Theo quan niệm dân gian, rằm tháng Giêng là ngày lễ quan trọng. Ông cha ta từng đúc kết kinh nghiệm này bằng câu thành ngữ ngắn gọn rằng: “Cúng quanh năm không bằng rằm tháng Giêng“. Điều đó phần nào nói lên được tính chất quan trọng và nhất định không thể thiếu việc lễ nghi đầy đủ trong ngày rằm đầu tiên của năm mới.
Cúng rằm tháng Giêng chắc chắn sẽ có nhiều thứ cần làm. Tuy nhiên, mâm cỗ gia tiên bao giờ cũng cần lưu ý nhiều hơn cả. Ở mỗi vùng miền và tùy theo điều kiện kinh tế, mâm cúng có thể thay đổi muôn hình vạn trạng song người dân vẫn đề ra nhiều nguyên tắc chung cơ bản, trong đó có không ít lưu ý về những điều cần kiêng kỵ.
Dưới đây là một số gợi ý để mâm cỗ cúng của gia đình bạn được trọn vẹn và hoàn thiện hơn:
Mâm cỗ cúng Phật bao gồm: Hoa quả tươi, chè xôi, các món đậu, canh xào chay, bánh trôi nước
Cỗ chay tùy loại sẽ có 10 đến 25 món khác nhau, trong đó, các món ăn phải có màu sắc phong phú, đẹp mắt tượng trưng cho ngũ hành.
- Mâm cỗ cúng gia tiên bao gồm:
+ Đĩa thịt lợn hoặc thịt gà, đĩa giò hoặc chả, đĩa nem thính hoặc đĩa xào, đĩa dưa muối, đĩa xôi hoặc bánh chưng và bát nước chấm.
+ 4 bát ninh măng, bát miến, bát mọc.
+ Hương, hoa tươi, quả tươi, vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu trắng, thuốc lá…
Các vật phẩm khác như: Hương hoa vàng mã, đèn nến, trầu cau và rượu.
Những lưu ý nên kiêng kỵ khi cúng rằm tháng Giêng
Nhiều gia đình thường chọn cách cúng mặn và cho rằng, thủ lợn là thứ không thể thiếu. Tuy nhiên, dù không theo đạo Phật thì mâm cỗ cúng gia tiên cũng chỉ nên làm giống như cỗ ngày Tết.
Ngoài ra, người dân cần tuyệt đối tránh cúng thủ lợn và lưu ý không cúng thật nhiều của ngon vật lạ, làm mâm cỗ sum xuê hoa quả để tránh lãng phí.
Ngoài ra, để việc dâng cúng ngày này được thành tâm và tọn vẹn hơn, bạn cũng nên lưu ý một số điểm sau:
- Tránh đánh vỡ, làm hỏng đồ đạc trong nhà, bởi vì điều đó đồng nghĩa với việc năm tới tài phúc hao tổn.
- Kiêng đi đến những nơi âm khí nặng như mồ mả, nơi hoang vu hoặc bệnh viện, nhất là những người sức khỏe yếu kém.
- Tránh mang nhiều tiền bạc, đồ vật có giá trị bên người. Nếu mất mát tài sản vào ngày này thì năm nay tài vận của bạn sẽ kém đi.
- Kiêng cho người khác mượn tiền, kkhông sát sinh, nếu không tài vận suy giảm, gặp tai nạn, bệnh tật.