Cũng thời gian này cách đây tròn một năm, lúc đó làng nhạc thế giới đã trải qua một trong những năm hẩm hiu nhất dành cho phái nữ: 2017 trôi qua với sự thống trị hoàn toàn của các nghệ sĩ nam, các nghệ sĩ nữ trở nên gần như lép vế. Một năm dài đã trôi qua, và hiện tại, chúng ta đang đứng rất gần trước thềm năm 2019, và đối diện với một bức tranh đã hoàn toàn đổi khác: đế chế nữ quyền trong giới giải trí đã thực sự trở lại, và là một đối trọng đáng gờm với những đồng nghiệp nam giới.
Kể từ khi ông Donald Trump lên nắm quyền Tổng thống thứ 45 của Hợp chủng quốc Hoa Kì, các nhà quan sát quốc tế chứng kiến một bức tranh đầy thú vị của các phong trào xã hội nổi lên mạnh mẽ tại nước Mỹ. Cùng với những phát ngôn có phần khá ngây ngô và thiếu cẩn trọng của ông Trump, một phong trào đấu tranh vì nữ quyền, lan rộng ra là đấu tranh vì quyền lợi của các nhóm thiểu số: người da màu, người nhập cư, những người thuộc các nhóm dễ bị tổn thương. Và tất nhiên, tất cả những vấn đề chính trị và xã hội của nước Mỹ hoàn toàn không nằm trong phạm vi của bài viết này, vì thế, tính đúng sai, phe phái cũng nên gác lại. Chúng ta hãy chỉ tập trung vào một vấn đề: rõ ràng, từ Washington cho đến Hollywood, tất cả đều đang sôi sục: vì những bóng hồng và bởi cả những bóng hồng. Và hình ảnh người phụ nữ trỗi dậy mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Đầu tiên có thể kể đến phong trào #MeToo, một trong những phong trào rộng lớn và lan rộng khắp nước Mỹ và lan ra thế giới: là những cuộc tuần hành công khai lên đến hàng chục, hàng trăm nghìn con người. Mục đích đấu tranh và tuần hành của họ, có thể là đúng hoặc sai, tùy theo cách suy nghĩ của mỗi bên, nhưng có một điều mà ai cũng phải công nhận: đã một thời gian rất lâu rồi - vài thập niên đã trôi qua, mới lại có một phong trào xã hội huy động được hàng triệu người phụ nữ thuộc mọi tầng lớp trong xã hội đến vậy. Và tất nhiên, không nằm ngoài luồng vận động chung của xã hội Mỹ, ngành giải trí và cả Hollywood cũng đã lên tiếng bằng những thông điệp mạnh mẽ.
Từ phim ảnh, truyền hình thực tế cho đến âm nhạc, không nơi đâu mà quan điểm đấu tranh vì nữ quyền và những nhức nhối trong xã hội Mỹ lại được thể hiện rõ qua những sản phẩm của Hollywood đến vậy. Ngày trước, có thể các nghệ sĩ ít quan tâm, hoặc ít khi thể hiện rõ quan điểm của mình, nhưng giờ đây, đã không còn hiếm hoi. Chúng ta thấy những bộ phim lồng ghép những yếu tố xã hội xuất hiện ngày một nhiều đến mức khiến nhiều người không khỏi… khó chịu, những bài hát với nội dung châm biếm và phản ánh càng ngày xuất hiện càng nhiều, các nghệ sĩ đã không còn sợ sệt ẩn mình sau bức vỏ hiền lành nữa, các sự kiện âm nhạc và nghệ thuật đều dành thời gian để nói lên quan điểm của chính Hollywood. Có thể thấy, Hollywood không chỉ là Kinh đô Giải trí, mà nó đã trở thành một thành trì bảo vệ những giá trị của phụ nữ và nhóm yếu thế, thiểu số theo một cách rất riêng, rất “Hollywood”.
Ban có biết rằng, cộng đồng người đồng tính, song tính và chuyển giới có xu hướng mê mẩn những nữ ca sĩ nhạc Pop không? Chả phải là một điều bất ngờ gì khi một anh chàng bạn thân của bạn, mê đến điên cuồng một cô nàng ca sĩ Hollywood, hát thuộc lòng và nhảy theo từng ca khúc của Taylor Swift, Katy Pery, Ariana Grande hay Britney Spears, Lana Del Rey thì đến 80% cậu chàng ấy là một chàng gay đáng yêu đấy!
