Khi Nicole Kidman được hỏi liệu nàng có phải Nữ hoàng nước Úc không, nữ diễn viên được mệnh danh là “Thiên nga nước Úc” đã trả lời: “Không, Nữ hoàng nước Úc là Cate Blanchett. Tôi chỉ sắm vai người hầu của nữ hoàng.”
Cate Blanchett khởi nghiệp diễn xuất năm 1993, sau khi tốt nghiệp Viện Kịch nghệ Quốc Gia Australia năm 1992. Trong một năm ngắn ngủi ấy, cô đã tham gia diễn xuất trong một số vở kịch được dàn dựng bởi Nhà hát kịch Sydney. Những vai diễn trên sân khấu ấy đã khiến Cate Blanchett trở thành một cái tên quen thuộc và gợi nhiều yêu mến trong lòng khán giả. Và sau cùng, mang đến cho cô những giải thưởng đầu tiên trong sự nghiệp.
Cate Blanchett.
Năm 1993, Cate được trao giải thưởng dành cho nghệ sĩ mới xuất sắc nhất từ hội đồng phê bình nghệ thuật của Nhà hát kịch Sydney cho diễn xuất của cô trong hai vở kịch Top Girls và Kafka Dances. Giải thưởng lớn chính là thuở bình minh của một tài năng điện ảnh. Năm 1994, Cate Blanchett có được vai chính đầu tiên trên sóng truyền hình trong bộ phim dài tập Heartland. Mini TV Series này đánh dấu điểm bắt đầu của quá trình chuyển tiếp trong sự nghiệp của Cate Blanchett - khi cô xuất hiện ít dần trên sân khấu kịch và tập trung vào phát triển bản thân với vai trò là một diễn viên điện ảnh.
Cate Blanchett giơ cao giải thưởng cho vai diễn trong Kafka Dances năm 1994.
Hollywood, nền điện ảnh thế giới, và hàng triệu người hâm mộ cảm ơn cô vì quyết định ấy.
1998 là một năm nhiều sự kiện với Cate Blanchett khi trong năm này, cô kết hôn với người bạn đời Andrew Upton - hai người hiện vẫn cùng nhau tận hưởng cuộc hôn nhân hạnh phúc bên bốn người con, và lên đường sang Anh để vào vai nữ hoàng Elizabeth Đệ nhất trong bộ phim điện ảnh Elizabeth. Vai diễn trong bộ phim chính kịch lịch sử này đã mang lại cho Cate Blanchett giải thưởng Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất do Awards Circuit Community trao tặng năm 1998 và trong năm 1999 là giải thưởng Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất trong lễ trao giải Quả Cầu Vàng và BAFTA.
Chân dung Nữ hoàng Elizabeth I (trái) và Cate Blanchett khi hoá thân thành bà trong bộ phim Elizabeth năm 1998.
Sau 23 năm hoạt động trong lĩnh vực điện ảnh và sân khấu, Cate Blanchett đã được đề cử tổng cộng 165 lần, được giải 137 lần - tức trung bình Cate Blanchett chiến thắng 6 trên tổng số 7 lần được đề cử. Trong đó đáng chú ý nhất là hai giải Oscar cho Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất trong các bộ phim The Aviator (2004) và Blue Jasmine (2013). Hai giải thưởng lớn này giúp Cate Blanchett trở thành nữ diễn viên người Úc đầu tiên nhận được hai tượng vàng Oscar. Cô cũng là một trong số ít ỏi 13 nữ diễn viên nhận được cùng lúc các giải thưởng lớn gồm Oscar, Quả Cầu Vàng, giải thưởng của Hiệp hội Phê bình điện ảnh, BAFTA, SAG cho cùng một vai diễn. Chúng ta đang một lần nữa nhắc lại hình ảnh nữ hoàng Elizabeth Đệ Nhất qua diễn xuất của Cate Blanchett trong bộ phim cùng tên năm 1998.
Cate Blanchett vào vai Katherine Hepburn trong The Aviator (2004).
Cate Blanchett thực sự là một người phụ nữ có duyên với giải thưởng. Nhưng điều gì đã mang lại cho Cate Blanchett những ghi nhận to lớn đến như vậy bởi cộng đồng điện ảnh? Để trả lời cho câu hỏi ấy, chúng ta buộc phải nhìn sâu vào từng bộ phim, từng nhân vật mà cô từng đảm nhận trên màn ảnh.
Với mái tóc vàng óng, đôi mắt xanh hư ảo và đôi gò má cao gây ấn tượng mạnh mẽ, Cate Blanchett toả ra khí chất của một người phụ nữ đầy quyền uy, nhưng cũng vô cùng dịu dàng và tinh tế. Kiểu khuôn mặt ấy, kiểu cảm xúc áp đảo người đối diện ấy thường hợp với kiểu nhân vật mệnh phụ phu nhân trong phim lịch sử - và sự thật Cate Blanchett đã rất thành công trong Elizabeth và Elizabeth: The Golden Age, hoặc những nhân vật nữ với cá tính mạnh trong cách phim tâm lý hoặc chính kịch như Jasmine trong Blue Jasmine hay Carol trong Carol (2015)…
Cate Blanchett và tượng vàng Oscar cho vai diễn trong Blue Jasmine tại Lễ trao giải Oscar lần thứ 86.
Nhưng chúng ta đang nói về Cate Blanchett, một người phụ nữ lạ thường, người nắm giữ hàng loạt những kỉ lục ít ai đạt được về các vai diễn hay khối lượng đồ sộ các giải thưởng điện ảnh. Chúng ta đang nói về một người phụ nữ với khoái cảm được thử thách bản thân bằng các nhân vật từng đảm nhận.
