Lâu nay, nhắc đến tranh chấp Biển Đông, người ta không nói đến Indonesia bởi cường quốc Đông Nam Á này luôn khẳng định không có tranh chấp ở vùng biển chiến lược này với bất kỳ nước nào. Thực tế này là lý do khiến nhiều người không khỏi ngạc nhiên về tuyên bố cứng rắn vừa được Nhà lãnh đạo Indonesia đưa ra ngày hôm qua (16/8). Bản thân Trung Quốc chắc cũng không thể ngờ được có một ngày họ nhận được thông điệp sắc lạnh từ một đối thủ mà họ chưa bao giờ lường đến ở Biển Đông.
Indonesia đang có thấy một lập trường không ngại đối đầu với Trung Quốc trong vấn đề Biển Đông
Trong bài phát biểu trước toàn quốc được truyền hình trực tiếp, Tổng thống Joko Widodo đã lên tiếng thề sẽ bảo vệ “từng tấc đất và tấc biển” của Indonesia ở Biển Đông. Ông Widodo còn nói thêm rằng, Indonesia sẽ “tham gia tích cực” vào tiến trình tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho các cuộc tranh chấp ở Biển Đông.
“Chúng tôi đang tập trung vào mục tiêu phát triển các khu vực như Entikong, Natuna, và Atambua để thế giới có thể thấy rằng Indonesia là nước lớn và mỗi tấc đất hay tấc biển của chúng tôi đều được quan tâm thực sự”, Tổng thống Widodo nhấn mạnh trong bài phát biểu của mình. Dù không đả động trực tiếp đến cái tên Trung Quốc, ông Widodo rõ ràng đang ám chỉ đến cường quốc Châu Á - nước đang có tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải ở Biển Đông với một loạt quốc gia láng giềng.
Sở dĩ người ta có thể hiểu ngay được thông điệp trên là dành cho Trung Quốc bởi nó được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng vì tranh chấp ở Biển Đông giữa Bắc Kinh và Jakarta chưa bao giờ leo cao như hiện tại, nhất là sau khi xảy ra một cuộc va chạm tàu thuyền giữa hai nước ở vùng lãnh hải quanh quần đảo Natuna ở Biển Đông hồi tháng Sáu.
Không giống như nhiều nước láng giềng Đông Nam Á khác, Indonesia từ lâu luôn khẳng định nước này không có tranh chấp với Trung Quốc ở Biển Đông. Tuy nhiên, Jakarta phản đối đường 9 đoạn hay còn gọi là đường lưỡi bò của Trung Quốc - một yêu sách đòi chủ quyền đến gần như toàn bộ Biển Đông. Đường 9 đoạn của Trung Quốc chồng lấn lên vùng đặc quyền kinh tế của Indonesia ở xung quanh Natuna - một dãy đảo chứa đựng nguồn cá dồi dào nằm ở vùng cận tây bắc của Indonesia.
Trong quá trình cấp tập thực hiện các bước đi nhằm tiến tới tham vọng độc chiếm Biển Đông, Trung Quốc bắt đầu cho tàu thuyền xâm phạm vào vùng lãnh hải quanh quần đảo Natuna. Điều này khiến cho Indonesia đặc biệt tức giận. Vì thế, những vụ đụng độ, va chạm giữa tàu thuyền hai nước Trung Quốc và Indonesia gần đây đang gia tăng. Indonesia cho thấy một lập trường vô cùng cứng rắn và quyết liệt trong việc đối đầu với Trung Quốc ở Biển Đông.
Mới đây nhất, hồi tháng Sáu, Hải quân Indonesia cho biết họ đã chặn và bắt giữ một tàu cá của Trung Quốc cùng 7 ngư dân do đánh bắt cá bất hợp pháp trong vùng lãnh hải của Indonesia. Theo tố cáo của Trung Quốc, Hải quân Indonesia đã không ngại ngần bắn tàu cá của Trung Quốc, khiến một ngư dân bị thương và con tàu bị hư hỏng. Ít nhất đây là lần thứ ba kể từ hồi tháng Ba Indonesia quyết liệt chặn tàu cá Trung Quốc ở ngoài khơi quần đảo Natuna. Hồi tháng Năm, một tàu khu trục Indonesia đã bắn hàng loạt phát súng khi một tàu cá của Trung Quốc không chịu ngừng đánh bắt cá trong khu vực. Sau đó, Indonesia đã bắt tàu cá này cùng 8 ngư dân đi trên đó. Một cuộc đụng độ tương tự giữa Indonesia và Trung Quốc cũng đã xảy ra hồi tháng Ba
Sau cuộc đụng độ hồi tháng Sáu, Tổng thống Widodo đã đích thân đến thăm quần đảo Natuna trên một chiếc tàu chiến. Bộ trưởng Quốc phòng Indonesia kể từ đó đã vạch ra các kế hoạch tăng cường tên lửa đất đối không, máy bay không người lái và vũ khí quân sự hạng nặng đến quần đảo của họ ở Biển Đông nhằm sẵn sàng đối phó với Trung Quốc.
Trung Quốc có lý do phải lo ngại trước những động thái quyết liệt của Indonesia bởi giờ đây cuộc tranh chấp ở Biển Đông đã lôi kéo sự dính líu của thêm một nước lớn trong khu vực Đông Nam Á. Không chỉ phải đối mặt với một loạt nước láng giềng xung quanh, Trung Quốc còn phải đương đầu với sự lên án gay gắt của cộng đồng quốc tế vì những hành động hung hăng trong tranh chấp biển đảo ở khu vực.
Biển Đông được xem là một trong những những điểm nóng nhất ở Châu Á hiện giờ. Các cuộc tranh chấp lãnh thổ, lãnh hải nóng bỏng ở đây mang theo nguy cơ có thể vượt ra khỏi tầm kiểm soát bất kỳ lúc nào, và có thể leo thang thành xung đột.
Trung Quốc đòi chủ quyền đối với gần như toàn bộ khu vực Biển Đông chiến lược và giàu tài nguyên, thậm chí cả với những khu vực nằm giáp với bờ biển của nhiều nước Đông Nam Á. Đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc dựa vào yêu sách đường 9 đoạn hay còn gọi là đường lưỡi bò. Nhiều khu vực nằm trong bản đồ đường 9 đoạn phi lý của Trung Quốc cách xa nơi gần nhất thuộc đại lục Trung Quốc đến cả hơn 1.000km và nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế của các nước láng giềng. Mới đây, Tòa án Trọng tài Thường trực đã ra phán quyết bác bỏ đường 9 đoạn của Trung Quốc, giáng một đòn choáng váng vào tham vọng biến Biển Đông thành “ao nhà” của cường quốc Châu Á.
