũ kỹ cùng hàng loạt phần sequel, prequel, spin-off chẳng còn mới lạ, thì “bộ combo” Zootopia và Moana lại càng chứng tỏ được giá trị của nó với những ý tưởng gốc, những câu chuyện mới lạ và sự đặc sắc riêng biệt.
Moana vs. Zootopia: Cuộc chiến nội bộ của Disney?
Năm ngoái, Pixar đã gây bất ngờ khi phá vỡ truyền thống “một năm một phim” của mình bằng cặp Inside Out - The Good Dinosaur. Nhưng trong khi Inside Out càn quét tất cả mọi mặt trận doanh thu và giải thưởng, thì The Good Dinosaur lại sớm chìm vào quên lãng. Lần này tuy không phải là lần đầu Disney ra mắt hai phim cùng một năm, nhưng sự thành công mà Zootopia và Moana cùng đạt được rõ ràng là điều bất ngờ.
Trong những cặp đôi trước đây như: Pinocchio - Fantasia (1940), Bambi - Saludos Amigos (1942), The Rescuers - The Many Adventures of Winnie the Pooh (1977), thường thì sẽ chỉ có một bộ phim nổi bật hơn hẳn. Còn phim còn lại thì lại chẳng gây được sự chú ý.
Finding Dory bị kẹt giữa 2 chiến binh quá mạnh.
Nhưng ở mặt trận giải thưởng, hai tác phẩm xuất sắc cùng một lúc có thể là điều gây ra sự khó xử. Các lễ trao giải ở Mỹ , đặc biệt là Oscar thường phụ thuộc nhiều vào các cuộc vận động hành lang. Và lần này, Disney sẽ lựa chọn phim nào để ứng cử, khi họ đang nắm trong tay không chỉ một mà là hai cái tên quá ấn tượng?
Disney có một màn “lột xác” quá hoàn mỹ.
Sẽ là Zootopia phá cách với câu chuyện làm thỏa mãn những yêu cầu khắt khe của khán giả người lớn. Hay một Moana truyền thống với chuyến phiêu lưu vượt biển phù hợp cho cả trẻ em lẫn các bậc phụ huynh? Quả là một sự lựa chọn hết sức đau đầu.
Hiện tại, phần lớn ưu thế đang thuộc về Zootopia. Ngay cả những khán giả trung lập khó tính nhất cũng phải thừa nhận, Zootopia là một ứng cử viên quá mạnh. So với chính những ứng cử viên Oscar trước đây của Disney là: Bolt, Wreck-It Ralph, thậm chí hai kẻ chiến thắng là Frozen cùng Big Hero 6, rõ ràng Zootopia đang ở một đẳng cấp vượt trội hơn nhiều.
Những ai yêu thích và ủng hộ các hãng phim độc lập khác cũng đang trong tâm trạng hồi hộp. Dù tuyệt đối ủng hộ Kubo, Your Name., The Red Turtle, The Little Prince… nhưng Zootopia vẫn là một đối thủ nhận được sự tôn trọng lớn.
Có lẽ, người đang vui mừng nhất chính là các khán giả trung thành của Disney. Bởi sau thời gian chững lại, hãng phim Nhà Chuột đã trở lại mạnh mẽ và chiêu đãi cho fan của họ hai bữa tiệc hoành tráng. Dù Zootopia hay Moana, phim nào được chọn hay phim nào chiến thắng, thì họ nên cảm thấy mãn nguyện vì sự chờ đợi của mình là xứng đáng .
Moana hiện đang được chiếu tại các rạp trên toàn quốc, ca khúc “Chặng đường bao xa” - nhạc phim phiên bản Việt của Moana do ca sĩ Minh Như trình bày.
