Diễn viên Gia Bảo là cháu nội nghệ sĩ Bảo Quốc, cháu cố bà bầu Thơ Đoàn cải lương Thanh Minh Thanh Nga vang bóng một thời. Lăn lộn nhiều năm trên sân khấu kịch, Gia Bảo khẳng định được khả năng của cháu trai đích tôn danh hài, NSƯT Bảo Quốc. Tuy nhiên, anh cũng nhiều lần bị tố tự ý sử dụng kịch bản tác phẩm khác để biểu diễn trên sóng truyền hình. Nhất là khi chưa bao giờ chuyện vi phạm bản quyền sân khấu trở thành vấn đề đáng báo động như hiện nay, do hàng loạt chương trình gameshow ra đời, sử dụng trích đoạn vở diễn nổi tiếng mà không xin phép, hành động của diễn viên Gia Bảo càng khiến dư luận bức xúc.
Diễn viên Gia Bảo cùng NSƯT Bảo Quốc.
Năm 2009, khán giả Việt Nam dành chú ý cho vở nhạc kịch mang tên Sui gia đại chiến, được dàn dựng và biểu diễn lại từ nguyên tác của tác giả Trần Văn Hưng, do cháu trai nghệ sĩ Bảo Quốc - Gia Bảo lần đầu thực hiện với tư cách “bầu sô”. Trước đó, NSƯT Bảo Quốc đã xin phép tác giả giúp cháu nội. Tuy nhiên, sau đó, tác giả Trần Văn Hưng ngơ ngác khi hay tin trích đoạn trong Sui gia đại chiến xuất hiện trên sóng truyền hình ở chương trình Hội ngộ danh hài, tiết mục có sự tham gia của NSƯT Bảo Quốc, Hồng Nga, Gia Bảo, Như Huỳnh. Xét trên góc độ luật pháp hay đạo đức làm nghề, việc xin phép dàn dựng lại vở kịch trên sân khấu hoàn toàn không liên quan đến chuyện tự ý mang trích đoạn vào tiết mục phát sóng trên chương trình truyền hình.
Tiết mục “Sui gia đại chiến” trong “Hội ngộ danh hài”.
Không dừng lại ở đó, cháu trai NSƯT Bảo Quốc tiếp tục vướng scandal vi phạm bản quyền với tác phẩm Lò heo quay. Lò heo quay là vở kịch từng gây tiếng vang ở nhà hát Hòa Bình hơn 20 năm trước, sau đó tiếp tục khẳng định sức lan tỏa trên sân khấu kịch Sài Gòn của ông bầu Phước Sang. Năm 2016, khán giả một lần nữa gặp lại tác phẩm này tại sân khấu Family (Hội trường Đài Tiếng nói nhân dân TP. HCM) cùng cái tên đã thay đổi: Xóm nghèo bá đạo, do Gia Bảo thực hiện dàn dựng và biểu diễn mà chưa hề hỏi ý kiến tác giả. Bị nhiều người trong nghề bức xúc, cũng như Hội Sân khấu TP. HCM gọi điện nhắc nhở, Gia Bảo mới lên tiếng xin lỗi và giải trình rằng đã giao việc xin phép cho một nhân viên, nhưng nhân viên này… quên.
Trước sự việc này, tác giả Lò heo quay - Trần Văn Hưng không khỏi bức xúc, cho rằng việc ăn cắp chất xám rồi quanh co, bao biện dù dưới hình thức nào cũng làm tổn hại đến uy tín, danh dự của chính mình, đặc biệt, Gia Bảo là con cháu gia tộc lớn, đầy uy tín với giới sân khấu, lòng tự trọng phải được học trước khi muốn làm nghệ thuật.
Năm 2017, trong tập 7 gameshow Sao nối ngôi với chủ đề Hoán đổi, Gia Bảo gây cảm động, chạm đến trái tim người xem và dành số điểm tối đa từ Ban giám khảo nhờ câu chuyện về tình cảm vợ chồng, qua liên khúc mang tên Mình ơi, Lý son sắt. Tuy nhiên, không ít khán giả nhận ra tiết mục của cháu trai NSƯT Bảo Quốc giống trích đoạn ở vở diễn Tía ơi, má dìa đang diễn tại sân khấu kịch Idecaf, do nghệ sĩ Thành Lộc thực hiện. Sự việc được coi là “giọt nước tràn ly”, khiến khán giả, cũng như giới nghệ sĩ bức xúc.
Thành Lộc trong “Tía ơi, má dìa”.
Vai diễn của Gia Bảo.
Chia sẻ trên trang cá nhân, nghệ sĩ Thành Lộc cho hay: “Hồi nãy lúc đang diễn Tía ơi, má dìa tại sân khấu IDECAF thì nhận được rất nhiều tin nhắn của mọi bạn là cái độc thoại của Ông Tư Chơn đã bị chôm chỉa nguyên xi lời thoại và cả phần âm nhạc, trong đó có ca khúc độc quyền ca từ (theo điệu Lý Son Sắc) riêng cho vở của nhạc sĩ Cao Minh Thu để… thi game show!”. Bất bình giống Thành Lộc, Xuân Lan không khỏi cảm thán: “Thấy buồn!!! Scandal??? Tác giả, đạo diễn, nhà hát, diễn viên còn sờ sờ ở đây. Vở diễn còn diễn hàng tuần ở Idecaf. Vậy mà, bị sử dụng 100% mà không hề xin phép? Từng cái nhấn, từng cách nhả chữ. Ôi trời ơi”.
