Gần như chắc chắn Apple sẽ phải chịu thiệt hại lớn khi tổng thống Trump ép Google, Broadcom, Qualcomm và Intel ngưng hợp tác với Huawei.
Chỉ một câu nói của Tổng thống Trump, con đường bành trướng ra toàn cầu của Huawei đã bị chặn đứng. Không chỉ phải bắt buộc phát triển lại Android từ AOSP, Huawei sẽ còn gặp các trở ngại liên quan tới chuỗi cung ứng, bằng sáng chế và thậm chí còn phải tìm cách thuyết phục người dùng quốc tế chấp nhận một trải nghiệm Android không có Google.
Kẻ hưởng lợi lớn nhất sau thương vụ này là ai? Hãy cùng điểm qua các đối thủ lớn của Huawei.
Apple: Lợi hại đan xen
Kết thúc năm 2018, Apple coi như đã thua đứt Huawei về thị phần bán ra trên toàn cầu. Thế nhưng, quyết định của tổng thống Trump chắc chắn sẽ khiến Tim Cook phải đau đầu: ngay sau khi Canada bắt giữ CFU Chu Mạnh Quân của Huawei và nhận dẫn độ sang Mỹ, làn sóng phản đối Apple tại Trung Quốc cũng đã gia tăng. Trong quý 1 vừa qua, doanh số iPhone tại quốc gia đông dân nhất thế giới đã giảm khoảng 30% (còn 6,5 triệu máy). Khi căng thẳng Mỹ-Trung leo thang, con số này sẽ còn suy giảm hơn nữa. Huawei là nạn nhân, và Apple cũng vậy.
Nhưng ở phía ngược lại, nếu gồng mình chịu đựng được đợt suy thoái vì-Trung Quốc này, Apple có thể đang hướng tới một tương lai tươi sáng hơn rất nhiều. Loại bỏ Huawei ra khỏi cuộc chơi, iPhone chỉ còn lại đối thủ duy nhất trên phân khúc cao cấp là Samsung. Doanh số có thể sụt giảm ngắn hạn, doanh số tại Trung Quốc có thể bốc hơi, nhưng miễn là còn chỗ đứng trên phân khúc cao cấp, Apple vẫn sẽ giữ vững được lợi nhuận khủng đến… mãi mãi.
Samsung: Lợi đủ đường
Có thể nói rằng lý do lớn nhất cho phép Samsung vươn lên làm chủ thị trường di động toàn cầu là bởi Apple kiên quyết nói không với smartphone phổ thông. Lấp chỗ trống cho Apple - và “đánh” vào những sai lầm tai hại của HTC cũng như Motorola, Samsung đã vươn lên theo làn sóng Android để phổ cập smartphone và chiếm luôn vị trí số 1 thế giới. Trên phân khúc cao cấp, Samsung cũng là đối thủ duy nhất có thể gây ảnh hưởng tới Apple (mặc dù iPhone vẫn chiếm thế thượng phong).
Khi Huawei xuất hiện, cán cân quyền lực này bị đe dọa. Mọi phân khúc Samsung có tham gia, Huawei đều nhắm đến. Huawei (từng) mang tham vọng đánh vào những thị trường trọng yếu của Samsung, bao gồm Ấn Độ hay Việt Nam. Trong nhiều năm liền, sự đầu tư mạnh mẽ vào Mate và P đã khiến vị thế Android-cao cấp của Samsung lần đầu bị đe dọa.
Khi Google cắt đứt mối quan hệ với Huawei, tất cả những mối đe dọa này đơn giản là biến mất. OPPO, OnePlus hay Xiaomi không có đủ tiềm lực để tự thiết kế chip hay để phát triển mạnh AI - như những gì Huawei đã làm. Không còn quyền sử dụng các dịch vụ Google (mà đặc biệt là Google Play), Huawei sẽ mất hết khách hàng quốc tế. Samsung chỉ còn phải đối đầu với BKK và Xiaomi, những hãng vốn chỉ sống/chết bằng smartphone và chẳng có cả một thế lực viễn thông đứng sau như Huawei.
Chưa kể, Samsung còn là một hãng Hàn Quốc với thị phần trên dưới… 1% tại Trung Quốc. Samsung không thể bị liên đới tới tổng thống Trump, và nếu có, hãng Hàn Quốc này cũng chẳng mất gì cả.
Xiaomi và OPPO/Vivo/OnePlus: Lợi ích ngắn hạn
Có một điểm ít người nhận thấy: Huawei bị chính quyền Obama gây khó dễ từ 2013; ông Trump chỉ đơn giản nâng tầm cuộc chiến lên một tầm cao mới. Thị trường Mỹ đã chứng kiến sự xuất hiện của một hãng 100% Trung Quốc là OnePlus từ 2014. Đến nay, hãng này vẫn chưa gặp phải động thái trừng phạt nào - và cũng chưa hề bị chính quyền Mỹ “dằn mặt”.
Tương tự, chính quyền Trump cũng không hề lên tiếng về các thương hiệu smartphone Trung Quốc khác. Motorola (trực thuộc Lenovo) hiện tại vẫn được nhiều nhà mạng khác bán ra.
Điều này có nghĩa rằng trong tương lai ngắn hạn, khả năng cao chính quyền Mỹ vẫn sẽ buông lỏng cho các hãng “chiếu dưới” của Trung Quốc được quyền thoải mái kinh doanh. Trên thị trường quốc tế, họ sẽ được hưởng lợi bởi ông Trump thực chất vừa xóa sổ một tên tuổi lớn khỏi bản đồ cạnh tranh: từ Huawei ra, chẳng có hãng smartphone Trung Quốc nào bị cấm tiếp cận phần mềm/phần cứng của Google cả.
Nhưng sau động thái này, chắc chắn các hãng như Xiaomi và OPPO/Vivo/OnePlus (3 thương hiệu nhà BKK) sẽ phải lo lắng hơn rất nhiều. Google là một công ty của Mỹ, hệ điều hành Android nằm trong quyền kiểm soát của chính phủ Mỹ… Huawei bị cắt đứt một phần vì hãng này nắm hạ tầng viễn thông quá lớn trên toàn cầu - nhưng cũng chẳng có gì ngăn cản chính quyền Trump áp đặt một lệnh cấm tương tự lên bất kỳ một hãng điện tử nào khác từ Trung Quốc.