Ở vùng hạ lưu sông Thu Bồn (Quảng Nam) hay hạ lưu sông Trà Khúc (Quảng Ngãi) có một loài đặc sản chỉ nhìn đã thấy "sởn gai ốc". Đó là con lịch.
Con lịch có vẻ bề ngoài giống lươn nhưng người có kinh nghiệm sẽ nhìn ra điểm khác biệt. Theo đó, chúng có kích thước bé hơn con lươn, con lớn nhất cũng chỉ bằng ngón tay út và dài tầm 20 - 30 cm. Chúng có thân tròn, đuôi dẹp và phát triển hơn đuôi lươn; mắt, mũi trong, nhô ra hơn lươn.
Con lịch thay đổi màu sắc theo môi trường sống. Theo đó, lịch cát có màu da giống hệt như cát; lịch huyết đỏ có màu da đỏ chói như máu tươi, sống dưới lớp bùn ở vùng nước lợ nơi giao hòa giữa nước sông và nước biển. Sông Trà còn có loại lịch xe, có màu da đen nhánh, sống nơi vùng nước sâu, gần những guồng xe nước.
Người dân sống gần sông Thu Bồn cho biết, để bắt được con lịch phải dùng những chiếc cào hình cổ cò cào vào cát tầm 20cm. Chúng sẽ bị mắc vào phần khe hẹp của chiếc cào. Khi cào xong, họ phải nhanh tay quay mũi cào hướng lên trên trước khi đưa lên khỏi mặt nước để con lịch không rơi ra ngoài.
Con lịch có quanh năm nhưng ngon nhất và nhiều nhất vào mùa nước lũ. "Khi có mưa lớn và nước đổ về, loại này lại trồi ra khỏi hang và nổi lên mặt nước. Gặp những lúc như vậy người dân chỉ cần dùng vợt để xúc, vớt được cả rổ to. Chúng có thể chế biến thành nhiều món ngon và bổ dưỡng, như: cháo lịch, lịch xào măng...", anh Luận (30 tuổi, Quảng Nam) cho biết.
Cũng theo người đàn ông, trước đây con lịch ít người biết tới, chỉ người dân địa phương bắt về chế biến món ăn dân dã. Gần đây, chúng trở thành đặc sản được nhiều người tìm mua về thưởng thức.
Hiện tại đặc sản này được bán tại chợ địa phương hoặc các cửa hàng hải sản với giá khoảng 180.000 đồng/kg.
