Ngành công nghiệp livestream đang phát triển với tốc độ chóng mặt ở Trung Quốc.
Theo iResearch, một công ty nghiên cứu có trụ sở ở Thượng Hải, vào năm 2019, thị trường mua sắm qua livestream của Trung Quốc có quy mô 451.3 tỷ NDT (khoảng 66 tỷ USD) và có thể tăng hơn 200% lên 1.200 tỷ NDT (khoảng 170 tỷ USD) trong năm nay.
Điểm thu hút trong công việc này là cơ hội thu nhập cao. Các thương hiệu thường công bố doanh thu hàng chục đến hàng trăm triệu USD chỉ trong một lần livestream.
Theo Taobao, những influencer (người có ảnh hưởng) hàng đầu có thể kiếm hàng triệu USD mỗi năm từ livestream. Và ngay cả các chủ doanh nghiệp nổi tiếng cũng đang vào cuộc.
Tuy nhiên, với tốc độ phát triển như vũ bão, vấn nạn gian lận khi livestream ở Trung Quốc cũng xuất hiện ngày một nhiều, theo South China Morning Post.
Xem thêm: Mê mẩn với iPhone 13 có màn hình cong phủ kín cả 4 cạnh, 4 camera 'siêu to khổng lồ'
Vấn nạn gian lận khi livestream ở Trung Quốc
Năm 2018, khi ngành công nghiệp livestream của Trung Quốc đang tăng trưởng chóng mặt, cô Huang Xiaobing đã quyết định lập công ty quản lý riêng cho các streamer, từ ca hát, nhảy múa hay trò chuyện trực tuyến với người hâm mộ để nhận về những món "quà ảo", sau đó quy đổi ra tiền.
Trong đó, quà ảo là một vật phẩm cho phép người hâm mộ biểu đạt tình cảm của mình với streamer, qua đó tăng lượng tương tác và sự nổi tiếng của người được tặng quà. Tuy nhiên, giống như tên gọi của nó, quà ảo không phải lúc nào cũng được tặng từ người thật.
"Công ty tôi có thể bỏ khoảng 3.000 - 5.000 NDT để mua quà ảo và tặng cho 'gà nhà'", Huang kể lại cách thức mà công ty của cô, tại thời điểm đông nhất có tới 40 streamer, dùng tiền để mua sự nổi tiếng.
Huang cũng cho biết rằng, nếu muốn một buổi phát trực tiếp được hiển thị trên trang chủ của nền tảng, lượng người xem phải cao hơn từ 10-50 lần so với con số thật. Do đó, các công ty quản lý sẽ tìm đủ cách để những buổi livestream của 'gà nhà' xuất hiện trên trang chủ của nền tảng.
"Ai cũng làm vậy thôi, dù cách làm có thể hơi khác nhau một chút", Huang chia sẻ.
Vấn đề này đã trở thành tâm điểm của tranh cãi sau khi Công ty tài chính Muddy Waters của Mỹ cáo buộc nền tảng livestream YY của Trung Quốc, đã sử dụng bot để tăng số lượt người xem lên gấp nhiều lần cũng như gửi quà ảo cho streamer nhằm lừa đảo hàng tỷ USD.
Theo cáo buộc của Muddy Waters, có tới 90% doanh thu từ nền tảng livestream của YY là lừa đảo.
Về phía YY, nền tảng này bác bỏ cáo buộc của Muddy Waters và cho rằng công ty này "không hiểu điều cơ bản" về ngành công nghiệp phát trực tuyến của Trung Quốc, và những số liệu mà công ty đưa ra "thường xuyên được sử dụng" trong ngành này.
Các nhà phân tích nói với tờ Post rằng, lưu lượng truy cập "ảo" là một "bí mật ai cũng biết" trong ngành công nghiệp Internet. Không chỉ trong lĩnh vực phát trực tiếp đang bùng nổ của Trung Quốc - dự kiến có giá trị 310 tỷ NTD vào năm 2024 theo công ty tư vấn Frost & Sullivan - mà còn trên các nền tảng lớn như Facebook và Twitter, cũng bị nghi ngờ gian lận số lượt xem.
"Lượng truy cập ảo là vấn đề chung mà toàn bộ ngành công nghiệp Internet đang cố gắng khắc phục, không chỉ trong lĩnh vực livestream", Zhang Dingding, cựu Giám đốc trung tâm nghiên cứu Sootoo tại Bắc Kinh, Trung Quốc nhận định.
“Tôi không nghi ngờ về sự tồn tại những người dùng giả mạo, nhưng điều quan trọng hơn là ai đứng sau những lượt truy cập đó, và liệu ước tính của Muddy Waters có chính xác không", ông Dingding chia sẻ.
Ngoài việc nâng thứ hạng của buổi phát sóng lên mục đề xuất, Parklu, nền tảng bán hàng dựa trên những influencer (người có ảnh hưởng) có trụ sở tại Thượng Hải cho biết, những streamer có thể tự bỏ tiền để mua sản phẩm trong phiên phát trực tiếp của mình.
Ví dụ, họ có thể sử dụng các tài khoản do bot vận hành để mua sản phẩm bằng tiền của chính họ và trả lại tới 50% các mặt hàng sau đó, và bỏ túi 20% tiền hoa hồng từ các thương hiệu, nền tảng này cho biết.
"Lượng truy cập ảo (Bot traffic) có ở khắp mọi nền tảng, từ những công ty công nghệ lớn nhất tới những KOL ít tên tuổi. Ai cũng dùng con số ảo để qua mặt thuật toán, những nhà quản lý và các thương hiệu. Đó là một hành vi cũ, nhưng đã quen thuộc với ngành này", Elijah Whaley, Giám đốc marketing của Parklu cho biết.
Chỉ riêng trong đợt mua sắm 11/11, Ủy ban người tiêu dùng Trung Quốc đã nhận 334.000 phản ánh liên quan đến bán hàng qua livestream, chủ yếu đến từ lượng đặt hàng ảo.
Thắt chặt quy định đối với ngàng livestream tại Trung Quốc
Trong đầu tháng này, cơ quan quản lý mạng Trung Quốc đã soạn dự thảo luật để chống hành vi tạo lượt theo dõi, lượt xem và lượt thích ảo trên nhiều nền tảng phát livestream.
Dự thảo này yêu cầu các nền tảng livestream phải thắt chặt công cụ quản lý dựa trên những thông số định sẵn. Streamer và người theo dõi phải đăng ký bằng tên thật.
Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, chỉ trong nửa đầu 2020 đã có 10 triệu lượt livestream tại Trung Quốc, thu hút khoảng 50 tỷ lượt xem. Những người bán hàng qua livestream được coi là động lực quan trọng để ngành bán lẻ Trung Quốc hồi phục sau dịch COVID-19.
“Đóng góp của ngành công nghiệp phát trực tiếp đã vượt xa những vấn đề mà nó mang lại", ông Zhang Dingding nhận định.
Xem thêm: Hiện tượng thiên văn 'Trăng băng giá' và 'Nguyệt thực nửa tối' sẽ xuất hiện vào 30/11