Lady Gaga với Born This Way, bản “hùng ca” của cộng đồng LGBT.
Lana Del Rey với Summertime Sadness cũng khiến cô được cộng đồng LGBT yêu thích.
Ở những nữ nghệ sĩ Pop nói chung tỏa ra một nguồn năng lượng, sự đẹp đẽ thu hút đặc biệt với các anh chàng gay, cùng những câu chuyện và ca khúc khiến cho họ đồng cảm như thấy mình trong đó. Từ đó, họ đã tiến rất xa, không còn chỉ đấu tranh vì những giá trị của nữ quyền, mà còn lan rộng ra, là vì những cộng đồng thiểu số và yếu thế trong xã hội.
Và một trong những nhân tố đặc biệt nhất, nổi bật hẳn lên trong năm nay không thể nào không nhắc đến Ariana Grande. Ariana Grande của năm 2016 có thể sẽ rất giống Ariana của năm 2014, nhưng chắc chắn một điều: Ariana Grande của năm 2018 là một phiên bản khác hoàn toàn, và thiết nghĩ, đó chính là lúc cô nàng đã chọn được bước đi đúng đắn nhất.
Kể từ God Is A Woman tôi sửng sốt nhận ra, con đường của cô nàng này đang chọn để đi tiếp là một con đường chông gai và đầy cô đơn, khác hẳn với rất nhiều các đồng nghiệp khác: con đường đi đến trở thành một biểu tượng nữ quyền đích thực. Hát về nữ quyền, nói về nữ quyền thì Hollywood không thiếu, nhưng để đạt được đến vị trí một biểu tượng nữ quyền, bạn cần hơn là những ca khúc và những tuyên ngôn. Với tôi, biểu tượng nữ quyền thực sự hiện tại có Madonna và Beyoncé, họ không chỉ hát, chỉ nói mà họ còn đấu tranh, họ truyền cảm hứng, họ tạo nên một đế chế nữ quyền rất riêng, nơi họ tìm kiếm nữ quyền trong từng khía cạnh của cuộc sống.
God Is A Woman tràn ngập biểu tượng nữ quyền.
Ariana Grande rõ ràng đang đi trên chính con đương đó, nhưng việc đi trên con đường nó khác hoàn toàn với việc đạt được đến vị trí đó, có thể trên con đường chông gai ấy, cô ấy sẽ nản lòng, cô ấy có thể đi chệch hướng, nhưng nếu cô thực sự kiên trì, chắc chắn sẽ thành công. Biểu tượng nữ quyền của Ariana Grande, nếu có thể đạt được, sẽ là một dạng biểu tượng rất khác, không bí hiểm và mạnh mẽ như Madonna, không quyền lực ngời ngời như Beyoncé, thứ sức mạnh mà Ariana sẽ đạt được chính là sự mềm mại, nữ tính và đáng yêu, không đao to búa lớn của một thế giới theo chủ nghĩa vị nữ.
Và tất nhiên, không thể kể đến hai cái tên đình đám bậc nhất trong năm nay: Taylor Swift và Beyoncé. Cả hai đều vừa hoàn thành tour lưu diễn để đời của mình cách đây không lâu. Trong năm 2018, chắc chắn không có nghệ sĩ nào có khả năng đi tour thần sầu được như cô nàng “rắn chúa” Taylor Swift và vợ chồng nhà Beyoncé - Jay-Z. Với lần lượt Reputation Stadium Tour và On The Run II Tour, họ đã đẩy khái niệm “lưu diễn” của các nghệ sĩ thế giới lên một tầm cao mới trong năm nay. Không còn gói gọn trong những nhà thi đấu, nhà hát mười mấy nghìn khán giả mà giờ đây, các nghệ sĩ chọn điểm đến là những sân vận động khổng lồ với sức chứa hàng chục nghìn người, với sân khấu hoành tráng vượt hẳn quy chế thông thường, và tất nhiên, những “chiêu trò” cũng được nâng tầm để xứng với vị thế và quy mô của tour lưu diễn.
