Nước ta có nhiều loại quả dại hiện trở thành đặc sản hấp dẫn du khách trong và ngoài nước. Trong đó, chúng ta phải kể đến quả mắm - quả của cây mắm.
Đây là loại cây gắn liền với rừng ngập mặn, bất cứ nơi đâu có rừng ngập mặn là ở đó có cây mắm, quả mắm... Chúng mọc lên từ những bãi bùn dày, có một sức sống mãnh liệt. Chúng khi còn non mọc thành bụi nhưng khi lớn thì mọc thành cây độc lập cao đến 25m, thân hình trụ và có đường kính hơn 1m.
Quả mắm có nhiều kích thước khác nhau từ 1.5 – 3.5 cm và có nhiều hình dạng khác nhau như hình trái hạnh nhân, trái xoài, trái tim… Vỏ quả có màu xanh hoặc màu nâu kèm theo lớp lông vàng mịn. Mỗi trái sẽ một hạt, dẹp và có khả năng nảy mầm trong nước.
Chị Phương Thảo (30 tuổi, quê Quảng Ninh) cho biết, quả mắm vô cùng quen thuộc với người dân ở ven rừng ngập mặn từ Bắc vào Nam. Chị nhớ ngày xưa cứ vào tháng 9-11, tức mùa của quả mắm là người dân lại đi thu hái và về chế biến thành nhiều món ngon.
Chị không thấy ai hái đem ra chợ vì có đầy, thích ăn thì tự hái về. Sau đó người ta bắt đầu dần lãng quên thứ quả dại này.
Vài năm gần đây, chị Thảo ngỡ ngàng khi thấy chợ online rao bán thứ quả quê. Sau đó không ít bạn bè nhờ chị về quê mua giúp quả mắm để ăn xem hương vị ra sao. "Mắm đã trở thành loại quả đặc sản, được nhiều người thành phố ưa chuộng. Nhưng với mình đây vẫn là thứ quả dại chứa đựng bao ký ức tuổi thơ", chị nói.
Quả mắm vốn có vị đắng, chát, nhưng nếu xử lý đúng cách thì chúng lại có vị ngọt, bùi. Theo đó khi quả già, người ta hái về rồi dùng dao bổ đôi, bỏ hạt, rửa sạch, cho vào nồi luộc chín 2-3 lần để quả nhả hết vị đắng, chát… Nhiều nơi còn luộc với hỗn hợp nước gạo, tro bếp sau đó để nguội, rồi ngâm từ 8-10h với nước sạch, sau đó đem xào hoặc có thể phơi khô để dự trữ.
"Quả mắm có thể nấu canh nhưng xào với thịt hoặc các loài nhuyễn thể ở biển như con thiếp, ngao, ngán hoặc điềm điệp... là ngon và hợp vị nhất. Hiện tại chúng được rao bán tại các chợ online, trang thương mại điện tử với giá 90.000 - 140.000 đồng/kg. Chị em có thể mua về chế biến và thưởng thức thử xem hương vị ra sao. Mình tin rằng ai cũng chết mê chết mệt", chị Thảo nói.
