Nhái đồng là loài chuyên sống ở ruộng, sinh sản và phát triển mạnh vào mùa xuân. Chúng vốn được xem là đặc sản đồng quê vào mùa mưa của người dân xứ Huế.
Người dân nơi này đặt cho chúng tên gọi cực kì gần gũi, đó là phi tiễn. Sở dĩ vậy vì thân hình chúng khi trưởng thành chỉ nhỏ bằng ngón tay cái, trên trán lại có một vệt da xanh hình mũi tên.
Anh Hạnh (34 tuổi, ngụ Huế) cho biết, chiều tà, cánh đồng chìm vào bóng tối cũng là lúc người dân xứ Huế chuẩn bị và cuộc săn bắt nhái. Họ với một chiếc đèn “chuyên dụng” đeo trước trán, một chiếc xiên có cán dài cầm tay, một chiếc giỏ đan bằng tre đeo bên hông để bỏ nhái rồi đợi màn đêm buông xuống sẽ tiến hành săn bắt.
"Nhái đồng thường có phản ứng rất chậm khi có ánh đèn chiếu vào. Vì thế người đi soi chỉ cần nghe tiếng kêu, xác định chính xác vị trí con mồi rồi bật đèn pin lên và nhanh tay chụp lấy con nhái vẫn còn đang há to miệng. Họ chỉ cần một vài giờ đồng hồ là đã có thể bắt được vài chục con", anh Hạnh nói.
Nhái đồng sau khi bắt về sẽ được đem đi rửa sạch và làm thịt để tránh mùi tanh. Theo đó, làm thịt nhái cũng đòi hỏi rất nhiều kinh nghiệm bởi vậy không hề đơn giản với ai mới làm lần đầu. Người ta thường lấy lá tre hoặc tro sát vào thân nhái để nhái sẽ nằm im và dễ làm thịt hơn và đồng thời loại bỏ các chất nhờn. Sau đó dùng dao lột nhẹ lớp da, mổ bụng, bỏ hết các bộ phận chỉ để lại đùi và phần thân. Những con nhái lớn có thể lấy bộ lòng.
Từ nhái đồng có thể chế biến thành nhiên món ngon như: cháo nhái, nhái chiên giòn, chả nhái… Tất cả đều thơm ngon, ngọt nước, xương giòn tan ngay trong miệng người thưởng thức.
Nhái đồng chiên giòn
Với món ăn này, người Huế sẽ ướp thịt nhái với muối, tiêu, hành, tỏi, ớt cho thấm gia vị sau đó lăn qua một lớp bột chiên để tạo lớp vỏ giòn tan bên ngoài. Cách chiên nhái khá đơn giản, chỉ cần cho nhái đã ướp đầy đủ gia vị vào chảo dầu nóng có ít bơ rồi trộn đều tay cho đến khi lớp bột vàng đều và dậy mùi thơm là đã có thể thưởng thức được.
Chả nhái đồng
Sau khi nhái đồng đã được sơ chế thì người đầu bếp sẽ đem thịt nhái đi bằm nhuyễn, thêm vài củ hành tím và hạt tiêu xay. Băm thịt đến khi thịt và xương hòa làm một, dẻo mịn thì tiến hành thêm các gia vị như muối, dầu ăn rồi đổ hỗn hợp thịt nhái. Công đoạn đơn giản nhất là viên thịt nhái thành những miếng hình tròn vừa ăn, bắc chảo dầu lên bếp và thả vào chiên.Chả nhái đồng chiên sẽ ngon hơn khi ăn kèm nước mắm chua ngọt chuẩn Huế.
Cháo nhái đồng
Một nồi cháo nhái ngon thì gạo nấu cháo phải đươc rang sơ qua để khi nấu thì cháo sẽ không bị nhựa. Trong khi đợi cháo chín, bắc chảo lên bếp, cho dầu, tỏi, hành vào phi rồi cho thịt nhái đã ướp gia vị vào xào. Cháo nấu vừa nở thì trút hết thịt, trộn đều, đợi đến lúc cháo sôi rồi bắc xuống.
"Hiện nhái đồng được rao bán ở các vùng chợ quê của Huế với giá 70.000 đồng/kg. Nếu du khách muốn thưởng thức các món ăn từ chúng có thể ghé các nhà hàng, quán ăn... Tôi tin chắc rằng, các bạn chỉ cần ăn một lần sẽ mãi không bao giờ quên được hương vị của chúng", chị Thanh Hà nói.
