Ngày 20/5, tài khoản Facebook Ngô Đặng Trường Giang đã đăng tải lên nhóm Facebook chuyên về marketing hai tệp được cho là chứa thông tin trang cá nhân, số điện thoại của những người like một fanpage của các bà mẹ. Theo dòng mô tả trạng thái, người này “tặng” cho “ai cần thì dùng” hoàn toàn miễn phí.
Bên trong file đầu tiên chứa gần 1,5 triệu UID (User ID) của người dùng đã bấm “thích” trang, file thứ hai chứa hơn 800.000 số điện thoại lấy được từ tài khoản Facebook.
Thông thường, những thông tin, số điện thoại này được bán cho các nhà quảng cáo để hướng đến nhóm mục tiêu khách hàng. Tuy nhiên trường hợp này, chúng được chia sẻ miễn phí.
Trình quảng cáo Facebook duy trì tính năng hướng mục tiêu theo số điện thoại. Chỉ cần thêm file chứa số điện thoại, quảng cáo của bên bán hàng sẽ tiếp cận trực tiếp đến nhóm người dùng trong danh sách. Mục đích là để các shop trực tuyến duy trì nhóm khách hàng trung thành.
“Đúng ra số điện thoại có được từ việc khách hàng từng mua hàng và đồng ý cung cấp cho cửa hàng chứ không phải thu thập trái phép như vậy”, anh Thanh Tùng, người làm về quảng cáo Facebook tại TP.HCM chia sẻ.
Số điện thoại, thông tin tài khoản này có được từ những công cụ tự động. Danh sách thành viên của fanpage sẽ được lọc ra từ các bài đăng, sau đó công cụ trên sẽ chuyển đổi từ UID sang số điện thoại bằng kho dữ liệu thu thập được từ nhiều năm khiến Facebook không thể thu hồi.
Video dưới đây minh hoạ cách một công cụ được phát tán trên Internet có khả năng “quét” ra danh sách UID thành viên từ bất kỳ các trang, group Facebook nào, từ đó có thể lọc ra số điện thoại của mỗi người - ứng với từng tài khoản.
Hầu hết dữ liệu trên đều bắt nguồn từ sai lầm mà Facebook và các ứng dụng bên thứ ba gây ra cách đây nhiều năm. Vì vậy, Facebook gần như không thể truy hồi lượng dữ liệu bị phát tán, trừ khi người dùng chủ động đổi số điện thoại.
Nhiều trang chuyên bán dữ liệu khách hàng rao bán số điện thoại khách hàng theo từng nhóm cụ thể với giá từ 50-500 đồng mỗi số.
“Nhóm Facebook này chia sẻ về các vấn đề mẹ và bé vì vậy tỉ lệ quan tâm đến các sản phẩm tiêu dùng cho phụ nữ, trẻ em của thành viên nhóm là rất cao, thích hợp để chạy quảng cáo”, Đông Phong, một tay buôn dữ liệu khách hàng ở TP.HCM, cho biết.
Cũng theo Phong, còn khá nhiều danh sách số điện thoại của những fanpage, group lớn tại Việt Nam đang được rao bán ở những “chợ đen” trên Internet. Người mua là những doanh nghiệp, chủ shop chuyên bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ, muốn chạy quảng cáo đến đúng đối tượng.
Dữ liệu người dùng quan tâm đến Shopee trên Facebook cũng từng bị phát tán.
Theo một chuyên gia về social và marketing ở TP.HCM, những số điện thoại trên có thể sẽ hướng quảng cáo sai mục tiêu vì thành viên fangpage trên hiện khá đa dạng, có cả nam giới. Tuy nhiên việc đăng tải công khai với mác “chia sẻ cho cộng đồng” như trên đang xâm phạm quyền cá nhân, chia sẻ trái phép thông tin riêng tư.
Lỗi thuộc về người đã lợi dụng công cụ “quét” thông tin và phát tán UID của những fanpage lớn tại Việt Nam nhằm mục đích kiếm tiền hoặc háo danh.
Đến chiều 23/5, bài viết chia sẻ danh sách gần 1,5 triệu UID và hơn 800.000 số điện thoại của tài khoản Ngô Đặng Trường Giang đã bị xoá.
Trước đó, có hơn 8.000 tài khoản người dùng Facebook thích trang Shopee, Pond và nhiều trang khác cũng bị chuyển sang tệp số điện thoại đăng trên nhóm này. “Đây là lỗ hổng lớn và kéo dài nhất trừ trước đến nay về quyền cá nhân của người dùng trên Facebook”, Nguyễn Nhân, một chuyên gia marketing digital tại TP.HCM chia sẻ.
Đại diện trang này cho biết có nhận được thông tin về vụ việc và sẽ sớm có bài hướng dẫn các thành viên để hạn chế tác hại, tự bảo vệ mình trên Internet.
