Thừa Thiên - Huế có rất nhiều đặc sản làm nao lòng khách du lịch trong nước và quốc tế như bánh bột lọc, cơm hến, mè xửng, bánh bèo… Và chúng ta không thể không nhắc đến mắm cá rò – đặc sản chỉ vùng đất này mới có.
Cá rò là loại cá nhỏ thường sống ở các vùng biển nước lợ hoặc các vùng biển ấm nóng, có hình dáng tương tự cá cơm nhưng thịt mềm và ngọt hơn rất nhiều.
Cá rò thường được ngư dân đánh bắt theo mùa từ đầu tháng 4. Mỗi mùa, họ có thể đánh bắt được lượng lớn loại cá này nên làm mắm là một trong những cách giữ cho cá dùng được lâu mà còn làm tăng vị ngon ngọt.
“Xưa kia, mắm cá rò chỉ xuất hiện trên mâm cơm của người dân xứ Huế. Sau này nhờ giao thương qua lại giữa các vùng, chúng càng ngày càng nổi tiếng. Gần đây, chúng trở thành món đặc sản mà người sành ăn muốn thử một lần khi có dịp khám phá quê hương mình”, chị Hoàng Ngọc Hà (29 tuổi, Huế) cho hay.
Người dân xứ Huế cho biết, để làm được mắm cá rò không phải khó nhưng cần phải có kỹ thuật nhất định. Và sự kỹ lưỡng này bắt đầu từ chính khâu chọn nguyên liệu.
Nguyên liệu làm ra món mắm cá rò phải cần những con cá rò tươi ngon nhất, vừa được đánh bắt và còn tươi sống. Sau đó người thợ phải đem chúng đi rửa bằng nước biển để làm sạch những chất bẩn và cát dính trên cá, đồng thời giữ cho thịt cá săn chắc và giữ được độ mặn của nước biển trong thịt cá.
“Khi rửa cá, người thợ không được dùng tay mà phải vừa rửa vừa xóc cá trên rây hoặc sàng để cá sạch hết nhớt mà không làm nát cá. Sau đó họ đem phơi nắng cho ráo rồi đem đi làm mắm.
Mắm cá rò được ướp theo tỉ lệ 6:1, cứ 6 phần cá sẽ tương đương với một phần muối. Đầu tiên họ sẽ rải muối sao cho muối phủ khắp bề mặt cá và để ngấm trong vòng 15 phút. Sau đó họ đem cá đi rửa sạch và ướp lại cá với công thức như trên một lần nữa rồi bỏ vào lu hoặc thạp và dùng nẹp tre ém chặt xuống. Ủ cá như vậy trong vòng 1 tháng sẽ có món mắm cá rò ngon ngọt”, người phụ nữ xứ Huế nói.
Hiện tại mắm cá rò được bày bán ở các cửa hàng hoặc siêu thị ở Huế. Thậm chí chị em nội trợ có thể tìm mua trên các trang thương mại điện tử với giá 110.000 đồng/kg.
Mắm cá rò có vị mặn mặn lại ngọt ngọt là một món ăn vô cùng thích hợp để xuất hiện trong bữa ăn hàng ngày. Chúng có thể ăn kèm với cơm nóng cùng thịt ba chỉ luộc.
Hoặc một trong những món ăn được các thực khách vô cùng ưa chuộng khi đến thăm Huế chính là mầm bí, măng rừng chấm với mắm cá rò. "Đây là một món ăn ngon nhưng nguyên liệu và cách chế biến lại vô cùng đơn giản.
Khi ăn sự thơm ngọt của bí, dai giòn của măng rừng kết hợp với sự mặn mặn, cay nồng của chén mắm cá rò sẽ là một hương vị thơm ngon khó cưỡng làm say đắm lòng người', chị Hà nói.