Được biết, Gia Bảo từng xin phép sử dụng trích đoạn để thi gameshow, nhưng lần nào cũng bị ekip kiên quyết từ chối. Trong sự việc này, cháu trai NSƯT Bảo Quốc tự ý sử dụng kịch bản, giống đến 80% phần diễn của NSƯT Thành Lộc. Trước thái độ bức xúc từ dư luận và nghệ sĩ trong giới, Gia Bảo đã lên tiếng xin lỗi, giải thích rằng do không có người thân ở bên và gặp nhiều rối ren gia đình, nên đã không suy nghĩ tường tận, hành động sai trái. Đồng thời, diễn viên hứa sẽ thận trọng hơn để không xảy ra những vấn đề không hay tương tự.
Gia Bảo công khai xin lỗi và hứa sẽ không tái phạm.
Tuy nhiên, vài tháng sau sự việc đáng tiếc trên, Gia Bảo một lần nữa vướng vào vấn đề vi phạm bản quyền. Cụ thể, trong tập 7 chương trình Thử tài siêu nhí, tiết mục mang tên Sóng gió cuộc đời đã sử dụng hình ảnh, tên gọi nhân vật cũng như nội dung câu chuyện trong bộ phim điện ảnh Lô tô và tái hiện bằng phiên bản cải lương để tham gia thi đấu trên sóng truyền hình. Tham gia hỗ trợ diễn xuất cho thí sinh, diễn viên Gia Bảo hóa thân thành nhân vật của NSƯT Hữu Châu ở nguyên tác.
NSƯT Hữu Châu hóa thân thành Lệ Liễu.
Gia Bảo đóng Lệ Liễu - nhân vật của NSƯT Hữu Châu.
Đại diện nhà sản xuất phim Lô tô - ông Trịnh Mạnh Tín thể hiện sự bức xúc khi tiểu phẩm sao chép gần như toàn bộ ý tưởng gốc, sử dụng mẫu hình nhân vật ở Lô tô, nhất là khi chương trình phát sóng trên Đài Truyền hình Vĩnh Long - đài truyền hình có số lượng người xem thuộc nhóm đầu cả nước. Ngoài ra, ông cho hay, nếu không nhận được câu trả lời thỏa đáng từ nghệ sĩ, nhà sản xuất chương trình cũng như đài truyền hình, nhà sản xuất phim Lô tô sẽ tham vấn phía luật sư để có những động thái cứng rắn tiếp theo.
Cùng quan điểm với tác giả Lò heo quay - Trần Văn Hưng, ông Trịnh Mạnh Tín khẳng định việc nghệ sĩ trẻ có thể thốt lên “Không biết”, “Không nghĩ thế” khi bị tố cáo “ăn cắp” ý tưởng là hành động ngụy biện, lấp liếm, vấn đề nằm ở sự thiếu ý thức và không tôn trọng đạo đức nghề nghiệp của họ. Thông qua đó, nhà sản xuất Lô tô bày tỏ hy vọng nghệ sĩ, nhất là các nghệ sĩ trẻ sẽ coi đây là bài học kinh nghiệm, từ đó nâng cao ý thức, tính chuyên nghiệp với nghề.
Vấn đề vi phạm bản quyền lại tiếp tục tạo làn sóng tranh luận mạnh mẽ từ dư luận khi vợ NSND Huỳnh Nga cho hay gia đình hoàn toàn không hay biết về việc Gia Bảo dàn dựng vở diễn của NSND Huỳnh Nga mang tên Đời cô Lựu, thành vở cải lương sẽ trình diễn tại nhà hát Bến Thành cuối tháng Một năm nay. Theo bà, sự việc này khiến gia đình tổn thương, dù ủng hộ việc làm sống dậy nghệ thuật cải lương, nhưng Gia Bảo nên hành động để đạo diễn Huỳnh Nga cảm thấy được tôn trọng.
Chia sẻ về sự việc trên, Gia Bảo khẳng định anh đã cẩn trọng hơn trong chuyện bản quyền sau sự cố ở chương trình Sao nối ngôi, đối với Đời cô Lựu, Gia Bảo gặp đại diện Hội sân khấu để mua tác quyền với gia đình Trần Hữu Trang. Về phía NSND Huỳnh Nga, anh chủ quan cho rằng một người quen sẽ mời, cũng như xin phép gia đình ông. Chính vì vậy, cháu nội nghệ sĩ Bảo Quốc “tá hỏa” khi biết bản thân tiếp tục vướng rắc rối vi phạm bản quyền. Anh chủ động nhận sai về mình vì quá sơ suất do bận rộn chuẩn bị cho vở diễn. Bên cạnh đó, Gia Bảo đến gặp mặt gia đình ông Huỳnh Nga, xin lỗi và rút kinh nghiệm ở những lần sau.
Khi chương trình truyền hình, game show tranh tài ngày càng xuất hiện nhiều, thì bản quyền kịch bản sân khấu - vấn đề trước nay vẫn bị xem nhẹ do sự trọng chữ tình, trọng mối quan hệ trong giới nghệ sĩ - trở thành điều đáng báo động. Sinh ra từ gia đình có truyền thống nghệ thuật, không ngừng cố gắng, nỗ lực để được khán giả ghi nhận, tuy nhiên, diễn viên Gia Bảo cần cẩn trọng, chú ý cách ứng xử, đạo đức làm nghề, để bao công sức không trở thành con số không!