Từ dàn dựng sân khấu đến các màn biểu diễn, từ cách chọn bài hát đến phục trang và dàn vũ công, tất cả đều “chọi nhau chan chát”. Trong cuộc “thư hùng” này, cả hai bên đều tỏ ra quá hiểu “đối thủ” nên đều tung ra hết tất cả mọi “ngón đòn”, mọi “chiêu thức” mà mình ấp ủ bấy lâu. Và trong cuộc “chạy đua vũ trang” giữa hai tên tuổi cực lớn toàn cầu, người được lợi nhất không ai khác ngoài các fan hâm mộ! Thật vậy, cũng đã khá lâu kể từ khi thế giới lại chứng kiến cuộc cân sức cân tài giữa hai trong số những nghệ sĩ lớn nhất hành tinh trong thời điểm hiện tại. Và đó cũng chính là khi những người phụ nữ đã đạt được đến sự vinh quang, trở thành nguồn cảm hứng và niềm hạnh phúc cho hàng triệu con người.
Năm 2018 trôi qua, lại càng không thể không nhắc đến Camila Cabello, cô gái vàng của năm 2018. Không quá ồn ào mỗi nơi xuất hiện, không gây bão dư luận tại mỗi sự kiện, nhưng quả thật Camila chính là cô gái vàng của năm 2018 khi đồng loạt tại Billboard Music Awards, MTV Video Music Awards và American Music Awards đều là tâm điểm của đêm trao giải khi là nghệ sĩ ẵm về nhiều giải thưởng nhất trong 3 đêm tương ứng. Camila chính là minh chứng rõ ràng nhất trong việc, khi phụ nữ chọn từ bỏ để bước tiếp, đó là lúc họ đã thực sự trở nên mạnh mẽ và có thể thành công bằng chính sức lực của mình: rời Fifth Harmony có lẽ chưa bao giờ là một quyết định tồi tệ hoặc khiến cô nàng hối tiếc cả! Tưởng tượng nếu vẫn còn ở trong nhóm nhạc, có lẽ thế giới sẽ không bao giờ biết đến một Camila Cabello “mặn chát” và đầy tài năng đến như vậy!
Cuối cùng, cũng xin nhắc nhẹ đến Cardi B và Nicki Minaj, nhưng với vai trò là… những tấm gương để cảnh tỉnh! Thật vậy, dù cả hai đã cống hiến cho làng nhạc hai album hip-hop thực sự tuyệt vời: Invasion of Privacy và Queen, nhưng với loạt xung đột mà họ gây ra với nhau, cùng loạt phát ngôn đầy nóng giận đến từ cả hai, hai cô gái của chúng ta nên học cách kìm chế lại sự nóng nảy của bản thân. Bởi vì, hơn ai hết, họ là những nghệ sĩ, có tầm ảnh hưởng đến hàng triệu fan hâm mộ khắp toàn thế giới, chứ không chỉ là những người bình thường.
Xin khép lại một năm 2018 với những cái tên trên. Năm 2019 sẽ để cho chúng ta những gì mới đây? Những tên tuổi cũ sẽ trở lại? Các tên tuổi mới xuất hiện và “chiếm sóng”? Tất cả vẫn còn đang là một bức màn tối đen của tương lai, chỉ có thể chờ thời gian trả lời.
Năm 2019 đã chuẩn bị đến bên thềm, đế chế nữ quyền ấy sẽ tiếp tục được một năm 2018 làm động lực để bước tiếp. Nhưng quan trọng nhất là: Đừng để chủ nghĩa nữ quyền ấy biến tướng trở thành một công cụ cá nhân, để hiện thực hóa những ích kỉ của từng bản thân trong lúc mượn danh, hãy để những hoạt động tranh đấu vì phụ nữ thực sự là để giành quyền cho phụ nữ, đạt được sự bình đẳng và tôn trọng trước nam giới. Đừng để chủ nghĩa vị nữ ấy trở thành một công cụ, hoặc bị đẩy lên đến mức cực đoan, để rồi cuối cùng tạo nên một bức tranh toàn cảnh xấu xí.
Thế giới chuẩn bị khép lại một năm 2018 nhiều biến động, chuẩn bị mở ra một năm 2019 với nhiều hoài bão, khát vọng và ước mơ trong tương lai. Một chặng đường cũ đã khép lại, chúng ta hãy cùng mong ước những điều tốt đẹp nhất sẽ tới, những nỗi phiền muộn rồi sẽ qua, và tất nhiên, âm nhạc và sáng tạo nghệ thuật sẽ ngày càng thăng hoa, để khán giả thế giới lại tiếp tục được một năm “no nê” trong bữa tiệc âm nhạc đa sắc màu!