Trong một chia sẻ với báo giới và người hâm mộ, Cate đã nói rằng: “Bạn biết đấy, khi trông thấy chính mình trên màn ảnh rộng, tôi thường lấy tay che mặt và nhìn qua khe hở giữa những ngón tay. Tôi cảm thấy thực sự hối hận. Bạn sẽ luôn có cảm giác hối hận mỗi khi một bộ phim khép lại. Nhưng đó cũng chính là sự tuyệt vời của sân khấu: bạn luôn có cơ hội xuất hiện và lại làm tổn thương mình mỗi đêm. Tôi tự cảm thấy thất vọng vô cùng. Và điều này thúc đẩy tôi đến với những dự án tiếp theo, chắc chắn không phải để sửa chữa những sai lầm trong quá khứ, mà để tiếp tục phát triển bản thân một cách đầy hứng khởi. Nếu không phải như vậy, đâu còn lí do gì để tiếp tục diễn xuất, đúng không?”
Cate Blanchett trong The Life Aquatic with Steve Zissou (2004).
Và người phụ nữ của những hứng khởi và hối hận bẽ bàng ấy đã không ngừng làm mới bản thân trong từng vai diễn trong suốt hai thập kỉ ròng rã cống hiến cho nghệ thuật. Ta thấy cô trong hàng chục vai diễn với hàng chục thân phận và nhân cách khác nhau: từ một nữ hoàng quyền uy cho tới một người phụ nữ với tình yêu dành cho một người phụ nữ khác, từ một thân phận hết sức bình thường cho tới nữ chỉ huy độc ác của một binh đoàn Đức Quốc xã, từ không - thời gian của loài người cho tới vùng đất Lothlorien trong thần thoại… Những biến đổi hết sức đa dạng trong nhân vật cũng như thể loại tạo ra cho Cate Blanchett một “đặc quyền” mà ít nữ diễn viên nào có được.
Hãy tưởng tượng, bạn là một nhà phê bình điện ảnh - hoặc giả bạn là một người với gu thưởng thức dành cho các bộ phim tâm lý, chính kịch hay phim độc lập. Bạn sẽ không thể quên được Katherine Hepburn trong The Aviator hay Jasmine trong Blue Jasmine hay mới đây nhất là Carol trong Carol. Còn nếu bạn say mê với thể loại phim bom tấn, bạn sẽ không thể vờ như không biết đến nữ tiên Galadriel kiêu hùng của thế giới Trung Địa, hay Irina Spalko - nhân vật mà đạo diễn Stephen Spielberg đã không ngần ngại lựa chọn là ác nữ yêu thích nhất của ông. Tất cả đều được “hình ảnh hoá” trên màn ảnh trong diện mạo và diễn xuất của Cate Blanchett.
Irina Spalko của Indiana Jone and the Kindom of Crystal Skull.
Sau năm 2015 đầy màu sắc khi vừa đóng vai người mẹ kế trong Cinderalla, lại vừa là một phụ nữ trung lưu quý phái trong Carol, Cate Blanchett sẽ khởi đầu 2016 bằng một dự án phim chưa đặt tên của đạo diễn Terrence Malick (Tree of Life (2011), The Thin Red Line (1998)). Diễn xuất cùng cô trong bộ phim này là những cái tên đình đám như Natalie Portman, Michael Fassbender, Christian Bale, Ryan Gosling và Rooney Mara - “người tình màn ảnh” của Cate trong năm vừa qua. Tiếp sau 2016, 2017 dự đoán sẽ là một năm dành cho những người yêu Cate Blanchett trong những vai diễn nhuốm màu thần thoại bởi tin đồn cô sẽ có một vai diễn trong Thor: Ragnarok - phần cuối cùng trong chuỗi ba phim về thần sấm Thor.
Sự cân bằng giữa tính nghệ thuật và thị trường trong cách lựa chọn vai diễn này khiến khán giả của mỗi dòng phim đều có những “ý tưởng” nhất định trong đầu khi nhắc đến cái tên Cate Blanchett. Phàm đã là người yêu thích điện ảnh, không ai không biết đến cô, cũng như không ai có thể nói họ không đánh giá cao khả năng của cô vì cô “chỉ xuất hiện trong các phim thương mại” hay ngược lại. Một mặt nào đó, Cate Blanchett chính là sự dung hoà giữa mang hai dòng phim này lại sát bên nhau.
Galadriel của thế giới Trung Địa.
Cate Blanchett không chỉ là một nữ diễn viên tài năng có thể vào bất cứ kiểu vai nào, cô còn là một người truyền cảm hứng cho những thế hệ diễn viên sau này, và là một cái tên được yêu thích bởi những tên tuổi đi trước. Eva Green, Jessica Biel hay Amy Adams đều nhắc đến Cate Blanchett như một trong những thần tượng lớn của họ. Ngay cả Meryl Streep, khi được hỏi bà muốn ai sẽ vào vai mình trong một bộ phim tiểu sử, đã trả lời: “Ồ, bạn biết mà, là Cate Blanchett. Vai diễn ấy sẽ là sự hoà trộn giữa cô ấy và Molly Shannon trong Saturday Night Live”.
Một “gạch nối” giữa cổ điển và hiện đại, giữa nghệ thuật và giải trí, lộng lẫy xinh đẹp và dày dặn tài năng, một người phụ nữ của những kỉ lục, Cate Blanchett xứng đáng là cái tên được xướng lên sau những Helen Mirren hay Meryl Streep trong bản danh sách những nữ diễn viên xuất sắc nhất trong lịch sử điện ảnh thế giới.
