Nếu được hỏi thể loại nào đang ăn nên làm ra nhất trên màn ảnh rộng những năm trở lại đây, chắc chắn câu trả lời sẽ là dòng phim bom tấn siêu anh hùng, mà đặc biệt là những phim của hãng Marvel Studios. Sau hơn 10 năm kiên trì sản xuất, Marvel đã tạo ra một vũ trụ điện ảnh vô cùng quy mô và phong phú, với hơn 20 bộ phim thành công cả về doanh thu lẫn đánh giá chuyên môn. Mới đây nhất, Avengers: Endgame - bom tấn khép lại 3 giai đoạn đầu phát triển của vũ trụ Marvel đã trở thành bộ phim có doanh thu cao nhất mọi thời đại, càng khẳng định sự bất khả chiến bại của loạt phim này.
Đối đầu với Marvel là DC - hãng truyện tranh đình đám không kém với những nhân vật siêu anh hùng còn có phần kinh điển hơn: Superman, Batman, Wonder Woman… Tuy nhiên, về khoản làm phim điện ảnh thì DC lại yếu thế hơn Marvel thấy rõ. Dù được đầu tư mạnh tay không kém, nhưng vũ trụ mở rộng DC vẫn có khởi đầu không mấy tốt. Các bom tấn Batman v. Superman: Dawn of Justice (2016), Suicide Squad (2016) và Justice League (2017) đều không được giới phê bình đánh giá cao. Dù những bộ phim sau đó như Wonder Woman (2017), Aquaman (2018) và Shazam! (2019) đã thành công hơn, nhưng về tổng thể chúng vẫn không giúp DC cạnh tranh được với đối thủ Marvel.
Nắm bắt được tình trạng này, nên kể từ năm ngoái, DC và công ty mẹ Warner Bros. dường như đã thay đổi chiến thuật. Thay vì cố gắng bắt chước đối thủ Marvel và xây dựng cả một vũ trụ phim đầy gấp gáp, họ sẽ tập trung sản xuất những bộ phim lẻ, vẫn là phim siêu anh hùng nhưng không liên kết trực tiếp đến nhau. Điều này giúp họ không phải gấp gáp chạy đua với đối thủ, và tạo dựng những tác phẩm có nội dung chặt chẽ, dễ được lòng giới phê bình hơn.
Chiến thuật mới này của DC có thể khiến những fan cứng của vũ trụ điện ảnh thất vọng. Xét cho cùng, một vũ trụ quy mô với nhiều tác phẩm liên kết với nhau luôn cho cơ hội khai thác nhiều người hùng, phản diện hơn. Tuy nhiên, về lâu dài, đây có lẽ là hướng đi có lợi về mặt chất lượng cho DC. Bằng chứng là kể từ năm 2018, những bộ phim như Aquaman, Shazam! của họ không liên quan quá nhiều tới các phim khác trong vũ trụ DCEU, nhưng lại là những tác phẩm thành công vượt bậc và nhận đánh giá tích cực hơn cả.
Trong một cuộc phỏng vấn mới đây, Todd Phillips - đạo diễn của Joker, bộ phim DC mới nhất cũng thừa nhận việc này. Ông cho biết: “Không thể thắng Marvel được. Họ là một gã khổng lồ vô địch. Nên chúng tôi quyết định làm điều mà họ không làm được”.
Bộ phim Joker của Todd đạo diễn khai thác nguồn gốc nhân vật cùng tên - kẻ phản diện kinh điển có bộ mặt hề trong truyện tranh Batman. Bộ phim không có kinh phí chót vót hay kĩ xảo mãn nhãn thường thấy trong các bom tấn siêu anh hùng khác, thay vào đó tập trung khai thác khía cạnh tâm lý phức tạp. Ngoài bối cảnh thành phố Gotham, cùng sự đề cập đến Bruce Wayne (tức Batman) và cha anh Thomas Wayne, Joker không hề có mối liên hệ nào với vũ trụ DCEU.
Todd Phillips chia sẻ rằng, việc Joker đứng độc lập với các phim trước của DC không chỉ giúp ông xây dựng tác phẩm tự do hơn, mà còn cho bộ phim thoải mái mang những chi tiết tăm tối, ghê rợn cộp mác 18+. Trước mắt, còn gần một tháng nữa Joker mới chính thức ra mắt trên toàn cầu. Tuy nhiên, bộ phim này vừa qua đã gây chú ý lớn khi giành giải cao nhất - giải Sư Tử Vàng tại liên hoan phim Venice. Đây là giải thưởng vô cùng danh giá, vốn chỉ dành cho những bộ phim chính kịch hoặc nghệ thuật nặng ký, và là tiền đề vững chắc để người chiến thắng tranh cử giải Oscar. Với việc chiến thắng giải Sư Tử Vàng, Joker không chỉ là phim siêu anh hùng đầu tiên, mà còn là tác phẩm đầu tiên do một hãng phim lớn sản xuất gặt hái thành tích này.
Nếu như tới ngày ra mắt chính thức, Joker vẫn giữ vững được phong độ như vậy, thì có lẽ DC sẽ chuyên tâm xây dựng nhiều bộ phim độc lập hơn nữa, thay vì một mực phát triển vũ trụ chung như trước đây.
